Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1953

[p. 163]

Vergadering van 25 Maart 1953.

Aanwezig: de heren J. Kuypers, Bestuurder, M. Gilliams, Onderbestuurder, en Dr. L. Goemans, Bestendige Secretaris;

De heren leden: Fr. Lateur, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. H. Teirlinck, Prof. Dr. J. Muls, Prof. Dr. A. Carnoy, Prof. Dr. J. van Mierlo, Prof. Dr. J. van de Wijer, L. Baekelmans, Dr. E. Claes, Prof. Dr. E. Blancquaert, Prof. Dr. Fr. Baur, Dr. W. van Eeghem, Dr. J. Lindemans, G. Walschap, Prof. Dr. P. Sobry, G. Schmook, Dr. C. de Baere, Prof. Dr. E. Rombauts, Prof. Dr. A. van Loey, Prof. Dr. R. Foncke en Prof. Dr. J.F. Vanderheyden.

Verontschuldigd: de heren Prof. Dr. L. Grootaers en Prof. Dr. Fr. de Backer.

_* * _*

De notulen van de vergadering van 18de Februari 1953 worden goedgekeurd.

Mededelingen van de Bestendige Secretaris.

1.	Samenwerking tussen de Academiën. - Bij brieven van 14 Maart 1953 deelt de heer Vaste Secretaris van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België, mede: 1. dat de Academie haar volle instemming betuigt met het plan van samenwerking tussen de Vlaamse Academiën; 2. dat de Academie zich aangesloten heeft bij het voorstel van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde in zake de candidatuur van collega Streuvels voor de Nobelprijs 1953.
2.	Interministeriële Commissie voor Wetenschappelijk Onderzoek. - In gevolge een beslissing die in de vergadering van 18 Februari ll. genomen werd, richtte het Bestuur van de Academie op 28ste van dezelfde maand een schrijven tot Z. Exc. de Minister van Openbaar Onderwijs, waarin de wens wordt

[p. 164]

	geuit, dat de Academie zou vertegenwoordigd zijn in de ‘Interministeriële Commissie voor Wetenschappelijk Onderzoek.’ - Een beslissing wordt eerlang verwacht.
3.	U.N.E.S.C.O. - Bij Ministerieel Besluit van 10 Februari 1953, verschenen in het Staatsblad van 22 Maart, wordt het mandaat van de heer H. Teirlinck als lid van de Nationale Commissie van de Unesco hernieuwd.
4.	Boekerij van de Academie. - De aanwinsten werden zo regelmatig mogelijk in de Verslagen en Mededelingen opgenomen. Voor het jaar 1952 bedroegen zij 346 boeken en brochures en 105 tijdschriften.

A.	Daarvan werden aan de Academie geschonken:
			Boeken en Brochures	Tijdschriften
1.	Door de Regering		-	1
2.	Door openbare besturen, letterkundige en andere genootschappen, onderwijsinstellingen, enz.
	a)	in België	67	16
	b)	in het buitenland	78	31
3.	Door de heren leden		16	3
4.	Door particulieren:
	a)	in België	6	-
	b)	in het buitenland	2	4
B.	Werden aangekocht:		98	24
C.	In ruil voor haar publicaties ontving de Academie:
	a)	in België	8	2
	b)	uit het buitenland	71	24
			_____	_____
			346	105

[p. 165]

Mededelingen namens de Vaste Commissies.

I. - Commissie voor Onderwijs en Nederlandse Lexicographie.

Prof. Dr. A. van Loey, lid-secretaris, legt verslag ter tafel over de zitting van de Commissie.

Waren aanwezig: de heren leden Muls, Grootaers, Carnoy, Blancquaert, Van Eeghem (Ondervoorzitter), Baur, Lindemans, Kuypers, Schmook, De Baere (Voorzitter), Van Loey (Secretaris) en Foncke.

Hospiterende leden: de heren Baekelmans, Claes, Gilliams, Rombauts, Van Mierlo, Van Puyvelde, Van de Wijer en Walschap.

