Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1924

[p. 5]

Vergadering van 16 Januari 1924.

Zijn aanwezig, de heer Prof. Dr. J. Mansion, bestuurder, Mr. L. Willems, onderbestuurder, en Dr. Leo Goemans, bestendig secretaris;

de heeren . K. de Flou, Dr. L. Simons, Prof. Adolf de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, O. Wattez, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. J. Vercoullie, Prof. Dr. A. Vermeylen, Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, J. Jacobs, Karel van de Woestyne, Dr. J. Persyn en Mej. M.E. Belpaire, werkende leden;

Pater Jozef Salsmans S.J., briefwisselend lid.

Lieten zich verontschuldigen, de heeren: Dr. M. Sabbe, werkend lid, F.V. Toussaint van Boelaere, Mr. Jozef Muls en Senator A. Carnoy, briefwisselende leden.

_⋆ ⋆ _⋆

De Bestendige Secretaris leest het verslag van de December-vergadering. Het wordt zonder aanmerkingen goedgekeurd.

_⋆ ⋆ _⋆

Bij het openen der vergadering geeft de Bestendige Secretaris aan de Academie kennis van een brief van 7 Januari, waarbij de Weled. Heer Minister van Wetenschappen en Kunsten afschrift stuurt van het Koninklijk Besluit van 14 December 1923, houdende bekrachtiging van de verkiezing der heeren Prof. Dr. J. Mansion tot bestuurder, en Mr. L. Willems tot onderbestuurder der Academie voor 1924.

De heer Mansion, richt tot de vergadering de volgende toespraak:

Zeer Geachte Medeleden,

Om een reeds eerbiedwaardig gebruik te volgen, moet de in dienst tredende bestuurder eene korte toespraak houden, bij wijze van welkomgroet en van bedanking. Een welkomgroet, ja; want hoewel het vooral ouderen past een jongeren welkom te heeten als hij in hun midden opgenomen wordt, toch mag ook de jongere, die tot hooger ambt en zwaarder verantwoordelijkheid geroepen wordt, zijn blijheid te kennen geven om de taak

[p. 6]

die hem wordt toevertrouwd en met frisschen arbeidslust den komenden strijd en inspanning begroeten. Ik ontveins mij geenszins dat de plicht dien ik vandaag aanvaard ook tijdroovend en lastig kan zijn; dat die niet alleen eer maar ook zwarigheid meebrengt. Maar tevens kan ik u verzekeren dat ik ter wille van de Academie en van de verheven taak die ze te vervullen heeft, dien last graag wil opnemen en die moeite gaarne zal dragen.

Ook moet ik - en dit is mijne eerste en voornaamste verplichting - U allen van harte bedanken. Dat Gij mij, na zoovele anderen, geroepen hebt om den eerepost van leider te bekleeden, is een blijk van vertrouwen en van achting dat ik zeer op prijs stel. Gelukkig staat uw nieuwe voorzitter niet alleen. Wie, zooals ik, een jaar lang het wijze beleid van een voorbeeldigen Bestuurder van dichtbij heeft mogen volgen; wie uit eigen ervaring weet wat de bedrijvigheid van een knappen en ijverigen Bestendigen Secretaris voor het Academisch werk beteekent; wie daarenboven bijgestaan wordt door een Onderbestuurder die zoovele blijken gegeven heeft van zijne toewijding aan de zaak van ons Genootschap; die kan niet anders dan dankbaar gestemd zijn èn tegenover de Academie die hem onder zulke omstandigheden verkoos èn tegenover de leden van het vroeger of tegenwoordig bestuur, die zoo krachtdadig werken of gewerkt hebben om voor hem de taak lichter te maken.

Onze Academie is sedert den Wapenstilstand vooral bezig geweest met herstellingswerk. En als wij terugzien op hetgeen sindsdien verricht is, dan kunnen we trotsch zijn op de verkregen resultaten. Maar we zouden verkeerd handelen moesten wij den blik steeds achterwaarts gericht houden. De toekomst ligt voor ons met nieuwe vraagstukken, eischt van ons nieuwen arbeid en nieuwen moed. Alleen reeds wat de wetenschappelijke vragen van den dag betreft, kunnen we zonder valsche schaamte erkennen dat het programma der Academie voor vernieuwing vatbaar is en dat we ons niet hoeven te laten belemmeren door de begrippen die een twintigtal jaren geleden heerschende waren. Ik druk den wensch uit dat al onze leden zich mogen aangorden tot deze vernieuwing onzer werkzaamheden; mogen vooral de jongeren met frisschen moed en blijden arbeidslust zoowel de taak van heden als het werk van morgen aandurven!

