Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1929

[p. 87]

Vergadering van 20 Maart 1929.

Waren aanwezig de heeren: Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, bestuurder, Prof. Dr. J. Persyn, onderbestuurder, Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de HH. Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Frank Lateur, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. J. Vercoullie, J. Jacobs, Prof. Dr. M. Sabbe, Prof. Dr. A. van Hoonacker en J. Salsmans S.I., werkende leden;

de HH. Dr. J. Cuvelier, Al. Walgrave, Prof. Dr. R. Verdeyen en Dr. J. van Mierlo S.J., briefwisselende leden.

Lieten zich verontschuldigen: de heeren Dr. L. Simons, G. Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Prof. Dr. J. Mansion, Prof. Dr. A. Vermeylen, Dr. Frans van Cauwelaert, werkende leden; Prof. Dr. Frans Daels, briefwisselend lid.

_**_*

De Bestendige Secretaris leest het verslag van de Februari-vergadering. - Goedgekeurd.

Aangeboden boeken.

Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:

Door de Regeering:

Mouvement de la population et de l'état-civil en Belgique pour les années 1911 à 1920. (Extrait du tome XXII du Bulletin de la Commission centrale de Statistique.)

Door de Bibliotheek der Universiteit van Amsterdam:

Verslag van de Universiteitsbibliotheek te Amsterdam, over het jaar 1927.

[p. 88]

De volgende academische proefschriften:

Byron en het Byronysme in de Nederlandsche Letterkunde, door T. Popma.

Nederlanders in Amerika, door J. van Hinte.

Twaalf jaren ‘Vrije-hands-politiek’. De internationale verhoudingen van 1890-1902, door J.S. Bartstra.

Mr. M.C. van Hall als letterkundige, door E. Cohén.

Studiën over de Wielandsage, door R.J. Donker.

Hemingsprimur, door P.M. den Hoed.

The blessed virgin Mary in the medieval drama of England, by J. Vriend, S.J.

Mysticism in Blake and Wordsworth, by J. Korteling.

Nature and the country in English poetry of the first Half of the Eighteenth Century, by C.E. de Haas.

Smollett and Dickens, by F.D. Wierstra.

Theology in Augustan literature, by A.A. Perdeck.

Kaiser Otto III, von Menno ter Braak.

Les mots italiens introduits en français au XVI^e siëcle, par B.H. Wind.

Bloeddrukmetingen aan beide armen bij thoraxprocessen, door G.F. van Balen.

Geneeskundige ziektestatistiek en ziektecontrole, door F.P.J. Doeleman.

Bloedingen in het nageboortetijdperk, door W.E. Steur, Arts.

Bijdrage tot de tweelingenpathologie in verband met de erfelijkheidsleer, door J.J. Versluys.

Bijdrage tot de Kliniek en Therapie der spildraaistoornissen, door W.P. Plate.

Nephrolithiasis, door A. Geesink.

Verdere bijdrage tot het salmonella-vraagstuk, door Johan Goslings.

Cyclische veranderingen in de tralievezels van het baarmoederslijmvlies, door H.J.A. van Bazel.

Bijdrage tot de kennis der zeldzame aarden, door J. Zernike.

Over echinococcus, door R.M.S. Mangoendihardjo.

Onderzoekingen betreffende de lichengroep, door C. Postma.

De couveuse-behandeling van praemature kinderen in de Amsterdamsche vrouwenkliniek over de jaren 1921-1926, door D.P.R. Keizer.

Onderzoek naar de factoren die van invloed zijn op het resultaat der sanatoriumkuur bij longtuberculose, door C.L.P.M. Rive.

Automatische titratie langs potentiometrischen weg, door H. Bienfait.

Bijdrage tot de kennis van het corrosieproces van ijzer bij hooge temperatuur, door M.F. van Putten.

Bereiding van pyrolidinen uit pyrrolen door katalytische hydreering, door M.E.A. de Jong.

Over cirkelmeetkunden, door L.J. Smid.

[p. 89]

Metingen over de K-Absorptiekanten van Nikkel, Koper en Titaan, door C. Lakeman.

Bijdrage tot de kennis van conodontes en trogontherium, door A. Schreuder.

