De Vlaamse Gids. Jaargang 57

[p. 4]

[Nummer 10]

Willem M. Roggeman
Op bezoek te Bergen

Adriaan Roland Holst, die in 1959 uit handen van koning Boudewijn te Brussel de Prijs der Nederlandse Letteren, de hoogste literaire onderscheiding in de Lage Landen, mocht ontvangen, is op 23 mei jl. 85 jaar geworden. In dit jubileumjaar wil de redactie van ‘De Vlaamse Gids’ dan ook niet ten achter blijven in de hulde aan de man, die vaak de prins der dichters wordt genoemd, een benaming die hij zelf zinloos acht.

Met het oog op de samenstelling van een speciaal nummer brachten wij hem op dinsdag 12 juni een kort bezoek te Bergen in Noord-Holland, na een afspraak per brief, die dan nog telefonisch werd bevestigd.

Bergen, een typisch vakantiedorp aan zee, een veertig kilometer boven Amsterdam, waar ook Lucebert woont, heeft hem een bejaardenflat ter beschikking gesteld.

Na zijn studies te Oxford vestigde Roland Holst zich te Bergen, waar hij jarenlang een huis aan de Nesdijk heeft bewoond, waarvan de tuin herinneringen oproept aan de zo meesterlijk beschreven ‘voortijden’.

Toen het gemeentebestuur Roland Holst onlangs voorstelde het plein in het centrum van het dorp naar hem te noemen, heeft de dichter dit geweigerd: ‘Ik laat niet over mij lopen was zijn antwoord.

Hij is echter wel lid van het kunstenaarscentrum Bergen, waarvan het lokaal aan ditzelfde plein is gelegen. Hij verklaart zijn lidmaatschap als volgt:

‘Het democratische is het gelijkmakende, het horizontale: het grasveld. In de maatschappij moeten wij, naar ik hoor, de democratie aanhangen. De kunst echter staat of valt, ook in een democratische maatschappij, met het aristocratische, het ongelijke, het onverzoenlijke, het vertikale: de eik...’.

Even buiten de dorpskom van Bergen staan drie torengebouwen in een rij. Roland Holst noemt ze zelf ‘trommelgebouwen’. In het middenste gebouw, Frankenstate geheten, heeft Roland Holst een flat op de bovenste verdieping.

Door eindeloze gangen bereiken we de lift, die ons naar de flat brengt. Wanneer wij aanbellen doet Roland Holst zelf open, met zijn schoenen in de hand. Een eerder kleine man, met een rozig gelaat, die nog steeds kaars-

[p. 5]

recht loopt, leidt ons binnen in de grote kamer, waar boeken en papieren in stapeltjes over de grote tafel liggen verspreid. Overal aan de muur hangen foto's van dode vrienden of familieleden.

Tijdens het gesprek trekt hij moeizaam zijn schoenen aan. ‘Ik raad u aan nooit 85 te worden’ is zijn commentaar.

Op een interview met de dichter hadden wij niet gerekend. Zijn houding op dit gebied is bekend. ‘Ik haat publiciteit. Op geen enkele manier wens ik mee te werken aan de totstandkoming van een interview. Ik weiger elke feestelijkheid’, heeft hij eens verklaard.

Adriaan Roland Holst met Koning Boudewijn en Herman Teirlinck na de uitreiking van de Prijs der Nederlandse Letteren op 25 oktober 1959.

Over de uitgave van zijn ‘Verzamelde Gedichten’ is hij niet te spreken. ‘Een lelijke uitgave. Gedichten mogen niet in een lichtblauw omslag en op dundrukpapier uitgegeven worden’ meent hij.

Veel schrijft Roland Holst niet meer. Slechts zelden neemt hij een paar notities voor een gedicht. Bij ons bezoek had hij dan ook slechts één gedicht liggen, dat hij zelf als voltooid beschouwde en waarover hij tevreden was. Dat gedicht stond hij ons gewillig af en leest u op de volgende bladzijde.