Aangeboden boeken.

Door de Regeering:

Compte rendu du V^e Congrès international des Sciences historiques, Bruxelles 1923.

Situation de l'Enseignement supérieur donné aux frais de l'état. Années 1913-1918.

[p. 7]

Door Prof. Dr. J. Mansion, bestuurder der Academie:

Oud-Gentsche Namenkunde. Eene bijdrage tot de kennis van het Oudnederlandsch. 1^e gedeelte.

Door den heer Al. Walgrave, briefwisselend lid:

Het Leven van Guido Gezelle, Vlaamschen Priester en Dichter.

Door Dr. P.J. Block, buitenlandsch eerelid:

De ‘Camera obscura’ met aanteekeningen. (Overdruk uit: De nieuwe Taalgids’, jg. 1924, afl. 1.)

Door Dr. P.J. Blok, buitenlandsch eerelid:

Geschiedenis van het Nederlandsche Volk, door Prof. Dr. P.J. Blok. Derde, herziene druk. Eerste deel. Leiden. z.j.

Door den heer J. Flamme, Kapitein-Kommandant, Em. Banningstraat, te Elsene:

Flamme (J.). - Belgisch Congo. Beknopt geschiedkundig, economisch en aardrijkskundig overzicht. Voorbereiding tot de koloniale loopbanen. Z. pl. of j.

Door den heer Frans Van den Weghe, leeraar:

Ben ik een Landverrader? door Frans Van den Weghe, leeraar M.O. Tilburg, 1924.

Door de Académie Royale de Belgique:

Bulletin de la Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques. 1923, n^ros 7-11. - Bulletin de la Classe des Beaux-Arts. 1923, n^os 7-10. - Klasse der Schoone Kunsten: Programma van den prijskamp voor 1927. - Mémoires. Coll. in 8^o T. XVIII, fasc. 5: De l'origine du roman en France. La tradition antique et les éléments du roman, par M. Wilmotte, membre de l'Académie

Door het Kon. Bataviaasch Genootschap:

Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde. Dl. LXIII, Afl. 1 Juli-Sept. 1923.

Oudheidkundige Dienst van Nederlandsch-Indië:

Oudheidkundig Verslag 1923. 1^e en 2^e kwartaal.

Namens den ‘Senatus Illustrissimus Studiosorum Groningae’:

Groningsche Studentenalmanak. 1924.

Door ‘Lunds Universitets-Biblioteket:

Acta Universitatis Lundensis. Nova Series. Första avdelningen. Teologi,... XVIII, 1922.

Lunds Universitets Arsberättelse. 1921-1922.

Föreläsningar och övningar vid Kungl. Universitetet i Lund. Höstterminen 1922. Var-terminen 1923.

_⋆ ⋆ _⋆

Voor den Aug. Beernaert-Prijskamp werden ingezonden:

Door den heer Karel van den Oever, letterkundige, te Antwerpen:

Het Rood Paard, door Karel van den Oever. Antwerpen, z.j.

Het Open Luik, door denzelfde. Id. 1922.

Schaduw der Vleugelen, door denzelfde. Id. 1923.

[p. 8]

Godvruchtige Maanrijmen, door denzelfde. Nieuwe uitgave met een voorwoord van Marnix Gysen. Id. 1923.

Het Inwendig Leven van Paul, door denzelfde. Castricum, 1923.

Door den heer Piet Van Assche, Kruishofstraat 239, te Antwerpen:

Guldentop. Zestiendeeuwsch verhaal door Piet Van Assche. Antwerpen, 1923.

De Doode en de wulpsche Vrouw, door denzelfde. Amsterdam, 1921.

Door den heer Frans Verschoren, Huis ‘Zonneweelde’, te Edegem:

Vlaamsche Humor. Novellenbundel door Frans Verschoren. Amsterdam, z.j.

