| |
| |
| |
Boekbeschouwing
Widukind. - Geschichte des deutschen Volkes. Armanen-Verlag, Leipzig; 410 blz.; geïllustreerd.
Vóor 1000 jaar schreef de Saksische geschiedschrijver Widukind een Geschiedenis van zijn volk, waarin de cultus van het ras gehuldigd werd. Daarom is zijn naam symbool voor deze ‘Geschichte des deutschen Volkes,’ omdat de moderne onbekende auteur zich vereenzelvigen wil met de ziel van zijn alouden voorganger. Meer dan welke vroegere regeering ook voelt de huidige Duitsche Staat zich op het engst met het verleden verbonden. Daarom acht hij het noodwendig den ‘völkischen’ geest van de vervlogen eeuwen door zijn historici op te roepen. Voortdurend staat in dit werk het politiek gebeuren op den voorgrond. De conclusie luidt, dat het tegenwoordige bewind definitief de zedelijke en de geestelijke ontaarding van het Duitsche volk gestremd heeft, het Marxistisch Nihilisme overwonnen, dat verwijfde mannen en vermannelijkte vrouwen schiep, het familieleven vernietigde, de kinderbeperking bevoordeelde. De decadentietijd, de periode van perversiteit, gevoelsarmoede en waardenverdraaiing is nu voorbij, zegt de Widukind van de XXe eeuw. Hij voegt er bij, dat de corruptie heeft opgehouden, tuchteloosheid en ontucht niet meer bestaan. Duitschland heeft in het Nationaal-Socialisme meer dan de synthese van het burgerlijk-nationaal en het proletarisch-sociaal wezen gevonden, nl. de hernieuwing van zijn Noordsche, heldhaftige levenshouding!
| |
Dr. Martin Krokow. - Deutschlands Zusammenbruch und Freiheitskampf. F. Hirt, Breslau; 300 blz.; ing. 3,85 M.; geb. 4,75 M.
De auteur verdeelt zijn stof over 9 hoofdstukken: De dolkstoot in den rug van het strijdende leger. De opstand van 9 November 1918 en zijn gevolgen. De Wapenstilstand. De Vredesconferentie. Het Verdrag van Versailles. De kamp tegen Duitschland (Roerbezetting o.a.). Het Duitsche volk onder de heerschappij van rasvreemde machten. De Duitsche vrijheidsbeweging. Duitschland onder de leiding van Hitler. In de handen van den Führer ligt het lot van het Derde Rijk; in een razend tempo werd door hem het aanzicht van land en volk omgevormd, het communisme uitgeroeid, de verraders neergeslagen. Hij heeft het socialisme verwezenlijkt, zegt Dr. Krockow, zoodat de Duitschers zich nu voelen als éen groote nood- en broodgemeenschap.
| |
E.E. Dwinger. - Die letzten Reiter. E. Diederichs, Jena; 460 blz.
Den in 1898 geboren auteur trof het uitbreken van den Wereldoorlog op de schoolbanken aan. Als vrijwilliger trok de 17-jarige naar het front, geraakte doodelijk gekwetst in Russische krijgsgevangenschap en beleefde in de concentratiekampen van Siberië (‘Die Armee hinter Stacheldraht’) den afloop van het vreeselijk wereldgebeuren, waarvan hij den zin en de gevolgen in zijn werken
| |
| |
zou naspeuren (‘Zwischen Weiss und Rot’ - ‘Der letzte Traum’ - ‘Die Namenlosen’), alle vervuld niet de diepste tragiek, vertolkt in hartstochtelijke taal. In ‘Die letzten Reiter’ vertelt Dwinger den tocht van Duitsche troepen naar Koerland, waar zij de Bolsjewisten verjagen; Riga wordt veroverd na zwaren strijd, in bondgenootschap met de Baltische landweer en Wit-Russische gardisten (1919). In de meening in Letland een nieuwe heimat te vinden, waren zij op het verzoek van de regeering van dit bedreigde land opgemarcheerd. De Rooden werden volledig verdreven. Toen eischte echter Engeland de ontruiming van de Baltische staten en het Duitsche gouvernement riep de Duitsche troepen terug. Op dezer weigering (daar zij zich beriepen op een belofte van de Letten hun nederzettingsterrein te schenken) herbegon de strijd, ditmaal tusschen de tot dan toe verbondenen. Hopeloos was de toestand van het vrijkorps. Berlijn betaalde hun niet meer uit en stond op het punt hun het staatsburgerschap te ontnemen. Engelsche oorlogsschepen vertoonden zich vóor de kusten. Daarop werd de aftocht geblazen. - De beschrijving van hun leed vormt het thema van Dwinger's historischen roman. In Duitschland roemt men den auteur als een Homeros!
| |
Henry Bidou. - Paris. Gallimard, Parijs, 420 blz.; 42 Fr. fr.; 10 groote plans.
De geschiedenis van Parijs, stad van standvastigheid en wispelturigheid, traditie en omwenteling, fijnheid, lichtzinnigheid en edelmoedigheid, spotternij en drift, hart van Frankrijk en eeuwen lang van heel de wereld, verrijst vóor ons in haar volledigheid, in al haar aspecten. Henry Bidou, schrijver van een zeer geprezen ‘Histoire de la Grande Guerre‘' heeft Parijs door de tijden heen doorvoeld, ja beleefd. Hij vertelt over haar voorhistorie, haar evolutie van Lutetia tot Parijs, haar middeleeuwsche karaktertrekken, de eerste Parijsche revolutie (1358), het Parijs der laatste Valois, dit van den Cid; haar leven en streven onder den Zonnekoning. De stad der Wijsgeeren doemt op uit het verleden en deze der Tooneelspelers. Meer licht straalt er over de Schrikbewindperiode en den Napoleontischen tijd. Een grondige studie volgt over het Parijs der eeltige handen, de geboorte van de voorstad St. Germain, het Parijs der Romantiekers en der bloedige steenen. Een prachtig overzicht wordt gegeven over de stad na Haussmann's hervormingen. Zeer gedokumenteerd zijn de hoofdstukken over de Commune, het Parijs na 1871, de verschillende arrondissementen, het Parijs van Zola en dit van Aragon, het leven van de stad in onze dagen. De toekomst stelt een eindelooze reeks vraagstukken ter oplossing, en Henry Bidou biedt hier zakelijke en degelijke suggesties aan.
‘Paris’ is de evokatie van een machtig, grootsch en kultuurrijk verleden en een wat minder glorierijk, maar steeds veelbewogen heden, van een geest en een atmosfeer, aan wier bekoring zeer weinigen zullen kunnen ontsnappen.
| |
F. Fleuret. Le Général Baron Lejeune. Gallimard, Parijs; 224 blz.; 16,50 Fr. fr.
Generaal Baron Louis-François Lejeune (1775-1848) is de auteur van ‘Les Sièges de Saragosse’ en van ‘Souvenirs dun Officier de l'Empire’. Fernand Fleuret putte uit deze nu onvindbare ‘Mémoires’ de stof voor zijn biografisch werk, dat het leven schetst van een der Napoleontische helden, groot als krijgsman, magistraat en... kunstschilder, die meestreed te Valmy, Marengo, Austerlitz, Eylau, Friedland, Saragossa, Villafranca, Eckmühl, Regensburg, Essling, Aspern, Wagram (waar hij den titel van baron ontving), Smolensko, Moskou, Krasnaï, aan de Beresina, te Lutzen en te Bautzen. Lejeune was een toonbeeld van volharding, trouw, moed en opoffering. Zijn literair talent evenaart menigmaal dit van een Paul-Louis Courier, een Mérimée, en zelfs een Chateaubriand.
| |
| |
F. Fleurct, dichter, romanschrijver, novellist, dramaturg, historicus, hoe moeilijk en delikaat zijn taak ook was, heeft haar tot een einde gevoerd, zijn bezieler, den adjudant van Maarschalk Berthier, prins van Wagram, later stafoverste van Maarschalk Davoust, prins van Eckmühl, en daarna van Maarschalk Oudinot, waardig.
| |
Jac. van der Klei en Joh. Veenbaas. - Oude Verhalen. Wolters, Groningen; 2 deeltjes, samen 244 blz.; elk Fl. 0,80. Geïllustreerd door J.H. Isings.
Keurig uitgegeven leesboekjes voor de hoogste klassen der lagere school (in Nederland); bij ons zullen zij vooral passen in de laagste jaren van middelbare, handels- en normaalscholen, waar elk leeraar steeds zoekt naar geschikte stukjes voor zijn leerlingen. Deze ‘Oude Verhalen’ (Historische Personen: Vierde druk; Mythen en Sagen: Vijfde druk) vinden ook hier zeker algauw hun weg. Allen zullen er blij-verrast kennis mede maken. De rijke keuze onderwerpen (van Abraham, Jacob, Jozef... naar Julius Caesar, Attila, Mohammed...; van De doos van Pandora, Philemon en Baucis, Atalanta's wedloop... naar De sage der Nibelungen, De rattenvanger van Hamelen, De Noorsche mythologie...) boeit voortdurend de belangstelling der jonge lezers.
| |
J. van Wezemael. - Bruxelles, trait d'union ou pomme de discorde. Le Rouge et le Noir; Brussel; 16 blz.; 2 fr.
Een waardevolle brochure, die bij Walen en misleide Franschgezinde Vlamingen heel wat licht werpen zal op een netelig vraagstuk, dat om een afdoende oplossing schreit.
Dr. JOZ. PEETERS.
|
|