| |
| |
| |
Boekbeschouwing
Wolfgang Langhoff. - Die Moorsoldaten. Verlag Guggenbühl & Huber, Zürich; 330 blz.
Van dit onverbiddelijk document werden 20 uitgaven verkocht; op dit oogenblik is het in acht talen vertaald. De schrijver werd na den Rijksdagbrand aangehouden. Dertien maanden verbleef hij in de concentratiekampen van Börgermoor en Lichtenburg. De onvooringenomenheid, de volstrekte objectiviteit, waarmede Langhoff zijn akelige lotgevallen verhaalt, maakt den indruk op den lezer zooveel te dieper. De zielkundige toestand van de gevangenen, hun vernederingen zijn met zulke klaarheid en nauwkeurigheid uitgebeeld, dat de hel, die men concentratiekamp noemt, meer dan ooit duidelijk wordt; hun treurige vermaardheid wordt al te zeer begrijpelijk na deze naakte, zelfbeleefde, gruwelijke waarheden. Wat nu in Duitschland gebeurt, zegt de auteur, geeft geen kijk op het echte Duitschland, maar op den leelijksten kant er van. Zij, die heden over vaderlandsliefde, Duitsch wezen, Duitschen aard spreken en wier strijdwapens moord, verraad en barbaarschheden zijn, noemen zich ten onrechte de beste zonen der ‘Heimat’.
Intusschen predikt Minister Goebbels: Wij regeeren door de liefde en niet door de bajonet.
| |
Dr. Otto Strasser. - Die deutsche Bartholomäusnacht. Reso-Verlag, Zürich; 2e druk; 250 blz.; opgeluisterd; ing. 4,50 Zw.Fr.; geb. 6 Zw.Fr.
De volledige beschrijving van de gebeurtenissen in den moorddadigen nacht van 30 Juni 1934 in Duitschland, hun voorgeschiedenis en hun samenhang wordt gegeven door Dr. Otto Strasser, den leider van het Zwarte Front, hoofdopsteller van ‘Die deutsche Revolution’, broeder van den vermoorden Nazi-aanvoerder Gregor Strasser, op grond van historische documenten. De nu in Tsjecho-Slovakije levende banneling kent als weinigen de machthebbers in het huidige Duitschland, hij, die tot 1930 een der geestelijke hoofden der nationaal-socialisten was. Door de lezing van zijn beteekenisvol boek komt men tot het klare inzicht van de geweldige spanning, die vóor twee jaar tot een ontlading dwong, erkent men de noodwendige redenen van het schijnbaar zoo verwarde voorgevallene, alsmede de richting, waarin zich de Duitsche geschiedenis verder ontwikkelen moet en welke de uiteindelijke oplossing wezen zal. Zonder hartstocht, met zakelijke zekerheid worden ongehoorde onthullingen op hun plaats gesteld. Er is veel moed noodig geweest om zulke opvallend treffende dingen neer te schrijven.
| |
R. Sonderegger. - Mordzentrale X. Reso-Verlag, Zürich; kart. Zw.Fr. 2,50.
Een zakelijk en afdoend pleidooi, steunend op onthullingen en documenten, tegen de buitenlandsche bedrijvigheid der Gestapo. Karakteristieke gevallen, en in 't bizonder deze met betrekking op Dr. Otto Strasser, ing. Rudolf Formis, Berthold Jacob, Josef Lampersberger, Gutzeit, worden op den voorgrond gebracht.
| |
| |
Nadruk legt de auteur hierop, dat de geest der democratie alleen Europa voor cultureelen ondergang redden kan; deze geest bepaalt het lot der beschaving. De beteekenis van dit boek zal niet licht overschat, daar het richtinggevend is.
| |
H. Wielek. - Verse der Emigration. Graphia, Karlsbad; 120 blz.; 22 fr.
Deze anthologie bevat verzen van 45 Duitsche dichters, die uit hun land verjaagd of (een paar) hêt concentratiekamp ontvlucht zijn en heden als vluchtelingen in het buitenland vertoeven moeten. Wij noemen onder deze vogelvrijverklaarden: Archibald, Barth, Becher, Brainin, Brecht, Brügel, Coblenz, Doberer, Eckenroth, Elemia, Graf, Grant, Hahn, Haringer, Hermann-Neise, Heym, Kerr, Labor, Lasker-Schüler, Mehring, Mostar, Plivier, Ranger, Riegler, Scholl, Schnog, Sladek, Stübs, Weinert, Weiss-Rüthel, Wielek, Wilman, Winterstein, Winzer, Zinner.
