Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1926

(1926)– [tijdschrift] Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde– rechtenstatus

Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Vergadering van 19 Mei 1926

Waren aanwezig: de HH. Prof. Dr. L. Scharpé, bestuurder, Prof. Dr. A. Vermeylen, onderbestuurder, en Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de HH. K. de Flou, Dr. L. Simons, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Frank Lateur, O. Wattez, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. J. Vercoullie, Mr. Leonard Willems, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, J. Jacobs, K. van de Woestyne, Prof. Dr. J. Persyn, Prof. Dr. M. Sabbe, Mej. M.E. Belpaire, Prof. Dr. A. van Hoonacker en J. Salsmans S.I., werkende leden;

Lieten zich verontschuldigen: de HH. G. Segers, werkend lid, F.V. Tousaint van Boelaere, Al. Walgrave en Dr. J. van Mierlo S.I., briefwisselende leden.

_**_*

De Bestendige Secretaris leest het verslag over de April-vergadering; het wordt goedgekeurd.

_**_*

Leopoldsorde. - Bij Koninklijk Besluit van 8 April 1926 (Staatsblad van 23 April) werd Prof. J. Vercoullie, werkend lid der Koninklijke Vlaamsche Academie, bevorderd tot Commandeur in de Leopoldsorde.

Kroonorde. - Bij Koninklijk Besluit van 8 April 1926 (Staatsblad van 8 Mei) werd Dr. J. Cuvelier, briefwisselend lid der Academie, bevorderd tot Commandeur in de Kroonorde. - De Bestuurder wenscht Prof. Vercoullie en Dr. Cuvelier geluk met deze onderscheiding. (Toejuichingen).

Aangeboden boeken

Door de Regeering:

Académie Royale de Belgique. Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques. Mémoires. Coll. in 8^o. T. XX, fasc. I et II.

Id. Classe des Beaux-Arts. T. II, fasc. 3.

Id. Bulletin de la Classe des Lettres en des Sciences morales et politiques. 5^e Série, T. XII. 1926, N^os 1-2.

Id. Bulletin de la Classe des Beaux-Arts. T. VIII. 1926, N^os 1-3.

Bulletijn der Maatschappij van Geschied- en Oudheidkunde te Gent. 33^e jaar, n^o 2.

Door de Gemeente Rotterdam:

Catalogus van de Bibliotheek der Gemeente Rotterdam. Aanwinsten op verschillend gebied. Jan.-Febr. 1926.

op verschillend gebied. Jan.-Febr. 1926.

Door de ‘Bremer Wissenschaftliche Gesellschaft’:

Abhandlungen und Vorträge. Heft 1, Jahrgang 1, März 1926.

Door de ‘Bibliothèque de l'Université d'Aix’:

Annales de la Faculté des Lettres, t. XIII, n^os 2-4.

Annales de la Faculté de Droit, N.S., n^o 13.

Door de ‘Académie Tchèque des Sciences et des Arts’, te Praag:

Bulletin international. XXV^e année 1925.

Rospravy. Trida III, Cislo 61.

Rospravy. Trida II, Rocnik XXXIII.

Sbirka Pramenuv, Skupina II, Cislo 24.

Sbirka Pramenuv, Skupina III, Cislo 8.

Bibliotéka Klassiku. Cislo 33.

Nova encyclopedie.

Sbornik prirodovedecky. 1925, Svazek I.

Ceskomoravska Heraldika. II.

Topografie starovekeho rima.

Memorandum.

O Podstate Aréalu eury topnich. Cast IV.

Door het ‘J. Halle Antiquariat’ München:

Wiegendrucke. Katalog 59.

Door het Davidsfonds:

Loutering, door Jef Scheirs. (N^r 210 der uitgaven van het Davidsfonds).

Door het Willemsfonds:

Voor Jong en Oud. Sprookjes verzameld door Victor de Meyere. (N^r 162 der uitgaven van het Willemsfonds.)

Door den heer Omer Wattez, werkend lid:

Omer Wattez: Goedroen. Adel en Schoonheid uit de Middeleeuwen. Helgi-Horand-Parcival-Lohengrin-Tannhäuser.

Door Prof. Dr. M Sabbe, werkend lid, vanwege den Schrijver:

Ernalsteen (Jos.), Het Altaar der Sint-Jorisgilde te Brecht.

Door J. Salsmans S.I., werkend lid, vanwege den Schrijver:

Tongerloo en 's Hertogenbosch. De Dotatie der nieuwe Bisdommen in Brabant. 1559-1596. Dissertatie tot het verwerven van den titel van Doctor in Zede- en Geschiedkundige Wetenschappen, door Ambr. Erens, O. Praem., licentiaat in Zede- en Geschiedkundige Wetenschappen, archivaris der Abdij Tongerloo.