Verontschuldigd: de heer Goemans.

Op de agenda komt een lezing voor door Prof. Dr. A. Carnoy, lid van de Academie: Toponymie en Homonymie.

Onder applaus van de aanwezigen dankt de Voorzitter spreker; hij stelt voor de lezing in de Verslagen en Mededelingen te publiceren, wat aangenomen wordt.

Aan de bespreking nemen deel: de heren Van Mierlo, Blancquaert, Muls, Van de Wijer en Van Eeghem.

Voor de eerstvolgende vergadering meldt de heer Lindemans zich met een lezing aan.

II. - Commissie voor Cultuurgeschiedenis.

Prof. Dr. van Mierlo, lid-secretaris, legt verslag ter tafel over de zitting van de Commissie.

Waren aanwezig: de heren leden Lateur, Teirlinck, Van Puyvelde, Van Mierlo (Secretaris), Baekelmans (Voorzitter), Van de Wijer, Claes, Walschap (Ondervoorzitter), Sobry, Gilliams, Rombauts en Vanderheyden.

Hospiterende leden: de heren Grootaers, Blancquaert, Foncke, Muls, Van Eeghem, De Baere, Carnoy en Kuypers.

Lieten zich verontschuldigen: Prof. De Backer en Prof. Van Loey.

Op de agenda komt een lezing voor door de heer G. Schmook, lid der Academie: De Genesis van Conscience's Leeuw van Vlaanderen. Van kladschrift tot uitgave.

[p. 166]

De Voorzitter wenst Spreker geluk met zijn belangrijke, in alle bijzonderheden tredende studie van de wederwaardigheden in de wording van dit grootse proza-epos van onze opbloeiende letterkunde.

Een bespreking volgt, waaraan de heren Kuypers, Blancquaert en Sobry deelnemen.

De Voorzitter stelt voor de lezing in de Verslagen en Mededelingen te publiceren.

Prof. Dr. Foncke heeft aangenomen op de volgende vergadering een lezing te houden.

Mededelingen namens de Commissie van Advies bij het Nationaal Fonds voor de letterkunde.

De heer De Baere, wn. secretaris, geeft lezing van de voorstellen der Commissie in zake toe te kennen subsidiën: aan de heer Nico van Beeck voor de uitgave van zijn bundel verzen ‘Elegisch Etmaal’; aan de heer Rene de Vos, voor de uitgave van zijn verzenbundel ‘Interiora’; aan de heer Jan Vercammen, voor de uitgave van zijn gedicht ‘Verbroken Zegel’; aan de heer R. Brulez, voor de uitgave van zijn toneelspel ‘De Beste der Werelden’; aan de heer Herwig Hensen voor de gezamenlijke uitgave van zijn drie toneelspelen: Alkestis, Agamemnoon en Tarquinius; aan de heer H. Lampo voor de aankoop van een zeker aantal exemplaren van zijn roman ‘De Belofte aan Rachel,’ ter verzending naar de buitenlandse adressen.

Deze voorstellen worden zonder oppositie aangenomen.

Dagorde.

1. Samenstelling van de Prijsvragencommissie. - De prijsvragencommissie bestaat uit het Bestuur en twee door de Academie aan te duiden leden. - Aangeduid worden Prof. Blancquaert en Prof. Grootaers.

2. Ter uitgave aangeboden werken: aanduiding van Commissarissen. - Ter uitgave worden aangeboden:

[p. 167]

Door Prof. Blancquaert: de verhandeling Bijnamen in de oudste rekening van Aerdenburg (a^o 1309-1310), door Lic. R. Haeserijn. - Als commissarissen worden aangeduid: Dr. J. Lindemans en Prof. Van Loey.

Door de heer G. Schmook: Het werk van Lode Baekelmans, door Prosper Arents. - Het werk zal door de heren Schmook en Prof. Foncke beoordeeld worden.

Door de auteur, Mejuffer D. Smesman: Analytische tabellen op de Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde. - Beoordelaars: Prof. Vanderheyden en Dr. Van Eeghem.

3. Revalorisatie van de Fondsprijzen. - De voorstellen van het Bestuur zijn als bijlage bij de beschrijvingsbrief aan de leden toegezonden. Ze worden door de Bestuurder toegelicht. Hij wijst er op, dat bij het vaststellen van de bedragen met verschillende factoren rekening gehouden werd, nl. met de aard van de prijs (staatsprijs, speciale prijs, regionale prijs, enz.), met de periodiciteit, met het kapitaal dat er aan ten grondslag ligt, enz.

Uit de bespreking van de voorstellen, waaraan de heren Walschap, Baur, Gilliams, Van Mierlo, Claes, Van de Wijer en Schmook deelnemen, blijkt dat alleen de revalorisatie van de Beernaertprijs, die met 5.000 fr. zou verminderd worden, en van de Vercoullieprijs, met 3.500 fr. verhoogd, aanleiding geven tot discussie.

De heer Walschap vestigt er de aandacht op, dat de revalorisatie van de prijzen reeds vroeger in de Commissie van Advies bij het N.F.L. grondig werd onderzocht. Hij kan de vermindering van het bedrag van de Beernaertprijs niet aanvaarden. Deze is de voornaamste letterkundige prijs van de Academie; hij kan toegewezen worden voor alle genres, en gaat bij voorkeur naar een nieuw zich openbarend talent. Hij moet derhalve ook monetair de voornaamste prijs blijven.

Prof. Baur wil het belang van de Beernaertprijs geenszins onderschatten. Toch wenst hij bij het bepalen van het bedrag een onderscheid te maken tussen scheppende en betogende literatuur.

De heer Gilliams meent dat in het voorstel van de heer Baur een gevaar kan schuilen voor de verantwoording bij het toekennen van de prijs.

Prof. Van de Wijer en Prof. Van Mierlo steunen het voorstel

[p. 168]

van het Bestuur, de heer Claes daarentegen pleit voor de stelling van de heer Walschap.

Na het sluiten van de bespreking wordt het voorstel van het Bestuur in zake de Beernaertprijs bij handopsteken aangenomen.

Wat de Vercoullieprijs betreft, er wordt op gewezen, dat de philologische prijzen in vergelijking met de andere karig bedeeld zijn. Dat blijkt o.m. uit een berekening van de heer Schmook. Daarom wordt voorgesteld deze prijs tot 10.000 fr. te verhogen. Ook dit voorstel wordt bij handopsteken aangenomen.

De voorstellen betreffende de andere prijzen lokken geen bespreking uit: de aanwezigen gaan accoord met de voorgestelde bedragen.

Hier moge thans een overzicht volgen van het huidige bedrag van de verschillende Academische prijzen:

August Beernaertprijs. - Om de 2 jaar. Eerste bedrag: 1.000 fr. Gebracht op 15.000 fr. Nieuw bedrag: 10.000 fr.

Vercoullieprijs. - Om de 4 jaar. Vroeger bedrag: 4.000 fr. Gebracht op 10.000 fr.

Guido Gezelleprijs. - Om de 5 jaar. Vroeger bedrag: 5.000 fr. Gebracht op 10.000 fr.

Nestor de Tièreprijs. - Om de 2 jaar. Eerste bedrag: 2.000 fr. Gebracht op 10.000 fr. Nieuw bedrag: 7.500 fr.

L. Baekelmansprijs. - Om de 3 jaar. Huidig bedrag: 5.000 fr. Gebracht op 7.500 fr.

Van Ginderachterprijs. - Om de 4 jaar. Huidig bedrag: 2.500 fr. Gebracht op 5.000 fr.

Joris Eeckhoutprijs. - Om de 2 jaar. Vroeger bedrag: 1.500 fr. Huidig bedrag: 7.500 fr. Ongewijzigd.

A. Cornetteprijs. - Om de 5 jaar. Huidig bedrag: 10.000 fr. Ongewijzigd.

A. Merghelynckprijs. - Om de 3 jaar. Huidig bedrag: tweemaal 5.000 fr. Ongewijzigd.

K. Barbierprijs. - Om de 2 jaar. Vroeger: 1.000 fr. Huidig bedrag: 5.000 fr. Ongewijzigd.

Carton de Wiartprijs (Staatsprijs). Om de 10 jaar. Vroeger bedrag 1.000 fr., later gebracht op 2.000 fr. Huidig bedrag: 10.000 fr. Ongewijzigd.

[p. 169]

K. Bouryprijs. - Om de 4 jaar. Vroeger bedrag 1.000 fr. Huidig bedrag: 3.000 fr. Ongewijzigd.

Wat de wedstrijd in Nederlands Opstel betreft, tot nog toe werden elk jaar twee prijzen van 500 fr. toegekend, alsook twee eervolle vermeldingen van 250 fr. Voorgesteld wordt, voortaan vier in plaats van twee eervolle vermeldingen toe te kennen, wat een totaal bedrag van 2.000 fr. zal uitmaken i.p.v. 1.500 fr. Ook dit voorstel wordt zonder oppositie goedgekeurd.

4. Harry Peters (1839-1907), de verdediger van Coecke en Goethals. - Lezing door de heer L. Baekelmans, lid van de Academie.

De Voorzitter feliciteert en dankt Spreker voor zijn boeiende lezing. Hij constateert dat, blijkens het artikel van de heer Bossier in het ‘Nieuw Vlaams Tijdschrift,’ voor twee jaar, het laatste woord over de zaak Coucke en Goethals nog niet is gezegd en geeft Spreker de wenk, al het mogelijke te doen om ook daarover nieuwe gegevens te verzamelen. - De tekst van deze lezing is in de Verslagen en Mededelingen opgenomen.

5. Laatste Omvraag. - De heer Walschap uit de wens dat de uitreiking van de Academische prijzen met meer plechtigheid zou gebeuren, en wel tegelijk met het uitreiken van de Staatsprijzen.

Prof. Baur maakte aan het Bestuur een nota over, waarin hij er de aandacht op vestigt dat dit jaar 1953 een jubileumjaar Nic. Beets is. Deze overleed nl. in 1903. Beets was erelid van de Academie. Daarom past het, dat de 50ste verjaring van zijn overlijden in onze Instelling niet onopgemerkt zou voorbijgaan.

De Voorzitter suggereert deze herdenking met de Dodoensherdenking te koppelen.

Aangeboden Boeken.

Door Prof. Dr. E. Blancquaert, vanwege het ‘Belgisch Interuniversitair Centrum voor Neerlandistiek’: Joseph Moors. De Oorkondentaal in Belgisch Limburg circa 1350 tot 1400,

[p. 170]

zijnde het tweede deel van de ‘Bouwstoffen en Studiën voor de Geschiedenis van de Lexicografie van het Nederlands.’ 1952. - Prof. Blancquaert deelt de inhoud van dit monumentale werk mede en wijst op de uitzonderlijke betekenis ervan. Tevens brengt hij hulde aan de nagedachtenis van collega Prof. Verdeyen, die bij de auteur belangstelling voor de oorkondentaal heeft weten te wekken en hem steeds met woord en daad heeft gesteund.

Door Prof. Dr. A. Carnoy. - Een verzameling van 33 overdrukjes van bijdragen van zijn hand in verschillende tijdschriften.

Door Prof. Dr. E. Rombauts. - De twee jongst verschenen delen van de ‘Zwolse Drukken en Herdrukken voor de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden,’ t.w.

Dr. C.G.N. de Vooys: Middelnederlandse Stichtelijke Exempelen. Tjeenk Willink, Zwolle, 1953.

Dr. G. Jo Steenbergen: De Bekeeringe Pauli. Id. 1953.

De Voorzitter dankt de schenkers.

_* * _*

Na afloop van de zitting vergaderde de Commissie voor de publicaties.