Vestdijkkroniek. Jaargang 1999

[p. 19]

Sjoerd Leiker: Vestdijk en Het Fries

Sjoerd Leiker

[18 October 1961]

Zeer geachte Heer Leiker,

Friesch spreek ik geen woord, zoodat ik ook helaas uw vertalingen niet beoordelen kan. Dat zit zoo. Mijn ouders waren allebei Hollanders, en in Harlingen werd (nog?) geen Friesch gesproken, doch (onder het volk en op school soms ook wel) Harlingsch, een vorm van Stadfriesch dat voor zoover ik weet, niets met het Friesch gemeen had. Voor Friesch bestond wel een zekere eerbied (en boerenjongens op school spraken het natuurlijk van zichzelf). Harlingsch sprak ik gebrekkig (in hoofdzaak scheldwoorden, vrees ik) maar het werd bij mij thuis niet tegen gewerkt en mijn vader die veel contact met de bevolking had, kwam ook wel eens met een schilderachtige uitdrukking voor den dag. Verder niets.

Hartelijke groeten,

S. Vestdijk Jr.

[p. 20]

Drie kleine oden

Groet mijn vader, - zoo sprak ik tot ied're doode
Die ik de oogen heb gesloten;
Groet mijn vader, opdat hij wete hoe eenzaam
Zijn zoon is blijven verlangen naar hem.

En allen beloofden, en allen vergaten.

Sindsdien zie ik zijn gestalte leunen
Over het hek dat de hemel sluit,
De voorhoofdsaad'ren toornig gezwollen,
De oogen angstig uitziend naar mij.

Weemoed van zwoele zomernamiddagen,
Schoonheid kan u ondragelijk maken.
Wolken, prachtige marmergroepen,
Naar welke oorsprong trekken zij mij?

Heenkeeren wil ik naar 't donker museum
Dat achter de oogleden leeft in de kindsheid...

Als kind reeds maakte mij macht'loos de warmte,
Ik aanschouwde door tranen de marmerwolken,
Dezelfde die thans, onder andere tranen,
Terugkeeren aan de horizon.

Mijn strenge vrienden, u allen wil 'k persen
In de éene vorm van het heldengewaad.
Welk een vreugde u zoo te zien schrijden:
Geen verschil meer, geen voorkeur, geen drift en geen hart.

Welk een vreugde u zoo te zien vallen.

Gij allen, die de soldatenrok bindt,
Stort meteorisch steil in het eigene;
Welk een vreugde, welk godd'lijke schok
In uw bloed u van held weer tot vriend te zien worden.

S. Vestdijk

[p. 21]

Trije lytse oden

De groetnis oan heit, - sa spriek ik ta eltse deade
Dy't ik de eagen sletten ha;
De groetnis oan heit, sadat er wit hoe iensum
Syn soan jit langjen bliuwt nei him.

It waerd ûnthjitten mar forgetten.

Sûnt sjoch ik syn stalt bûgjend
Oer de hikke dy't de himel ôfslút,
De ieren op 'e foarholle rinne op fan grime,
De eagen sjogge bang en ûnwis op my del.

Wémoed fan in soele neisimmerdei,
Skientme kin dy ûndraechlik meitsje.
Wolkens, súver folsleine marmerbylden,
Nei hokker oarsprong lûke hja my!

Werom keare wol ik nei't tsjuster museum
Dat efter de eachlidden libbet yn de bernetiid...

As bern al makke waermte my machtleas,
Ik oanskôge troch triennen hinne de marmerwolken,
Deselde dy't nou, ûnder oare triennen,
Werom komme oan de kimen.

Myn strange freonen, jimm' allegeare wol ik jitte
Yn de iene foarm fan it heltestalt.
Hoe optein sjoch ik jimm' steatlike gong:
Gjin foarkar mear, gjin oandrang, gjin hert.

Hoe optein makket jin de heltedea.

Jimm' allegeare, dy't it harnas bynt,
Stoart meteorysk steil yn 't eigene;
O soan, hoe trochloftich, hwat in godd'like skok
Om to sjen hoe't út it heltebloed wer de freonen forrize.

S. Leiker