Door J. Salsmans S.I., werkend lid:

Geneeskundige Plichtenleer (Deontologia medica) door J. Salsmans, S.I., prof. in de zedenleer. Inleiding door Dr. H. de Stella, hoogleeraar te Gent. III^e uitgaaf (Herzien en vermeerderd).

Joost van den Vondel. Jozef in Dothan. Treurspel in 5 bedrijven, taal- en letterkundig verklaard door A.M. Verstraeten, S.I. 8^e uitgaaf bezorgd door J. Salsmans, S.I.

Door den Heer Gouverneur van Oost-Vlaanderen:

1925. Officieele Processen-Verbaal der Zittingen van den Provincieraad.

Door den E.H. Jan Bernaerts, te St-Jans-Molenbeek:

Tooneelgids, 11^e jg. 1924 en 1925.

Door de Schrijvers:

Grieksch leesboek met inleidingen en aanteekeningen, door A. Geerebaert, S.I. II. Herodotos. II^e deel: Inleiding, aanteekeningen.

Jean Gessler, Hasselt: Contribution à l'étude du très ancien droit liégeois. II. Appel ou recharge dans la Charte de Colmont.

Un soldat de Xénophon a éternué, par Jean Gessler. (Bulletin bibliographique et pédagogique du Musée belge. 15 avril 1926).

De Aalstersche Munt, door Petrus van Nuffel.

Door de Redactie:

Abendland. Jahrgang I, Heft 8, 1. Mai 1926.

Letterkundige mededeeling

Door Prof. Dr. M. Sabbe, werkend lid, over Het Altaar der St-Jorisgilde te Brecht, door Jos. Ernalsteen. (Brecht, L. Braeckmans, 1926).

Met genoegen, zegt h. Sabbe, bied ik, uit naam van den schrijver, aan de Academie een exemplaar van genoemde studie aan.

De vlijtige Kempische navorscher vestigt hier de aandacht op het merkwaardige drieluik, de legende van St-Joris voorstellende, bewaard in de St-Michielskerk te Brecht. Hij beschrijft het schilderij met behulp van de ‘Legenda aurea’, die er om zoo te zeggen zin voor zin werd op gevolgd; leert ons dat de schilder van dit werk Goeswijn van der Weyden is; en verhaalt verder de lotgevallen van het werk.

Het is een zeer verdienstelijke bijdrage tot de geschiedenis onzer schilderkunst, waarvoor wij den schrijver erkentelijk moeten zijn.

Mededeelingen

1^o Plechtige Vergadering. - Brief van 5 Mei waarbij Prof. Dr. J. Schrijnen, hoogleeraar te Nijmegen en buitenlandsch eerelid der Academie, aanvaardt als feestredenaar op te treden op de Plechtige Vergadering van het loopende jaar, met een verhandeling getiteld Moderne taalgroei.

2^o) James Weale-herdenking. - Brief van 12 Mei 1926, uitgaande van de ‘Fédération archéologique et historique de Belgique’ en onderteekend door haar voorzitter den heer C. Tulpinck, waarbij de Academie verzocht wordt haar hooge bescherming te willen verleenen aan de betooging van openbare hulde, door de ‘Fédération’ ingericht tot herdenking van James Weale, in leven buitenlandsch eerelid der Koninklijke Vlaamsche Academie. - Als afgevaardigden der Academie worden aangewezen de HH. K. de Flou en Prof. Dr. A. van Hoonacker; als plaatsvervangend afgevaardigde Prof. Dr. M. Sabbe.

3^o) Proeve over de Moderne Talen. - Aanstellen van een voorzitter van de Jury. - Bij brieve van 15 Mei 1926 verzoekt de Heer Minister van Wetenschappen en Kunsten de Academie in een aanstaande vergadering een titelvoerenden en een plaatsvervangenden voorzitter te willen aanduiden voor de Jury belast met het afnemen van de proef over de moderne talen.

Worden voorgesteld:

a)	Tot titelvoerenden voorzitter:
	Brabant: Prof. Dr. A. Vermeylen;
	Antwerpen: J. Jacobs;
	Oost-Vlaanderen: Prof. J. Vercoullie;
	West-Vlaanderen: Prof. Dr. A. van Hoonacker;
	Limburg: Prof. Dr. J. Mansion.
b)	Tot plaatsvervangend voorzitter:
	Brabant: Prof. Dr. J. Persyn;
	Antwerpen: G. Segers;
	Oost-Vlaanderen: Mr. L. Willems;
	West-Vlaanderen: Prof. Dr. L. Scharpé;
	Limburg: Prof. Dr. R. Verdeyen.

4^o) Briefwisseling van, met en over Hendrik Conscience uit de jaren 1837 tot 1851. Met Inleiding en Aanteekeningen van Dr. A. Jacob. II^e deel. - Het bestuur stelt aan de Academie voor dit tweede deel uit te geven zooals het eerste en aan den Schrijver te vragen het werk te volledigen, indien hij het wenschelijk acht. Van dit tweede deel werden de blzz. 1-288 gedrukt. - Aangenomen.

5^o) Handschriften van Vlaamsche Schijvers. - Onder dagteekening van 13 Maart 1926 ontving de Bestendige Secretaris den hieronder volgenden brief van den Weled. Heer Minister van Wetenschappen en Kunsten:

Heer Bestendige Secretaris,

Ik meen dat het niet ongepast zou zijn dat, met het oog op het vormen van het embryo van een Museum van natio-

nale Letterkunde, de Koninklijke Academie van Vlaamsche Taal- en Letterkunde zich ermee onledig hield de handschriften van Vlaamsche schrijvers, zoo levende als doode, te verzamelen.

Dit fonds zou kunnen samengesteld worden hetzij door aankoopen onder bezwarende voorwaarden, in openbare veiling of uitterhand, hetzij door vrijwillige giften vanwege den schrijver zelf of van een persoon die belangwekkende manuscripten zou bezitten. De drukproeven door den schrijver verbeterd, de exemplaren van zijn werken van kantteekeningen voorzien, zouden insgelijks deel van deze verzameling kunnen uitmaken.

Het lijdt nauwelijks twijfel of zekere handschriften van de beroemdsten onzer overleden Vlaamsche schrijvers zijn nog ter beschikking van een eventuëelen kooper. Het zou mij aangenaam zijn indien uw Gezelschap, beter dan eenig ander lichaam geschikt om deze kostbare herinneringen te groepeeren, zich moeite deed ze op te sporen en den aankoop ervan te betrachten. Wat de nog levende letterkundigen betreft, dichters, roman- en tooneelschrijvers, ik twijfel er niet aan of velen hunner zullen er in toestemmen ten bate der Academie, die er de zorgzame bewaakster zal van zijn, de handschriften van de nog in hun bezit gebleven werken af te staan. Wat de uitgaven betreft die in voorkomend geval het aanwerven van deze reliquiae zou veroorzaken, ik meen dat het gewenscht zou zijn ter gelegenheid van de budgetaire voorstellen voor het jaar 1927 aan den tekst der rubriek ‘Materiëel’ van de begrooting der Academie de woorden ‘Verwerving van handschriften’ toe te voegen.

Ik ware U verplicht, Heer Bestendige Secretaris, deze opperingen ter kennis van de Academie te willen brengen en mij te laten weten welk gevolg zij het gepast zal gevonden hebben eraan te geven. Het zal wel overbodig zijn U te wijzen op het belang dat dergelijke verzameling voor de Nationale letteren zou opleveren en meen mij eraan te mogen verwachten dat dit denkbeeld bij uw Gezelschap al de welwillendheid en de aandacht, die het m.i. verdient, zal verwekken.

Hoogachtend.

Na beraadslaging neemt de Academie het voorstel van den H. Minister aan en besluit hem een brief te laten schrijven, waarbij de wensch zal worden geuit dat de verzamelde hss. in de lokalen der Academie voor altijd zullen worden bewaard.

Mededeelingen namens commissien

1^o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis, Bio- en Bibliographie. - De heer Prof. L. van Puyvelde, wn. secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren Mr. L. Willems, voorzitter, Prof. Dr. L. van Puyvelde, ondervoorzitter, K. de Flou, Kan. Dr. J. Muyldermans, Dr. L. Simons, Is. Teirlinck, Dr. L. Goemans, Prof. Dr. M. Sabbe, leden.

Bij afwezigheid van den heer Mansion neemt de heer van Puyvelde het ambt van secretaris waar.

Aan de dagorde staat:

1^o) Vier Mechelsche Geschiedkundigen in de XVIII^e eeuw. - Lezing door Kan. J. Muyldermans.

In de XVII^e en XVIII^e eeuw werd de wetenschappelijke geschiedschrijving duchtig beoefend te Mechelen. Reeds heeft Kan. Dr. J. Muyldermans in een vroegere lezing gehandeld over Cuypers. Heden spreekt hij uitvoerig over vier andere belangrijke geschiedschrijvers van Mechelen uit de XVIII^e eeuw, en geeft hun volledige biographie en bibliographie.

De meest gewaardeerde onder hen is de Kanunnik van het Mechelsch kapittel Cornelis van Gestel, geboren in 1658, gestorven in 1748, schrijver van Historia sacra et profana Archiepiscopatus Mechliniensis, uitgegeven 1725.

Rumoldus Nicolaus van den Eynde, eveneens Kanunnik van het Kapittel, geboren in 1697 en gestorven in 1765, is de schrijver van Provintie, stad en district van Mechelen, uitgegeven in 1770, en Generale Chronycke beginnende van 1700 tot 1760, een handschrift dat verdwenen is.

Geeraard Dominicus G. de Azevedo, geboren te Mechelen in 1712 en gestorven in 1782, en zijn broeder Jozef Felix de Azevedo, geboren te Mechelen in 1717, gestorven in 1794. Geeraard is de voornaamste van beiden. Hij werd tot de geschiedkundige studie opgeleid door Kanunnik van Gestel en werd eveneens Kanunnik te Mechelen. Hij was een uitstekend geschiedkundige voor zijn tijd: hij ging naar de eerste bron, doch schreef voor het volk; in den Leuvenschen almanak liet hij een reeks kronijken verschijnen en verder zijn van zijn hand nog enkele kleine werken over plaatselijke geschiedenis te vinden. Zijn jongere broeder, een leeken-kanunnik te Mechelen, was in hoofdzaak een genealogist.

2^o) Een onuitgegeven brief van L. Guicciardini. - Lezing door Prof. Dr. M. Sabbe.

Dr. M. Sabbe bespreekt een onuitgegeven brief van Ludovico Guicciardini, bewaard op het Staatsarchief te Florence, en gedagteekend van April 1588. Uit dit stuk blijkt, dat Guicciardini in dit jaar aan zijn vorst, den groothertog van Toskanen, Commentarii opstuurde over de gebeurtenissen in de Nederlanden. Dr. M. Sabbe meent dat die Commentarii een soort van voortzetting zijn van den bundel door Guicciardini onder denzelfden titel uitgegeven in 1565. Uit inlichtingen verstrekt door het Staatsarchief te Florence blijkt dat er aldaar talrijke naamlooze berichten uit Vlaanderen aanwezig zijn, loopende over de jaren 1560-1589. Het ware wenschelijk over de herkomst en de waarde van die berichten grondige opzoekingen in te stellen.

2^o) Bestendige Commissie voor het Onderwijs in en door het Nederlandsch. - De heer O. Wattez, wn. secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, voorzitter, J. Jacobs, ondervoorzitter, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Amaat Joos, Dr. L. Goemans, Omer Wattez, Dr. J. Persyn, Prof. Dr. L. van Puyvelde en Prof. J. Vercoullie.

In afwezigheid van M. Segers, neemt de H. Wattez het ambt van secretaris waar.

Aan de dagorde staat:

1^o) Taal- en letterkundig Onderwijs in de Lagere en Middelbare School. Lezen en Opstellen. - Lezing door Gustaaf Segers. (Bespreking der besluiten van de lezing in de maand September gehouden.)

De Heer Segers afwezig zijnde, vraagt de H. bestendige secretaris L. Goemans het woord om toe te lichten wat er in de laatste jaren op het gebied van taal- en letterkundig onderricht in het Middelbaar Onderwijs is gebeurd.

Spreker zal in de volgende zitting zijne rede voortzetten.

2^o) Lager en Hooger Onderwijs. Volksletterkunde en Hoogere Literaire Kunst. - Lezing door G. Segers.

Het uur gevorderd zijnde, wordt de lezing van den heer Segers, waarvan de tekst aan den Bestendigen Secretaris werd medegedeeld om gelezen te worden, tot de volgende vergadering van de Commissie uitgesteld.

Dagorde

1^o) Wedstrijden. - Lezing der verslagen over de ingezonden prijsantwoorden. (Art. 31 der Wet van 15 Maart 1887 en Kon. Besluit van 23 Maart 1891).

2^o) Plechtige Vergadering op Zondag 27 Juni. - Vaststelling van het Programma. - Op voorstel van het Bestuur wordt het programma als volgt vastgesteld:

1^o)	Openingsrede door den heer Bestuurder Prof. Dr. L. Scharpé.
2^o)	Rede door Prof. Dr. J. Schrijnen, buitenlandsch eerelid der Academie, en hoogleeraar te Nijmegen, over Moderne taalgroei.
3^o)	Uitslag der wedstrijden en uitreiking der behaalde prijzen.
4^o)	Lezing door J. Salsmans S.I., werkend lid: Theologische toelichting bij Vondels gedichten. - Op voorstel van den Bestuurder, beslist de vergadering dat de lezing van den E.H. Salsmans in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden.