De Vlaamsche Gids. Jaargang 6

[p. 434]

Hendrik de Braekeleer.

Een dobbeldeure opensplijt met den kreet van een gekwetste; zoo'n kreet in een kerkstil huis waar ruste woont en verslaapt de trage uren; zoo'n kreet schetterscheurend de droge oude lucht.

Dan zijn de galmkens mede gaan duizelvluchten met de dolangstige stofkens, in de kamer waar nooit iemand spreekt.

In geen jaren misschien deed nog een stemme woorden bloeien in die woestijne tusschen muren opgesloten. Glimmerden ze er een pooze, die woorden, gelijk winterbloemen, gelijk cyclamens met vreemd draaiende kroonbladerkens? - Ze vergingen in stof, o zoo oneindig veel fijner dan stof van de vergaande dingen hier, dingen, door menschenhanden van vroeger geschapen.

Vreezend niets van de geheimen in 't salet waar geen levende meer woont, de zwijgende man met de groene pantoffels betrapt daar de zonnefelheid, die er heimelijk binnensteekt. En die verbrandt er de tulpen op het kale tapijt, doet ineenkreukelen, en kraken de dikke lasschen, het muurleder waar diepdonker goud hobbelt in vuurrozen en draken slangend onder doffe amethysten schilfers. Die streelt de grijsmalve fluweelen doezeling slapend op de bovenkanten van hoekige kassen en lijsten en alle paneelen. Die jaagt den memel op tusschen de reten van 't grauwe beschot en verwringt het doodsbleek ros beschreven pergament van den kromgegroeiden foliant.

Het pluizen tafelkleed, zwart bloederig, een plas gelijk, gevloeid uit de giftgroene bronzen vaas van China, ligt gestold en hangt in loome plooien om de eiken pooten.

Op de gegeelde marmerblokken van de schouw de kandelaars, vijftakkig met miezerige koperlelies, zakken door de knieën en neigen naar de platte tuilkelken onder glazen doofklokken.... Daar zijn

[p. 435]

gevangen bloemekens van katoen, vaalwit, met, tusschen de vouwkens, een rozige herinnering of een lazurige.

In den treurgroenen spiegel hangt de bleeke schijning nog van een dag van lang geleden, die nooit meer komen zal...

Maar de ijdeltuitige zon doet in haar warmende armen duizend stofkens dolle opwalsen, doet vuur vatten bezonken gensters op de gulden lijsten, en schroeit de krulletters, den naam af van den strammen rug der zetels, en prikt een lichtje in elken koperkop van de spijkers.

Een sterrige schittersprenkel doet ze spetteren op de trompe van den jachthoren, en de gleising op den galgroenen aardbol berst langsheen de vreemde zeeën.

Onder 't ovale bolglas bijt ze 't beeld weg, dat ze er zelf op prentte, van 't meisje met haar geruit krinolinekleed, met haar zware chignon en met, voor op den blooten gorgel, het gitten kruis aan een zwart fluweel-lint.

- Het meisje is zoo'n meisje niet meer. En de grootmoeder die ze werd en die zong de kleinkinderen voor van

Aen d'oever van een snellen vliet

Een jeugdig meisken zat, is haast van iedereen vergeten.

In de grafstille kamer stoeit de zonne op warme fluweelvoetjes en ze teekent op 't notelaren lessenaarken een lange schaduw naar de gedaante van de kaarsepan met haar verduffend eindje kaars. En de snuiter gaapt.

Aldoor de lijze stuiving en de reuken als van palmhout en dor loof, de zwijgende man ging tot bij 't venster met zijn ruitjes, bevoold als de oogen van grijsaards; hij ging zien naar den zomer van de zwarte linden, met flauwgroene donsbladerkens, van den moerbezieboom, reikend tot over 't dunne latjesgelint spietsend op den afblottenden hofmuur.

Er bukt onder een afgeregenden steenboog blijgroen een deurken; en nevens dat deurken zit aan een vensterken achter de tralies en tusschen de flierbloempottekens het meetje met witte koove aan kant te knutselen.

En daar klipt de klink van 't deurken. Een kind staat op den uitgesleten dorpel; een wit gehaakt mutsken omspant zijn vlaswit bolle-

[p. 436]

ken; het afgewasschen voorschootje rijkt thalven zijn zwart kleedeken, dat valt tot op zijn teentjes. Doet het een stap, dan kijkt er onderuit een witgeschuurd bloksken.

Hij kijkt omhoog met zijn blauwe Jezusoogskens, zoekend op een tak de vink, die haar roepen als stalen spijkerkens uitspuwt. En 't hoort de kinderen zingen in de school van A.B.C., op maat van den klepper der Zuster.

De man in de kamer van herinneringen luistert achter de ruiten ook. Hij hoort de kinderen drenszingen. En ook den smidshamer hoort hij rinkelen, en zuchten de zage van Meeuwis den timmerman.

En hoort hij ze niet, hij weet waar ze zitten en bezig zijn, zijne geburen: Meneer Kempeneers, den huisbaas met zijn bekwispeld Grieksch mutsken; de twee juffrouwen Pittoors met hare grijze potkrollen; Loke de mutsemaakster, die voor hare vensters op kartonnen vrouwekoppen met afgestokte neuzen de kronen zet van stijven kant en gele rozen... En op den hoek van de Boeksteeg zit Scheel-Fien met hare groote platte korven vol garnaal....

Hij weet de menschen wonen en hoe ze zijn en doen. Hunne levenbeteekenisjes branden voor zijn geest als kleine lichtjes, flauwe vlammekens van vettige peerkens gelijk...

Edmond van Offel.