|
| |
| |
| |
Vergadering van 27 April 1927
Waren aanwezig: de HH. Prof. Dr. A. Vermeylen, bestuurder, J. Jacobs, onderbestuurder, en Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;
de HH. K. de Flou, Dr. L. Simons, G. Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Frank Lateur, Prof. Dr. J Mansion, O. Wattez, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. J. Vercoullie, Mr L. Willems, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, Prof. Dr. M. Sabbe, Prof. Dr. A. van Hoonacker en J. Salsmans, werkende leden.
de HH. Mr. J. Muls, F.V. Toussaint van Boelaere, Dr. J. van Mierlo jun. S.J., Prof. Dr. R. Verdeyen en Al. Walgrave, briefwisselende leden.
Prof. Dr. A. Carnoy, briefwisselend lid, liet zich verontschuldigen.
***
De Bestendige Secretaris leest het verslag over de Maartvergadering. (Goedgekeurd.)
***
Leopoldsorde. - Bij Koninklijk Besluit van 8 April 1927 werd Prof. Dr. Frans Daels, briefwisselend lid der Academie, bevorderd tot Officier in de Leopoldsorde. - De Bestuurder wenscht Prof. Daels geluk met deze onderscheiding.
| |
Aangeboden boeken.
Door de Regeering:
Académie Royale de Belgique. Classe des Lettres. - Mémoires. Coll. in 8o, T. XXI (1re partie): Histoire de la Compagnie de Jésus dans les anciens Pays-Bas, par Alfred Poncelet de la Compagnie de Jésus. 1re partie: Histoire générale. - T. XXIII. fasc. 1; Louis Verhulst, Entre Senne et Dendre. Contribution à l'Etude de la situation aes classes agricoles en Belgique pendant le XIXe siècle.
Académie Royale de Belgique. Classe des Lettres. Bulletin. Tome XIII, 1927; No 3.
| |
| |
Door de Koninklijke Akademie van Wetenschappen, te Amsterdam:
Jaarboek 1925-26.
Verhandelingen, Afdeeling Letterkunde. Nieuwe reeks, Deel XXV, No 3: Ziegenbalg's malabarisches Heidenthum. Herausgegeben und mit Indices verschen von W. Caland. - Deel XXVI, No 1: Het huiaige Negerhollandsch (teksten en woordenlijst), door J.P.B. de Josselin de Jong.
Mededeelingen Deel 59, serie A, Nrs 1-9; - Deel 60, serie B, Nrs 1-3.
The History and present state of scientific medical research in the Dutch East-Indies.
Door de Maatschappij voor Nederlandsche Letterkunde, te Leiden:
Handelingen en Levensberichten harer afgestorven Medeleden. 1925-1926.
Door het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde, te Leeuwarden:
98ste Verslag, 1925-1926.
Door de Bibliotheek der Hoogeschool te Nijmegem:
Falk, F. Lessing auf der niederländischen Bühne (bis 1830).
Door het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant:
Handeingen. 1916-1927.
Door de Bibliotheek der gemeente Rotterdam:
Catalogus. Lijsten Nos 13-14: Aanwinsten op verschillend gebied: uitgaven van 1926; - Lijst No 15: Fransche romans: G-P.
Door het Kon. Bataviaasch Genootschap en Rechtshoogeschool:
Lijst van aanwinsten der Bibliotheek van het Museum over de maand Januari 1927.
Door de ‘Colombia University in the City of New York’:
The political theory of the schoolmen and Grotius, by Martin Littlejohn.
A contribution to a Bibliography of Henri Bergson.
Hugo Grotius, the Father of the Modern Science of International Law, by Hamilton Vreeland
Women in the Life of Honoré de Balzac, by Juanita Helm Floyd.
Early theories of translation, by Flora Ross Amos.
Vers libre. A logical development of French verse, by Mathurin M. Dondo.
Studies on Diderot's esthetic naturalisme, by Felix Vexler, A.M.
History of the Trade Associations of the German Coal Industry, by Archibald H. Stockder, A.M., Ph.D.
American Pronunciation, according to Noah Webster (1783) by J.H. Neumann, Ph.D.
| |
| |
Crackerbox Philosophers in American humor and satire, by Jennette Tandy.
Guillaume de Greef. The Social Theory of an early Syndicalist, by Dorothy Wolff Douglas, M.A.
The early novels of Paul Bourget, by Edgar Milton Bowman.
Door de ‘Bremer Wissenschaftliche. Gesellschaft’:
Abhandlungen und Vorträge, Heft 4, Jahrgang 1, März 1927.
Door de Academie van Wetenschappen en Letteren, te Oslo:
Skrifter 1925. I. Matematisk-naturvidenskapelig klasse. - II. Historisk-filosofisk Klasse.
Avhandlinger 1925. I. Matematisk-naturvidenskapelig klasse. II. Historisk-filosofisk Klasse.
Register til Forhandlinger og Skrifter utgit av Videnskapsselskapet i Kristiania. 1858-1924.
Arbok 1925.
Door de Universiteit van Aix-en-Provence:
Annales de la Faculté des Lettres d'Aix. Tome XIII, No 1, années 1921-1922.
Annales de la Faculté de Droit d'Aix. Nouvelle série, No 15.
Door de R.K. Universiteit te Leuven:
The Life and Letters of Bishop Mc Quaid, prefaced with The History of Catholic Rochester Before His Episcopate, by Frederick J. Zwierlein, D. Sc. M.H. (Louvain) Author of ‘Religion in New Netherland’. I en II.
Beatrys van Nazareth. Seven manieren van minne. Critisch uitgegeven door Dr. L. Reypens, S.J. en Dr. J. van Mierlo, S.J., Leden van het Ruusbroecgenootschap.
De volgende proefschriften:
L'action politique et sociale des avocats au XVIIIe siècle. Leur part dans la préparation de la Révolution française, par le Baron Francis Delbeke.
La restauration religieuse aux Pays-Bas Catholiques sous les archiaucs Albert et Isabelle (1596-1633) principalement d'après les Archives de la Nonciature et de la Visite ad limina, par A. Pasture.
America and Belgium. A Study of the Influence of the United States upon the Belgian Revolution of 1789-1790. By Thomas K. Gorman.
Door de Gentsche afdeeling van het Davidsfonds:
Opgang, door Emiel van Hemeldonck. (Nr 214 der Reeks.)
Door Kan. Dr. J. Muyldermans, werkend lid.
Versamelinge der brieven van den heere Keuremenne. Sevensten druk.
Bijdragen van het Nederduitsch Tael- en Letterkundig Genootschap te Brussel. Brussel, 1848.
Door den heer A. de Geest, te Sandoa (Belgisch Congo), het volgende werk van wijlen zijn vader:
| |
| |
Oorspronkelijke en nagevolgde Fabelen voor alle standen, door Edmond de Geest.
Door den Schrijver:
La Bibliothèque de l'abbaye de Saint-Laurent à Liége au XIIe et au XIIIe Siècle, par Jean Gessler. (Extr. du Bulletin de la Sociétié des Bibliophiles Liégois, t. XII.)
Door den Schrijver, Dr. Paul van Oye:
Sur la torsion des troncs d'arbres. (Overdruk uit Bulletin de la Société botanique de France.)
Rhizopoden en Heliozoën van Belgisch Kongo. (Overdruk uit Natuurwetenschappelijk Tijdschrift.)
Le genre trachelomonas au Congo-Belge.
| |
Aangekochte boeken
De Nederlandsche Dialecten in den loop der eeuwen, uitgegeven door Dr. Jac. van Ginneken. Deel I. Het Westvlaamsch van de oudste tijden tot heden, door Jozef Jacobs, lid der Kon. Vl. Academie.
Vincent, Auguste: Les noms de lieux de la Belgique.