Onderzoekingen over electrolyse met wisselstroom, door L.M. Boerlage.

Meetkundige orthogonale differentiaal invarianten van analytische krommen, door Cath. Gouwentak.

Rechtsverwerking of het tenietgaan van rechten door eigen toedoen van den gerechtigde, door Mr. A. Büchenbacher.

De omloopssnelheid van het geld, door M.W. Holtrop.

Door de Commissie voor 's Rijks Geschiedkundige Publicatiën, te 's Gravenhage:

Pieter van Dam. Beschryvinge van de Oostindische Compagnie. 1^e boek, deel I, uitgegeven door Dr. F.W. Stapel.

Briefwisseling van Hugo Grotius, 1^e deel: 1597-17 Augustus 1618, uitgegeven door Dr. P.C. Molhuysen.

Bronnen tot de geschiedenis van den handel met Engeland, Schotland en Ierland, uitgegeven door Dr. H.J. Smit. Eerste deel, 1150-1485: 1^ste stuk, 1150-1435; 2^de stuk, 1435-1485.

Door de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, te Leiden:

Handelingen en Levensberichten harer afgestorven Medeleden, 1927-1928.

Door de Rijksuniversiteit te Groningen:

Jaarboek 1927-1928.

Observations sur l'emploi des conjonctions de subordination dans la langue du XVI^e siècle, étudié spécialement dans les deux ouvrages de Bernard Palissy, par Edouard Borlé.

De volgende proefschriften:

De Joodsche kolonie van Jeb-Syene in de 5^de eeuw vóór Christus, door C.G. Wagenaar.

Nux electa, door S. Wartena.

Het Röntgensprectrum van de tweede soort, door M.J. Druyvesteyn.

Over porphyrie, door H.H. van der Zoo de Jong.

Hoogere multiplets in het karakteristieke Röntgenspectrum door J.H. van der Tuuk.

Onderzoekingen over vergisting van glycerine, door H.R. Braak.

Meetkundige constructies en algebraïsche vergelijkingen, door J.A. Prins.

Röntgenografisch structuuronderzoek van eenige organische verbindingen, door W.G. Burgers.

De nauwkeurige meting der coëfficienten van inwendige wrijving bij hooge temperaturen, door R.S. Dantuma.

Optisch-actieve komplexe zouten van kobalt en Phodium met 1-2-cyclopentyleendiamine en aethyleendiamine, door H.B. Blumendal.

[p. 90]

Genetische Studiën am Mehlkäfer Tenebrio molitor L., von F.P. Ferwerda.

Erblichkeitsuntersuchungen an Nigella Damascena L., von H.J. Toxopeus.

Die Vermehrung der radialen Reihen im Cambium, von J.J. Beijer.

De klooster- en proosdijgoederen in de provincie Groningen, door E.H. Roelfsema.

Studiën over Aeschylus' Agamemnon, door W. Hoving.

Samengestelde naamwoorden in het Nederlandsch, door J.H. van Lessen.

De Luxemburgsche kwestie, door J.Th. Hamstra.

Verslag van een experimenteel onderzoek naar het zedelijk oordeel van leerlingen bij het middelbaar en voorbereidend hooger onderwijs, door K.W. Staal.

Abraham sacrifiant, de Theodore de Bèze et le théatre calviniste de 1550 à 1566, par P. Keegstra.

Posse et son évolution en vieux-français, par H. Zwanenburg.

Mérimée et la couleur locale. Contribution à l'étude de la couleur locale, par J.W. Hovenkamp.

Die ältere deutsche Romantik und die Nationalidee, von A.D. Verschoor.

Door het Historisch Genootschap te Utrecht:

Bijdragen tot de Geschiedenis der Nederlandsche Klarissen en Tertiarissen voor de Hervorming, uitgegeven door David de Kok.

Piet Heyn en de Zilvervloot. Bescheiden uit Nederlandsche en Spaansche archieven, bijeenverzameld en uitgegeven door S.P. L'Honore Naber en Irene A. Wright.

Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap, 49^e deel.

Verslag van de Algemeene Vergadering der Leden op 11 April 1928.