Door Mej. Sylvia De Ridder:

Mitje en andere verhaaltjes, door Fifi Cathe (Sylvia De Ridderj. Antwerpen, z.j.

Door den heer Alexis Callant, letterkundige te Gent:

Etsen en Schetsen, door Alexis Callant. Gent, 1923. (Hs: 1 ex.)

Door den heer Jef Mennekens, te Sint-Pieters-Jette:

Credo, door Jef Mennekens. Brugge, z.j.

Het Blijde Morgenlicht. Sprookjes, door denzelfde. Brussel, 1923.

De Bloeiende Tuin. Gedichten voor onze Schooljeugd. Tweede reeks. Brussel. z.j.

Door Dr. Alb. van Driessche, Vooruitgangstr. 1, te Sint-Niklaas (Waas):

Van Driessche (Dr. Albert). Het glorielooze Lot. Nieuwpoort, 1923.

Mededeelingen door den Bestendigen Secretaris.

1^o) Napels: Eeuwfeest der Hoogeschool. - Brief van 9 Juni 1923 waarbij de Rector Magnificus der Hoogeschool van Napels de Academie uitnoodigt tot de plechtige herdenking van de zevenhonderdste verjaring van de stichting der Napelsche Universiteit. De heer Prof. Dr. Leo van Puyvelde neemt aan de Academie op de plechtigheid te vertegenwoordigen.

2^o) Congres: Internationaal Congres voor Aardrijkskunde. - Brief van 15 November 1923, waarbij de heer Ad. Cattaui, algemeen secretaris van het Inrichtingscomité van het Congres, aankondigt dat het Congres in 1925 te Caïro zal gehouden worden en geplaatst is onder de bescherming van de Union Géographique Internationale. De heer Prof. Ad. de Ceuleneer wordt voorloopig aangewezen om de Academie op het Congres te vertegenwoordigen.

3^o) Wetenschappelijke en geneeskundige afdeeling in de Academie. - Brief van 26 December 1923, uitgaande van het

[p. 9]

Bestuur van het Vlaamsch Natuur, wis- en geneeskundig Congres, en onderteekend door de heeren Dr. Frans Daels, algemeen voorzitter, en Dr. P. De Maeyer, algemeen secretaris, waarin mededeeling gedaan wordt van den wensch op het Vlaamsch Natuur-, wis- en geneeskundig Congres van 12 Augustus 1923, te Antwerpen uitgesproken, ‘dat de Koninklijke Vlaamsche Academie met wetenschappelijke en geneeskundige afdeelingen zou volledigd worden’.

De heer Prof. Dr. J. Mansion, bestuurder, Mr. L. Willems, onderbestuurder, en de heeren Prof. Vercoullie, Kan. Muyldermans en Prof. Dr. Vermeylen, worden belast bij de Academie advies uit te brengen over den in den brief uitgesproken wensch.

4^o) Monument J.H. van Dale te Sluis. (Zie Verslagen en Mededeelingen 1922, blz. 771). - Omzendbrief uitgaande van het ‘Bestuur van de Zeeuwsch-Vlaamsche Studentenvereeniging’, waarin mededeeling gegeven wordt van het Eere-comité ingericht met het oog op de oprichting van een monument aan den geschied- en taalkundige J.H. van Dale, en tevens een oproep gedaan, gericht tot alle Noord- en Zuid-Nederlanders, om mede te werken tot het verzamelen der noodige fondsen, opdat nog in den loop van 1924 tot de uitvoering kunne overgegaan worden.

5^o) Boury-prijskamp. - Voor den Boury-Prijskamp werden onder kenspreuk Evoë! 10 vaderlandsche liederen voor het volk ingezonden. Er was echter voor 1924 door het Boury-Fonds geen wedstrijd uitgeschreven, daar de jaren 1923-1926 besteed worden aan het uitgeven der vroeger bekroonde liederen. De tien Vlaamsche liederen voor het volk die het onderwerp uitmaken van den eerstvolgenden prijskamp (voor 1928) dienen ingezonden vóór 10 December 1927.

Mededeelingen namens commissien.

1^o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis, Bio- en Bibliographie. - Prof. Dr. J. Mansion, secretaris, legt het volgende verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden:

Waren aanwezig: Is. Teirlinck, voorzitter, K. de Flou, Prof. Ad. de Ceuleneer, Kan. J. Muyldermans, Dr. L. Simons, Mr. L. Willems, Prof. L. van Puyvelde, Dr. L. Goemans, leden, Pater J. Salmans S.J. hospiteerend lid, en Prof. J. Mansion, lid-secretaris.

[p. 10]

Aan de dagorde staat:

1^o) Aanteekeningen op Bredero: n^o 4, Hartsgeheimen van Bredero; n^o 5, Een werk van H. Spieghel? - Lezing door Mr. L. Willems.

De Commissie stelt voor deze bijdrage op te nemen in de Verslagen en Mededeelingen. - Goedgekeurd.

Bestendige Commissie voor het Onderwijs in en door het Nederlandsch. - De heer Gustaaf Segers, secretaris, legt ter tafel het volgend verslag der morgenvergadering door de commissie gehouden:

Waren aanwezig de heeren: Kan. Am. Joos, Voorzitter, Kan. Muyldermans, Prof. A. de Ceuleneer, Dr. Goemans, J. Jacobs, O. Wattez, Dr. Van de Velde, Dr. Persyn, Prof. Dr. L. van Puyvelde, leden, en Gustaaf Segers, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

1^o) Nogmaals over Volksletterkunde en Volksonderwijs. - Lezing door Gustaaf Segers.

De Secretaris der Commissie verontschuldigt zich nogmaals over Volksonderwijs en Volksletterkunde te handelen. Hij doet daar het belang van uitschijnen, vooral op onze dagen, en beschouwt deze aangelegenheden onder nieuwe oogpunten.

De volksschrijver en de volksleeraar moeten een juist denkbeeld hebben van hunne taak; beiden moeten een lust en een zegen zijn voor hun volk; daarvoor is een rijpe geest en een warm gemoed onontbeerlijk; de volksschrijver en de volksonderwijzer moeten hun volk door en door kennen en liefhebben.

Aan de Academie wordt voorgesteld deze lezing in hare Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - Aangenomen.

Dagorde.

1^o) Commissie voor Rekendienst. - Benoeming van drie leden, welke samen met het Bestuur der Commissie van Rekendienst voor het jaar 1924 zullen uitmaken. Worden aangewezen: de heeren Prof. Dr. A.J.J. Vandevelde, Kan. Am. Joos en Prof. Dr. L. van Puyvelde.

2^o) Plechtige vergadering van 1924. - De vergadering zal gehouden worden op 6 Juli; een buitenlandsch eerelid zal verzocht worden om de feestrede te houden.

3^o) Minister Aug. Beernaert-Prijs. - 6^e tijdvak: 1922-1923.

[p. 11]

Benoeming van de Jury. - Worden benoemd: Dr. J. Persyn, Dr. M. Sabbe, Dr. L. Simons en K. van de Woestyne.

Daarvan zal onmiddellijk kennis gegeven aan den heer Minister van Wetenschappen en Kunsten, met verzoek dat zoo spoedig mogelijk tot de benoeming van den afgevaardigde der Regeering zou overgegaan worden.

4^o) Staatsprijskampen: Driejaarlijksche wedstrijd voor Nederlandsche Letterkunde. Vijftiende tijdvak: 1921-1922-1923. - Benoeming van de Jury. - Om te voldoen aan de voorschriften van de Koninklijke Besluiten van 10 Maart 1914 en 28 Augustus 1919 (Zie Jaarboek 1919-1920, blzz. 189-193), doet de Koninklijke Vlaamsche Academie aan den heer Minister van Wetenschappen en Kunsten de hieronder volgende voordracht van eene dubbele lijst van vijf leden:

In de Academie de heeren: K. van de Woestyne, Prof. Dr. A. Vermeylen, Al. Walgrave, Dr. L. Simons, Herm. Teirlinck, Prof. Dr. L. Scharpé en Prof. Dr. L. van Puyvelde;

Buiten de Academie de heeren: A. Cornette en A. de Ridder, te Antwerpen en Prof. Dr. R. Verdeyen, te Luik.

5^o) Lezing door Pater J. Salsmans, S.J. - Arnout Geulincx herdacht (geb. te Antwerpen 31 Jan. 1624). (Zie blz. 36.)