| |
J. Willenbacher. - Deutsche Flüsterwitse. Graphia, Karlsbad; 18 fr.
415 Duitsche grapjes, op de kap der huidige regeering verteld in het Rijk zelf, werden hier verzameld. Scherpe pijlen zijn het, door de vervolgden afgeschoten tegen de ‘humorlooze’ staatslieden, die deze moppen gevaarlijk achten en ze dus bestraffen. Door dit ‘brandglas’ werpt men alzoo een blik op een stuk Duitsche mentaliteit. Gewis steekt meermaals in éen anecdote meer geschiedenis dan in dikke historieboeken. Onzichtbaar en snel als een duizendpooter, die aan elken poot een zevenmijlenlaars draagt, ijlt ze door steden en dorpen... Het succes van dit boek zal zeker de stoutste verwachtingen overtreffen.
| |
Gerhart Seger. - Reisetagebuch eines deutschen Emigranten. Europa-Verlag, Zürich.
De vroegere Rijksdagafgevaardigde Gerhart Seger, die verscheidene maanden in het concentratiekamp Oranienburg opgesloten werd en over dezen tijd in zijn boek ‘Oranienburg’ verhaalde, vertelt in zijn reisdagboek zijn lotgevallen als uitwijkeling in de landen rond Duitschland gelegen en zijn indrukken over een tocht, dwars doorheen de Vereenigde Staten. Bizonder indrukwekkend is o.m. de schildering hoe zijn vrouw en zijn kind, die na zijn ontvluchting, als gijzelaars naar een ander kamp waren gevoerd, door het moedige ingrijpen van bekende Engelsche dames bevrijd en naar Engeland gebracht werden.
Een flink tijdsdocument.
| |
Walter Hornung. - Dachau. Europa-Verlag, Zürich; 230 blz.; kart. Zw.Fr. 4,50; geb. Zw.Fr. 6,50
Deze kroniek geeft een volledig en waarheidsgetrouw beeld van het grootste concentratiekamp in Duitschland, bij Dachau, waarvan de inrichting toonaangevend is voor de andere ‘beschermingsplaatsen’. Het is de schuld van den schrijver niet, dat de waarheid over Dachau zoo vreeselijk aandoet. Het gruwelijke van de beleefde werkelijkheid veroorzaakt ons veel smart en ontroert het geweten. De auteur plaatst als motto de in-treurige woorden van Friedrich Hölderlin: Wohl dem Manne, dem ein blühend Vaterland das Herz erfreut und stärkt/. Mir ist, als würd'ich in den Sumpf geworfen, als schlüge man den Sargdeckel über mir zu, wenn man an das meinige mich mahnt...
| |
Heinz Liepmann. - ...Wird mit den Tode bestraft. Europa-Verlag, Zürich; 248 blz.; ing. 4 Zw.fr.; geb. 6 Zw.fr.
Dit is een nieuw boek van Heinz Liepmann, den schrijver van ‘Vaterland’. Het Derde Rijk had in de 18 landen, waar dit laatste werk verscheen, processen ingespannen, die o.a. in Nederland tot gevolg hadden, dat de auteur voor vijf
| |
| |
weken gevangen gezet werd wegens beleediging van Hindenburg. In de afzondering begon hij ‘...wird mit dem Tode bestraft’, een beeld van het ‘onderaardsche’ leven in het huidige Duitschland. Het heeft soms iets van den geest, waarmede de groote heldengedichten uit de Oudheid doordeesemd zijn. In het preciese inleven in de wereld der voor ons onzichtbare Duitsche oppositie ligt zijn waarde. Alle gebeurtenissen, daden en handelingen werden objectief vastgesteld.
Dr. JOZEF PEETERS.
|
|