Door de ‘Stadtbibliothek’ te Bremen:

Abhandlungen und Vorträge. Herausgegeben von der Bremer Wissenschaftlichen Gesellschaft. Heft 4, Jahrgang 2. Oktober 1928.

Door de ‘Académie Tchèque des Sciences et des Arts’, te Praag:

Johannes Amos Comenius. Praag, 1928.

Door ‘The Smithsonian Institution’ te Washington:

Annual Report of the Board of Regents, 1927.

Door ‘Les Musées royaux d'art et d'histoire’ te Brussel:

Bulletin, n^o 2, Mars 1929.

Door Prof. Dr. J.W. Muller, buitenlandsch eerelid te Oestgeest (Leiden):

Verdrongen Talen, door Dr. J.W. Muller.

De Moedertaal en het Gymnasium, door denzelfde.

Door Dr. J.F.M. Sterck, buitenlandsch eerelid te Haarlem:

Cultuurhistorische Studiën. Van Rederijkerskamer tot Muiderkring, door Dr. J.F.M. Sterck.

[p. 91]

Door den E.H. Floris Prims, stadsarchivaris, te Antwerpen, de volgende zijner geschriften:

Beknopte Staathuishoudkunde, opgevat naar de organische beginselen der Rerum Novarum en voor België bewerkt. Tweede uitgave, herzien en bijgewerkt door René Carels.

Antverpiensia 1927. Losse bijdragen tot de Antwerpsche geschiedenis.

Antwerpsch Straatnamenboek. Lijst van al de straatnamen, oude en nieuwe, met hun beteekenis, reden, oorsprong en veranderingen door Floris Prims en Michel Verbeeck.

Geschiedenis der Zusters Maricollen te Antwerpen.

Geschiedenis van Antwerpen. I. - Jong Antwerpen.

Geschiedenis van Sint-Joriskerk te Antwerpen... met medewerking van E.H. Kam. Van Herck, onderpastoor in St-Joris.

Beknopte Geschiedenis en Inventaris op de archieffondsen van den Drossaard en van de Schepenen van het Kiel (Hoog en laag Kiel, en Beerschot) met plan en illustratiën.

Kerkelijk Antwerpen in het laatste kwart der XIII^e eeuw.

‘De modo vivendi in ecclesia Dei’. Een tweede handschrift der ‘Theoria Metrica’.

Nog de volgende werken:

Oorkondenboek der Abdij van St-Bernaards aan de Schelde, door wijlen E.H.P.J. Goetschalckx en B. Van Doninck O.S.B., abt van Val-Dieu. Eerste deel 1233-1276. (N^r 1-357.)

Stadsarchief Antwerpen. Inventaris op het Archief van Gilden en Ambachten.

Refugeeliefde door P. Van Opstal. Een volksroman uit het Leven der Belgische vluchtelingen in Engeland.

Door de Schrijvers:

Lode Monteyne, Spiegel van het Modern Tooneel in Vlaanderen.

Opzetsteken van 't Haakstertje.

Aangekochte boeken.

Werken van Michiel de Swaen, uitgegeven door Dr.-V. Celen, met de medewerking van Dr. C. Huysmans en Prof. Dr. M. Sabbe III. Het Leven en de Dood van Jesus Christus I.

De psychologie van den Antwerpenaar, door Emm. de Bom. Met teekeningen van Albert van Dyck.

Archives Néerlandaises de phonétique expérimentale. Tome IV.

[p. 92]

Mededeelingen
door den Bestendigen Secretaris.

1^o) Haarlem: Zeventigste verjaring van Dr. J.F.M. Sterck. - Brief van 15 Maart, waarbij Dr. Sterck, buitenlandsch eerelid der Academie, hartelijk dank zegt voor de gelukwenschen welke hem, door de Academie, ter gelegenheid van zijn 70^e verjaring werden toegestuurd.

2^o) Lund: Vijfde internationaal Congres voor de Geschiedenis der Godsdiensten. - Brief waarbij het Inrichtend Comité de Academie uitnoodigt deel te nemen aan dat Congres dat van 27ⁿ tot 29ⁿ Augustus van dit jaar te Lund (Zweden) zal gehouden worden.

Mededeelingen namens commissien.

1^o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis, Bioen Bibliographie. - Prof. Dr. J. Mansion, secretaris, legt verslag ter tafel over de Commissie-vergadering in den voormiddag gehouden.

Waren aanwezig de heeren Prof. Dr. L. van Puyvelde, voorzitter, Prof. Dr. M. Sabbe, ondervoorzitter, Is. Teirlinck, Dr. L. Goemans en Dr. J. Cuvelier, leden.

Aan de dagorde staat:

1^o) Itinerarium Belgicum 1623-1628 van Dubuisson-Aubenay, ter uitgave aangeboden door den heer René Gaspar.

De heeren J. Cuvelier en Leo van Puyvelde brengen advies uit over de uitgave van dit handschrift uit de Bibliothèque Mazarine ter uitgave aangeboden. Zij geven verslag over de gebreken van het afschrift en de verklaringen. Het Itinerarium bevat eenige belangrijke gegevens voor de geschiedenis en de oudheidkunde van onze streken. De voorgelegde studie zou zich daarbij moeten bepalen, en slechts de noodige verklaringen moeten bevatten. De opmerkingen door de verslaggevers gemaakt zullen den schrijver ter inzage medegedeeld worden.

[p. 93]

2^o) Het werk van Adam van Noort, eersten meester van Rubens. - Lezing door Prof. Dr. L. van Puyvelde.

Spreker wijst erop dat de lijst van de werken van dezen meester tot nogtoe alleen berust op gissingen, en grootendeels op vergissingen. Hij brengt naar voren de eenige schilderij, waarop het monogram van den meester voorkomt, monogram dat onlangs werd ontdekt: Christus de Kinderen zegenend (Museum, Brussel). Met behulp van deze schilderij en van de teekeningen van Adam van Noort schetst spreker verder den ontwikkelingsgang van den stijl van den meester.

II^o) Bestendige Commissie voor het Onderwijs in en door het Nederlandsch. - De Bestendige Secretaris legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren Prof. Dr. J. Persyn, voorzitter, Kan. Am. Joos, Dr. L. Goemans, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, Prof. Dr. J. Vercoullie, leden.

Aan de dagorde staat:

1^o) De overwinning van het gezond verstand op bluf en schitterschijn is op weg. - Lezing door G. Segers.

De Bestendige secretaris leest een opstel van den heer Segers, waarin deze herinnert, dat hij meermaals zijne zienswijze over de programma's en leerwijzen van het aanvankelijk onderwijs heeft ontwikkeld. Invloedrijke vreemde paedagogen houden zich thans met deze aangelegenheden bezig. De heer Segers treedt daarover in enkele beschouwingen en vestigt vooral de aandacht op het hooge belang van het geheugen dat thans al te veel wordt miskend, waaraan dan ook tal van ontgoochelingen moeten toegeschreven worden.

2^o) Over vakwoorden. - Lezing door Prof. A.-J.-J. Vandevelde.

De heer Vandevelde vestigt de aandacht der Commissie op het belang van de kennis der vakwoorden in het technisch onderwijs. Hij heeft twee lijsten opgesteld, een van Nederlandsche

[p. 94]

boeken over techniek en een ander, zijnde een bibliographie van vakwoordenlijsten en vakwoordenboeken in verschillende talen, waaronder 59 Nederlandsche.

De heer voorzitter bedankt den heer Vandevelde voor zijn belangrijke bijdragen en stelt voor de twee lijsten op te nemen in de Verslagen en Mededeelingen der Academie, wat door de Commissie eenstemmig wordt aangenomen.

Dagorde.

1^o) Nieuwe uitgaven van leden der Academie. - Heynrijck van Veldeke, door Dr. J. van Mierlo jun. S.J. (N.V. Standaard-Boekhandel, Brussel, - P.N. van Kampen & Zoon, Amsterdam.)

2^o) Lezing door J. Jacobs, werkend lid: Waarom van ±1216 tot ±1300 het gebruik der Fransche taal in West-Vlaanderen zichtbaar toenam?

Op voorstel van den heer Bestuurder beslist de vergadering dat de lezing in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden.