Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1924

[p. 495]

Vergadering van 6 Augustus 1924

Aanwezig de heeren: Prof. Dr. J. Mansion, bestuurder, Mr. Leonard Willems, onderbestuurder, Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de heeren: K. de Flou, Dr. L. Simons, Prof. Ad. de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Omer Wattez, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. J. Vercoullie, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, J. Jacobs, Dr. J. Persyn, en Dr. M. Sabbe, werkende leden;

de heeren: Prof. Dr. A. van Hoonacker en Prof. Dr. A. Carnoy, briefwisselende leden.

De heeren Prof. Dr. L. van Puyvelde, werkend lid, F.V. Toussaint van Boelaere en Pater J. Salsmans S.J., briefwisselende leden, lieten zich verontschuldigen.

_⋆⋆_⋆

De Bestendige Secretaris leest het verslag der Julivergadering, het wordt zonder aanmerkingen goedgekeurd.

_⋆⋆_⋆

Bevorderingen in de Nationale Orden. - Bij Koninklijk Besluit van 21 Juli 1924 (Staatsblad van 25 Juli) werden Mej. M.E. Belpaire, Kan. Am. Joos en Omer Wattez, werkende leden der Academie, bevorderd tot commandeur in de Kroonorde; de heer Prof. Dr. Leo van Puyvelde, insgelijks werkend lid der Academie, werd bevorderd tot officier in de Kroonorde. - De heer Bestuurder wenscht genoemde heeren geluk met de bekomen onderscheiding. (Toejuichingen.)

Aangeboden boeken.

Door de Regeering:

Koninkrijk België. Ministerie van Nijverheid en Arbeid. Arbeidswezen. Wetten en Reglementen betreffende den Arbeid en de ingedeelde inrichtingen.

Ministère de l'Industrie et du Travail. Office de l'Assurance et de la Prévoyance sociales. Les Sociétés Coopératives en Belgique. 1873-1922.

[p. 496]

Université de Gand. Recueil de travaux publiés par la Faculté de Philosophie et Lettres. 52^e fascicule: Het Bisdom Terwaan van den oorsprong tot het begin der veertiende eeuw. (Met een kaart.) Hans van Werveke, Doktor in Wijsbegeerte en Letteren.

Inventaires des archives de la Belgique publiés par ordre du Gouvernement sous la direction de l'Administration des Archives générales du royaume. Chartes et cartulaires des duchés de Brabant et de Limbourg et des pays d'Outre-Meuse. 1^re partie - Tome VIII.

Door de ‘John Crerar Library’, te Chicago:

The John Crerar Library. 29th annual report for the year 1923.

Door den heer Mr. J. van Overbeke, advocaat, te Gent:

De Vlaamsche Conferentie der Balie bij het Hof voor Beroep van Gent. 50-jarig jubelverslag, door Mr. van Overbeke, Secretaris. In zitting van 8 Maart 1924.

Door den heer J. van Wesemael, Van Duysestraat 23, Dendermonde:

Jie Véwez, De stad Dendermonde en hare Helden. (Zelfde titel in 't Fransch.)

Mededeeling door den Bestendigen Secretaris.

Wetenschappelijke Vlaamsche Congressen. - Brief van 22 Juli, uitgaande van de Gezamenlijke Regelingscommissie der Wetenschappelijke Vlaamsche Congressen, waarbij gevraagd wordt dat de Academie zich officieel zou laten vertegenwoordigen op de congressen (het XXIII^e voor Natuur-, Wis- en Geneeskunde, het XII^e voor Philologie, het II^e voor Economische Wetenschappen) die 9 en 10 Augustus te Aalst zullen gehouden worden. - De heeren Mr. Leonard Willems, onderbestuurder, en Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, werkend lid, nemen aan de Academie te vertegenwoordigen.

Mededeelingen namens commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer Prof. Dr. L. Scharpé, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: K. de Flou, voorzitter, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Dr. L. Goemans, Dr. L. Simons, Prof. Dr. J. Mansion, Prof. J. Vercoullie, Mr. L. Willems, J. Jacobs, leden, en Prof. Dr. L. Scharpé, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

1^o) Flämisch-deutsche Liedergemeinschaft in früheren Zei-

[p. 497]

ten, door Prof. Dr. A. Kopp. - Verhandeling door Charles A. Williams, Urbana, Illinois U.S.A., ter uitgave aangeboden.

Tot onderzoek toevertrouwd aan de heeren Vercoullie en Willems.

2^o) ‘De vierde Martijn’. (Voortzetting.) - Lezing door Mr. Leonard Willems.

De heer Willems wijst op de historische zinspelingen in den Vierden Martijn, en knoopt daar enkele tekstverbeteringen aan vast. Voorts bespreekt hij een aantal twijfelachtige lezingen in den tekst van het hs. Ook de tekst van de 3 Martijns in hetzelfde hs. bewijst dat de afschrijver vrij slordig was. Besluit: de Vierde Martijn moet aan Hein van Aken toegeschreven worden. Het is een vurig pleidooi voor het behoud van Brabant's neutraliteit in den wereldoorlog, die in Januari 1300 (na afloop van den wapenstilstand) scheen te moeten uitbreken. De dichter gevoelt geen sympathie voor Frankrijk noch voor de Leliaerts, maar stelt evenmin vertrouwen in Engeland, den bondgenoot van zijn vorst. Profetische woorden: toen hij zijn gedicht schreef wist hij niet eens dat Koning Edewaert bezig was met den Franschman over verzoening te onderhandelen, en zich gereed maakte om Gwijde van Dampierre te verraden. De schrijver is innig gehecht aan Brabant, zijn geboorteland, en besluit zijn betoog met de hoop, dat Jan II zou maken zulk ‘gespan’, zulk bondgenootschap, dat hij zich niet ‘bezeere’, dat het vaderland er zoude wel bij varen. Jammer dat Godevaert van Brabant in 1302 op de zijde streed van Frankrijk, met een schare Brabantsche edellieden, die door de Vlamingen even onbarmhartig neergehouwen werden als de Franschen zelf. Hadden ze liever geluisterd naar Hein van Aken's wijzen raad!

3^o) Over de moderne bronnen voor Toponymie. - Lezing door K. de Flou.

Enkele wenken voor den Toponymist: gevaar van toe te geven aan vooropgezette stelsels, waarin de bevindingen soms niet passen; noodzakelijkheid om met fiches, heel ordelijk, alles aan te stippen, zooals hij 't vindt, zonder dadelijk te willen verbeteren wat hem verkeerd schijnt; omstandige opgave van bescheiden, kaartwerken, monografieën over geschiedenis van gemeenten, enz., 17 reeksen van moderne bronnen, die achtereenvolgens besproken worden. De h. de Flou bedoelde zijn jarenlange ervaring bondig uiteen te zetten tot voorlichting van de jongeren, die willen arbeiden op het gebied van de plaatsnaamkunde. Een volgende lezing zal handelen over de ‘oudere’ bronnen; de bronnen van vóór ± 1800.

De Commissie stelt voor de lezingen van de hh. Willems

[p. 498]

en de Flou in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - Door de Academie in pleno vergaderd goedgekeurd.

2^o) Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde. - De heer O. Wattez, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Prof. Dr. L. Simons, wn. voorzitter, Is. Teirlinck, Kan. Dr. Muyldermans, G. Segers, Prof. Dr. L. Scharpé, Dr. J. Persijn, Dr. M. Sabbe, leden, en O. Wattez, lid-secretaris.

De heer Vermeylen, voorzitter, afwezig, wordt vervangen door den heer L. Simons, ondervoorzitter.

Aan de dagorde staat:

1^o) Ysbrand Vincent en zijn Antwerpsche Vrienden. - Lezing door Dr. Maurits Sabbe.

Dr. Sabbe leest enkele bladzijden en bespreekt verder zijne uitgebreide studie over de Vincent's, Ysbrand en Livinus, en hunne briefwisseling met de familie Moretus, drukkers te Antwerpen.

Wij vernemen uit die 5 bundels brieven vele belangrijke dingen over het economisch leven van dien tijd, voornamelijk over de drukkerij en den papierhandel. Ook veel interessants over het familieleven in de gezinnen der Vincents en der Moretussen.

Verder eigenaardige mededeelingen over het intellectuëele leven, over kunst en letteren, namelijk over muziek, over gedichten, over uitgaven van boeken o.a. Thomas a Kempis' Imitatio Christi met een portret van den schrijver der Navolging, en over de geschiedenis van den schouwburg in Antwerpen.

Dr. Simons, wn. voorzitter, bedankt den heer Dr. M. Sabbe voor zijne belangrijke mededeeling en stelt voor ze op te nemen in de Verslagen en Mededeelingen. - Door de algemeene vergadering goedgekeurd.

Dagorde.

Lezing door Kan. Dr. A. van Hoonacker, briefwisselend lid: Nehemia en Ezra. - Op voorstel van den heer Bestuurder beslist de vergadering dat de lezing in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden.