Vestdijkkroniek. Jaargang 1990

[p. 149]

Willem Huberts
Vestdijkiana Extrachronica - 14

Sinds de eerste aflevering in het septembernummer 1977 van de Vestdijkkroniek zijn er in totaal dertien afleveringen van ‘Vestdijkiana Extrachronica’ verschenen. De eerste afleveringen werden vervaardigd door Harry Bekkering en Rudi van der Paardt. Vanaf december 1983 verscheen de rubriek onder de verantwoordelijkheid van Jean Brüll. Met ingang van 1 januari 1990 heb ik Brülls fakkel overgenomen.

Deze rubriek zal er met ingang van deze aflevering iets anders uit komen te zien. Brülls indeling in vijven (Primaire literatuur, Secundaire literatuur, Tertiaire literatuur, Universitaire werkstukken en Varia) zal worden gewijzigd in een indeling in vieren: het onderdeel Tertiaire literatuur zal worden opgenomen in de rubriek Secundaire literatuur. De volgorde binnen elke rubriek zal alfabetisch naar auteursnaam zijn. Ook zullen de criteria voor opname worden gewijzigd. Vanaf nu zullen deze criteria worden geconformeerd aan de bibliografische criteria zoals die worden gehanteerd door wetenschappelijke instellingen met bibliografische (neven)activiteiten. In algemene zin kan worden gezegd dat niet langer de compleetheid-als-zodanig van de rubriek primair is, maar een combinatie van compleetheid en inhoudelijke diepgang. Dat betekent dat er niet langer naar wordt gestreefd iedere publikatie over Vestdijks werk of leven op te nemen omdát Vestdijk het onderwerp van de publikatie is. Ook de inhoud van de publikatie zal worden getoetst aan criteria van belang en omvang. Wanneer naar werk van Vestdijk wordt verwezen zal daarvoor - indien voorhanden - Vestdijks verzameld werk worden gebruikt.

De selectie van het materiaal vindt als volgt plaats. In Nederland wordt ten behoeve van het onderzoek in de Neerlandistiek de dag- en weekbladpers ontsloten door de knipseldienst van het Nederlands Letterkundig Museum en Documentatiecentrum (NLMD). Maandelijks produceert deze dienst een knipselkrant. In Nederland en daarbuiten verschenen mono-

[p. 150]

grafieën en periodieke publikaties met een grotere verschijningsfrequentie dan de publikaties die door het NLMD worden ontsloten, worden toegankelijk gemaakt door het Bureau voor de Bibliografie van de Neerlandistiek (BBN). Jaarlijks laat dit bureau een bibliografie het licht zien. Samen dekken beide instellingen vrijwel het gehele terrein van de Neerlandistiek - en dus ook dat van het Vestdijkonderzoek. Voor de rubriek ‘Vestdijkiana Extrachronica’ zal in de toekomst in grote lijnen hetzelfde stelsel van criteria worden gehanteerd als het NLMD en het BBN gebruiken. Alle publikaties die beide instellingen uit hoofde van hun doelstellingen niet opnemen, maar die het desondanks verdienen in ‘Vestdijkiana Extrachronica’ te worden opgenomen (zoals Nederlandse en buitenlandse doctoraal- en andere scripties en belangwekkende artikelen uit niet-Nederlandse dag- en weekbladen) zullen vanzelfsprekend wél worden opgenomen. Dat zeker bij de laatstgenoemde categorie het toeval een grote rol speelt zal duidelijk zijn.

Een rubriek als deze kan niet gedijen zonder de zo actief mogelijke participatie van de lezersgroep. Daarom richt ik een verzoek tot u allen: licht mij in wanneer u informatie van of over Vestdijks werk of leven aantreft in hetgeen u leest. Het meest ben ik gebaat met een kopie van het artikel in kwestie en een zo uitvoerig mogelijke opgave van titel, auteur, plaats en datum van publikatie, enz. U kunt uw post richten aan het voor in de Vestdijkkroniek genoemde adres. Hier kunt u ook met al uw overige vragen en opmerkingen op het terrein van documentatie inzake publikaties van en over Vestdijk terecht. Ik - en met mij alle lezers van de rubriek ‘Vestdijkiana Extrachronica’ - zal er u dankbaar voor zijn. Iedere inzending zal een plaats in ‘Vestdijkiana Extrachronica’ krijgen, ook wanneer zij niet strikt binnen de bovengenoemde opnamecriteria valt.

1. Primaire literatuur

Vestdijk, S. De aeolusharp: nagelaten romanfragment; bezorgd door T. van Deel en H.T.M. van Vliet. Amsterdam, De Bezige Bij, 1989.

Vestdijk, S., Ierse nachten. Amsterdam, Patty Voorsmit, [1990]. Bulkboek, jrg. 18, nr. 185.

Vestdijk, S. De kaars; toegelicht door Tom van Deel. Amsterdam, De Lange Afstand, 1990. Oplage: 50 exemplaren, waarvan 5 gebonden.

[p. 151]

Vestdijk, S. [Over Willem Pijper]. In: Willem Pijper 1894-1947. Vouwblad, uitgegeven ter gelegenheid van een opvoering op 9 mei 1990 in het Rotterdams Conservatorium van fragmenten uit Vestdijks Merlijn. Eerder gepubliceerd in: Vestdijk, S. Het kastje van Oma: opstellen over muziek (Verzamelde muziekessays, 3, p. 256-257).

2. Secundaire literatuur

[Anonymus]. Simon Vestdijk in Duitse handen. In: De Telegraaf van 20 november 1987. Over Vestdijks gevangenschap in Sint-Michielsgestel.

Bibeb. Simon keek je maar zelden aan... In: Vrij Nederland van 7 april 1990. Interview met mw. mr. A.C.M. Vestdijk-Van der Hoeven.

Boon-Corthals, Thera. Simon Vestdijk (1898-1971). In: Boon-Corthals, Thera. Schrijvers achterna: een literaire wandeling door Breda. Breda, Stichting ‘Letteren’, 1989, p. 104-108. Over Vestdijks relatie tot Breda en de nawerking hiervan in zijn letterkundig werk.

Bos, H.H. [Over S. Vestdijk]. In: Bos, H.H. Weegmeesters in de taaltuin: beeldvorming van de accountant in de Nederlandse literatuur. Delft, 1989, passim.

Brakman, Willem. Met een klein handje. Assen, Hein Elferink, 1990. Bevat een brief van Brakman aan Vestdijk.

Deel, T. van. De kaars, de lezer en de dichter. In: Trouw van 25 juni 1990. Over: Vestdijk, S. De kaars (Verzamelde gedichten, 1, p. 365).

Fens, Kees. Een speeltuig voor de wind. In: De Volkskrant van 22 januari 1990. Over: Vestdijk, S. De aeolusharp: nagelaten romanfragment, bezorgd door T. van Deel en H.T.M. van Vliet. Amsterdam, De Bezige Bij, 1989.

Fens, Kees. De vervulling van het lek. In: De Volkskrant van 2 november 1990. O.a. over: Vestdijk, S. Fabels met kleurkrijt, 1 (Verzamelde gedichten, 1, p. 429).

Gasper, Jim en Karel Maartense. Simon Vestdijk: Pastorale 1943: roman uit

[p. 152]

de tijd van de Duitse overheersing. In: Gasper, Jim en Karel Maartense. Schrijvers over de oorlog. Hilversum, NOT, [1990], p. 28-38.

Hartkamp, Martin. Schoten rondom Vestdijk; bezorgd door Rudi van der Paardt. Leiden, Dimensie, 1989.

Herpen, Jan J. van. Bij Simon Vestdijk. In: Herpen, Jan J. van. In een ommezien. Hilversum, Flanor, 1990, p. 119-120. Onder andere over de door Nol Gregoor voor de AVRO-radio afgenomen interviews.

Hertmans, Stefan. Simon Vestdijk: denkvormen en poëzie. In: Poëziekrant 14 (1990) 3 (mei-juni), p. 32-35. Bespreking van: Bekkering, Harry. Veroverde traditie: de poëticale opvattingen van S. Vestdijk. Amsterdam, De Herenpers/De Bezige Bij, 1989.

Houtzager, Guus. De duivelskunstenaar uit Doorn. In: Vestdijk, S. Ierse nachten. Amsterdam, Patty Voorsmit, [1990], p. 3-5.

Huberts, Willem. The importance of evaluating in earnest: over de geschiedschrijving van de Nederlandse letterkunde uit de jaren 1940-1945. In: De gids 153 (1990) 5 (mei), p. 358-367. O.a. over de receptie van Vestdijks vooroorlogse werk.

Kleinrensink, Gerrit Jan. Een ziener uit de achttiende eeuw: over De aeolusharp van S. Vestdijk. In: Preludium, 6 (1989-1990), 4 [april 1990], p. 34-48. Vrijwel dezelfde tekst verscheen eerder in: Vestdijkkroniek 66 (maart 1990), p. 22-33.

Marres, René. Angst en anti-angst: kritische analyse van Vestdijks Het wezen van de angst. In: Marres, René. Bewustzijn en isolement: psychologische interpretaties van literatuur. Leiden, Dimensie, 1989, p. 81-97. Eerder verschenen in: Vestdijkkroniek 54 (maart 1987), p. 30-49.

Marres, René. De dubbele bodem van een ik-roman. In: Marres, René. Bewustzijn en isolement: psychologische interpretaties van literatuur. Leiden, Dimensie, 1989, p. 98-114. Over: Vestdijk, S. Else Böhler, Duits dienstmeisje (Verzamelde romans, 4). In beknoptere versie eerder verschenen in: Vestdijkkroniek 50 (maart 1986), p. 3-19.

[p. 153]

Marres, René. Anton Wachter's bewustzijn van zichzelf. In: Marres, René. Bewustzijn en isolement: psychologische interpretaties van literatuur. Leiden, Dimensie, 1989, p. 115-127.

Meulen, Dik van der. [Over S. Vestdijk]. In: Meulen, Dik van der. E. du Perron: een korte biografie. 's-Gravenhage, Sdu, 1990, passim.

Meyer, Josine W.L. Narcissus' offerdood. In: Meyer, Josine W.L. Oude vrienden en een veranderende wereld: een keuze uit eigen werk. Amsterdam, Van Oorschot, 1990, p. 97-103. Over: Vestdijk, S. Aktaion onder de sterren: roman uit het voor-Homerische Griekenland. (Verzamelde romans, 9).

Middag, Guus. Het geheim der dokspoorlijnen. in: NRC-Handelsblad van 1 september 1989. Over: Vestdijk, S. Zelfkant. (Verzamelde gedichten, 1, p. 208).

Oliemuller, Ton. Ina Damman wist haar halve leven niet van Simon Vestdijk af. In: Het Binnenhof van 25 februari 1989. Over de TV-documentaire Vestdijk en de vier vrouwen. TROS-Televisie, 28 februari 1989.

Roder, J.H. de. Tussen slijk en zonnegoud: over ‘Apollinische Ode’ van S. Vestdijk (Mythologie en kunstenaarschap bij Vestdijk I). In: De nieuwe taalgids 82 (1989) 6 (november), p. 481-491.

Roder, J.H. de. Bezegeling van spiegelavonturen: over ‘Narcissus’ van S. Vestdijk (Mythologie en kunstenaarschap bij Vestdijk II). In: De nieuwe taalgids 83 (1990) 1 (jan.), p. 19-30.

Roder, J.H. de. [Over: Hartkamp, Martin. Identificatie en isolement: een visie op Vestdijk. Amsterdam, Bert Bakker, 1988]. In: De nieuwe taalgids 83 (1990) 2 (maart), p. 156-158.

Ruiter, Truus. Vestdijk vloeit op TV over in Anton Wachter. In: De Volkskrant van 28 februari 1990. Over de TV-documentaire Vestdijk en de vier vrouwen. TROS-Televisie, 28 februari 1989.

Schouten, Rob. Pottenkijken bij snarenspel. In: Trouw van 22 februari 1990. Bespreking van: Vestdijk, S. De aeolusharp: nagelaten romanfragment;

[p. 154]

bezorgd door T. van Deel en H.T.M. van Vliet. Amsterdam, De Bezige Bij, 1989.

Surstedt, Jurgen. Een stukje goede biografie. In: Nieuwsblad van het Noorden van 28 februari 1990. Over de TV-documentaire Vestdijk en de vier vrouwen. TROS-Televisie, 28 februari 1989.

Swol, Els van. Symfonisch drama Merlijn wordt na 37 jaar weer uitgevoerd. In: Leeuwarder Courant van 4 mei 1990. Over de opvoering op 11 mei 1990 te Rotterdam van Willem Pijpers opera Merlijn, libretto van Simon Vestdijk.

Vermeiren, Koen. Onvoltooide duivelskunsten. In: De Standaard van 10 maart 1990. Bespreking van: Vestdijk, S. De aeolusharp: nagelaten romanfragment; bezorgd door T. van Deel en H.T.M. van Vliet. Amsterdam, De Bezige Bij, 1989.

Visser, Hans. Vestdijks ‘Zelfkant’. In: Het oog in 't zeil 7 (1989-1990) 4 (april 1990), p. 48.

Visser, Hans. Simon Vestdijk als scheepsarts. In: Het oog in 't zeil 7 (1989-1990) 5-6 (juni-augustus 1990), p. 24-25. Over Vestdijks reis naar Nederlandsch-Indië in 1929-1930.

Warnaar, Piet. Pijpers muziekdrama Merlijn uit de mottenballen. In: Het Vrije Volk van 10 mei 1990. Over de opvoering op 11 mei 1990 te Rotterdam van Willem Pijpers opera Merlijn, libretto van Simon Vestdijk.

Wekking, Joop. [Over S. Vestdijk]. In: Wekking, Joop. Untersuchungen zur Rezeption der national-sozialistischen Weltanschauung in den konfessionellen Periodika der Niederlande 1933-1940: ein Beitrag zur komparatistischen Imagologie. Amsterdam, Rodopi, 1990, p. 131.

Wilcke-Van der Linden, M. [Bespreking van: Vestdijk, S. De aeolusharp: nagelaten romanfragment; bezorgd door T. van Deel en H.T.M. van Vliet. Amsterdam, De Bezige Bij, 1989]. In: Nederlands Dagblad van 14 april 1990.

Zwier, Gerrit Jan. Heilige tegenwerking. In: Leeuwarder Courant van 2 fe-

[p. 155]

bruari 1990. Bespreking van; Vestdijk, S. De aeolusharp: nagelaten romanfragment; bezorgd door T. van Deel en H.T.M. van Vliet. Amsterdam, De Bezige Bij, 1989.

Zwier, Gerrit Jan. Het raadsel Vestdijk. In: Leeuwarder Courant van 11 mei 1990. Over: Hartkamp, Martin. Schoten rondom Vestdijk. Leiden, Dimensie, 1989.

3. Universitaire werkstukken

Dijk, Harold van. Het onuitsprekelijke: de versexterne poëtica van Simon Vestdijk. Doctoraalscriptie Rijksuniversiteit Groningen, vakgroep Nederlands, maart 1990, V + 93 p. Begeleidend docent: prof. dr. G.J. Dorleijn. In deze scriptie worden Vestdijks poëzieopvattingen via een bepaalde systematiek behandeld waarbij aan de opvattingen een bredere, filosofische basis wordt gegeven. De toekomst der religie en Het eeuwige telaat nemen een belangrijke plaats in de beschouwingen in.

Jacobs, Ingrid. ‘Het glinsterend pantser’ als de glanzende kiemcel van de ‘Symfonie van Victor Slingeland’: een onderzoek naar de symfonische structuur van Vestdijks ‘Symfonie van Victor Slingeland’. Doctoraalscriptie Katholieke Universiteit Nijmegen, vakgroep Nederlands, juli 1990, 171 p. Begeleidend docent: dr. H. Bekkering. Het belang van deze scriptie is vooral gelegen in de verwerking van opmerkingen in Vestdijks muziekessays, en in het bijzonder Vestdijks De symfonieën van Anton Bruckner.

Verheul, I.A.M. Ex libris. Doctoraalscriptie Vrije Universiteit Amsterdam, vakgroep Nederlands, augustus 1990. Bevat een inventarisatie van de bibliotheek van Simon Vestdijk.

Witter, M. De beeldende kunst in de literatuur: een onderzoek naar de functie van schilderijen in romans. Doctoraalscriptie Universiteit van Amsterdam, maart 1990. Begeleidend docent: A. Mertens. Onder scriptienummer 3731 op te vragen en in te zien (niet te lenen en te kopiëren) op de Afdeling Documentatie Nederlandse Letterkunde, Spuistraat 134, Amsterdam. Over de functie van het schilderij Sint Sebastiaan.

Zadel. E.J. van. Een opera in een roman: intertextuele relaties tussen ‘De koperen tuin’ en ‘Carmen’. Doctoraalscriptie Universiteit van Amsterdam, juni

[p. 156]

1989. Begeleidend docenten: T. van Deel en A. Mertens. Onder scriptienummer 3749 op te vragen en in te zien (niet te lenen en te kopiëren) op de Afdeling Documentatie Nederlandse Letterkunde, Spuistraat 134, Amsterdam. Over betekenisvolle verwijzingen in De koperen tuin naar de opera Carmen.

Zwitserlood, M. Hella Haasse over S. Vestdijk. Doctoraalscriptie Vrije Universiteit Amsterdam, vakgroep Nederlands, augustus 1989, 124 p. Begeleidend docent: dr. A.T. Zuiderent. Over Hella Haasses receptie van het werk van Vestdijk in de essays die zij aan Vestdijks werk heeft gewijd.

4. Varia

Blink, Inge van den. Bibliotheek Vestdijk naar Utrecht. In: Utrechtsch Nieuwsblad van 8 december 1989.

Bogget, Hanneke van en Ton Fiere. Anton Wachter: een romancyclus in acht delen; een hoorspelbewerking van Marc Lohmann naar de gelijknamige romans van Simon Vestdijk. [Hilversum], TROS, [1987]. Bevat naast de programmagegevens van de tussen 18 oktober en 6 december 1987 via Radio-4 uitgezonden hoorspelbewerking onder regie van Marlies Cordia van Vestdijks Anton-Wachterromans ook een biografie en een bibliografie van Vestdijk en enkele artikelen over thema's en motieven in de romancyclus. Bevat interviews met bewerker Marc Lohmann en regisseuse Marlies Cordia.

Salet, Nini. [Over de Vestdijk-biograaf Hans Visser]. In: Vrij Nederland van 25 november 1989, boekenbijlage, rubriek ‘Brieven’.

Schutte, O. [Kwartierstaat van het geslacht Vestdijk]. In: Gens nostra 55 (1990) 9 (september), p. 340-341.

Wijnen, Jan-Fred van, [Over Vestdijk-biograaf Hans Visser]. In: Vrij Nederland van 21 oktober 1989, boekenbijlage, rubriek ‘Terzake’.

Wijnen, Jan-Fred van. [Over Vestdijk-biograaf Hans Visser]. In: Vrij Nederland van 11 november 1989, boekenbijlage, rubriek ‘Terzake’.

[p. 157]

Wijnen. Jan-Fred van. [Over de briefwisseling Simon Vestdijk-Ans Koster]. In: Vrij Nederland van 15 september 1990, p. 78.

Wijnen, Jan-Fred van. [Over Vestdijk-biograaf Hans Visser]. In: Vrij Nederland van 3 november 1990, p. 72.

Wijnen, Jan-Fred van. [Over de verkoopresultaten van de romans van S. Vestdijk]. In: Vrij Nederland van 10 november 1990, p. 80.