Noord- en Zuid-Nederlandsche Dialect-bibliotheek onder leiding van Dr. L. Grootaers en Dr. G.G. Kloeke. Deel II: De Hollandsche Lxpansie in de zestiende en zeventiende eeuw en haar weerspiegeling in de hedendaagsche Nederlandsche dialecten. Proeve eener historischdialect-geographische synthese, door Dr. G.G. Kloeke. Met een kaart.
Uitgaven der Antwerpsche Bibliophilen, Nr 16: Synonymia Latino-Teutonica (ex etymologico C. Kiliani Deprompta) Latijnsch-Nederlandsch Woordenboek der XVIIe eeuw, uitgegeven door Emile Spanoghe. I-III (1889, 1892, 1902).
Geschiedenis der Europeesche Plastiek en Schilderkunst in middeleeuwen en nieuweren tijd, door Aug. Vermeylen, Hoogleeraar aan de Universiteit te Brussel (geïlustreerd). Eerste deel: De Middeleeuwen. Van het begin der christelijke kunst tot de voltooiing der ‘Aanbidding van het Lam’ in 1432. A. Tekst; B. Platen. 1921. - Tweede deel: Van de ‘Aanbidding van het Lam’ (1432) tot het einde van de vijf tiende eeuw. A. Tekst; B. Platen. 1922. - Derde deel: De zestiende eeuw. A. Tekst; B. Platen. 1925.
Verzamelde Werken van L. van Deyssel. I. Een Liefde (3e druk). - II. De Kleine Republiek (2e druk). - III. Proza Gedichten (2e druk) Uit het Leven van Frank Rozelaar. - Kind-Leven. - Het Ik. - IV. Kritieken (3e druk). - V. Beschouwingen en Kritieken (3e druk). - VI. Lyrisch en verhalend Proza. Ethiesch-mystische varia. - Reisindrukken. - Schetsen en aanteekeningen (2e druk).
Nederlandsche Bibliographie van 1500 tot 1540, door Wouter Nyhoff en M.E. Kronenberg. Tweede aanvulling, door M.E. Kronenberg.
Methodisch spreken. Leerboek met oefeningen voor ademhaling, stemvorming en uitspraak, door J. Reinink, spraakleeraar te Groningen. Tweede druk.
| |
| |
| |
Letterkundige mededeeling door den Heer J. Salsmans, S.I. over Vondel's Altaargeheimenissen en De Heerlijkheid der Kerke.
In naam van E.P. Zeij S.I. heb ik de eer aan de Academie een exemplaar aan te bieden van Vondel's Altaargeheimenissen en De Heerlijkheid der Kerke, door dien uitstekenden Vondelkenner uitgelegd. In beide boeken volgt hij dezelfde methode: eenige regelen helder proza leiden broksgewijze de verzen in, en een vijftigtal platen uit de XVIIe eeuw, betrekking hebbende op de door den dichter bezongen onderwerpen, spreken tot de oogen en de verbeelding. Een goed verzorgde woordenlijst bevat de verklaring van de meeste moeilijke woorden en vormen. Die stof kan ook allerbest verwerkt worden tot voordrachten met lichtbeelden. En dat heeft E.P. Zeij ook gedaan in veel steden en dorpen van Holland, met den grootsten bijval: een bewijs dat hij de kunst verstaat de verhevenste uiteenzettingen zelfs door gewone menschen te doen begrijpen en dat Vondel's verzen nog genietbaar zijn voor ons volk. Hij heeft de Nederlandsch-sprekende gemeente, alsook 's dichters nagedachtenis, een grooten dienst bewezen, en dit mocht hier in onze Academie dankbaar vermeld worden. Het zou te wenschen zijn dat hij een dergelijke reeks voordrachten in Vlaanderen hield.
Wij vestigen hier de aandacht slechts op een paar punten. - De schrijver onderzoekt tamelijk breedvoerig waarom Vondel in zijn ‘Heerlijkheid der Kerke’ den tijd der Reformatie niet meer behandelt (blz. 199): een vraagstuk dat ook Van Lennep, Moller, Brom en ons medelid P. van Mierlo bezig hield. - Ons, Zuidnederlanders, doet het verwaarloozen van het gebruikelijk naamwoordengeslacht zeer onaangenaam aan (b.v. ‘Heerlijkheid’ blz. 225 den lier; blz. 226 den klip). Goede schrijvers moesten toch niet de anarchistische strekkingen in de spraakleer in de hand werken en de reeds zoo groote verwarring nog aanzienlijker maken. Doch dit zijn kleine vlekjes in deze twee prachtwerken.
J. Salsmans S.I.
| |
| |
| |
Mededeelingen namens commissien.
Io) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer Prof. Dr. L. Scharpé, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.
Waren aanwezig de heeren Prof. Dr. J. Vercoullie, voorzitter, Karel de Flou, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Dr. L. Goemans, Dr. L. Simons, Mr. L. Willems, J. Jacobs, leden, en Prof. Dr. L. Scharpé, lid-secretaris. Hospiteerende leden: Prof. Dr. Sabbe, Prof. Dr. R. Verdeyen en Dr. J. van Mierlo, jun. S.J.
Aan de dagorde staat:
1o) Hadewijch en de antithese. - Lezing van Mr L. Willems.
Mr. Willems geeft een overzicht van antithetische uitdrukkingen, het mijne en het dijne, na ende voren, leeuw ende lam, recht ende manck, wilt ende tam, enz. enz., die bij Hadewijch buitengewoon overvloedig zijn. Nr 13 van de Mengeldichten hoopt die antithesen opeen. Nr 15 van de Mengeldichten geeft een merkwaardig vaardig spel met rijmen, en ook reeds binnenrijmen. Uit welken tijd kunnen die gedichten, zoo bewust kunstig van vorm, wel zijn?
Mr Willems heeft den indruk dat Hadewijch's gedichten een voorspel zijn van de Rederijkerskunst.
Anders heeft men de assonancen bij Hadewijch als verdorven willen uitschakelen (E.P. Dr. Stracke S.J.). Doch Ruusbroec gebruikt dikwijls genoeg assonancen, zoodat die assonancen bij Hadewijch geen argument behelzen voor latere dagteekening.
Dr. van Mierlo betwist de voorgestelde opvatting. Hadewijch's antithetische stijl hangt samen met de Latijnsche middeleeuwsche litteratuur.
Dr. Verdeyen meent dat de perfectie van H's taalkunst geen argumenten bijbrengt, noch voor vroegere, noch voor latere dagteekening.
De vergadering neemt aan dat de lezing van Mr Willems in de Verslagen en Mededeelingen zal worden opgenomen.
2o) Studie op het vetus en het vetus flandricum bij Kiliaen. - Lezing door J. Jacobs.
| |
| |
Naar aanleiding van de beschouwingen door Dr. Verdeyen in het midden gebracht, onderzoekt de h. Jacobs het vraagstul: opnieuw. Vetus: vroeger in gebruik in de boekentaal, sedert 1580 in de boekentaal niet meer gebruikelijk. Kiliaen excerpeert boekentaal. Hij uit zich zelden over de gesproken volkstaal, zoodat vele van de Kilaensche vetus-woorden feitelijk nu nog in gebruik zijn, zelfs algemeen Nederlandsch zijn: gewaad, kunne, gilde, hoer, markten, nietig, nederig, plichtig, prijzen, straatschender, verdacht, vlucht, vorderen, enz.
Wat flandricum betreft, dit wijst op het vele dat voor een Brabander vreemd klonk in de rijke taal van de specifiek Westvlaamsch schrijvenden. Kiliaen stipt die woorden aan met hun Westvlaamschen vorm, hun Westvlaamschen klank, uit de door hem gebruikte bronnen. De vetus-flandricum-woorden komen geleidelijk talrijker op in de verschillende uitgaven. Enkele, in de laatste uitgaaf, zijn niet klankwettig Westvlaamsch. Vetusflandricum etc., beteekent: verouderd Vlaamsch, in de aan Kiliaen bekende geschreven taal. Kiliaen heeft, in de mate van het hem bekende, met oprechtheid gearbeid.
Waar Kiliaen al eens den bal missloeg, is hij, in de omstandigheden waarin hij werkte, wel te verschoonen.
Dr. Verdeyen brengt hulde aan het belang van de voorgedragen studie, maar wijst op mogelijke inconsequenties in de noteeringen bij Kiliaen.
De opneming van E.H. Jacobs' studie in de Verslagen en Mededeelingen wordt aangenomen.
IIo) Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde. - De heer O. Wattez, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.
Waren aanwezig de HH. Dr. L. Simons, voorzitter, G. Segers, ondervoorzitter, Kan. Dr. J. Muyldermans, Frank Lateur, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. A. Vermeylen, Dr. M. Sabbe en O. Wattez, lid-secretaris.
Aan de dagorde staat:
1o) Een onbekend minnedicht van Justus de Harduyn, verschenen in 1611. Studie door Dr. P. de Keyser, ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aangeboden. - Verslaggevers de heeren Dr. M. Sabbe en O. Wattez. Na kennisneming van het stuk door de verslaggevers wordt het door de
| |
| |
Commissie aangenomen en bestemd voor de opneming in de Verslagen en Mededeelingen.
2o) Het Lied te Gent door de eeuwen heen. Verhandeling door Lambrecht Lambrechts ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aangeboden. - Benoeming der verslaggevers
Worden aangesteld als verslaggevers de heeren Dr. M. Sabbe, Dr. J. Persyn en Dr. J. Vercoullie.
3o) Vlaamsche Schrijvers, reizigers naar het Noorden, kort na 1830. (Slot). - Lezing door Omer Wattez.
De heer Wattez leest het laatste gedeelte zijner verhandeling over het werk van Dr. Nolet de Brauwere van Steeland: Een Reisje naar het Noorden (1842).
Het betreft de ontvangst bij den Koning van Zweden en verder de beschrijving van de reis naar Finland en Rusland. Zij bezoeken Abo, Helsingfors, Cronstadt, Petersburg en Moskou, waar de reis eindigt.
De verhandeling van den heer O. Wattez wordt aangenomen ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen.
4o) a) Willem Ogier, onderwijzer van Balthasar Moretus IV; - b) Nog de Andromeda-sage als politieke allegorie. - Lezingen door Prof. Dr. M. Sabbe.
a) M. Sabbe vestigt de aandacht op enkele archiefstukken uit het Museum Plantin-Moretus, waaruit blijkt dat Balthasar Moretus IV als zesjarige knaap lessen kreeg van G. Ogier.
b) Dr. M. Sabbe stelt verder de vraag of het totnogtoe niet teruggevonden allegorisch Andromeda-spel, dat de Violieren te Antwerpen in 1635 voor den Prins Kardinaal opvoerden, niet teruggaat op de Andromeda dicta Belga van J.B. Gramaye, in 1600 vertoond door de studenten van het Falcon-college voor de aartshertogen Albrecht en Isabella.
| |
Dagorde.
1o) Nieuwe uitgaven van Leden der Academie. - De heer Prof. Dr. R. Verdeyen, briefwisselend lid, biedt een exemplaar aan van Esmoreit, abel spel uit de XIVe eeuw. Naar het Hulthemsche handschrift uitgegeven door C.G. Kaakebeen en Dr. R. Verdeyen. Tiende druk. No 1 van Van alle Tijden, oorspronkelijk onder redactie van C.G. Kaakebeen en Jan
| |
| |
Ljgthart. Bij J.B. Wolters U.M. - Groningen, Den Haag. 1926).
2o) Lezing door Prof. Dr. R. Verdeyen: Beschouwingen over de abele spelen. - Op voorstel van den heer Bestuurder, die spreker geluk wenscht, beslist de vergadering dat de lezing in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd