Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1923

[p. 679]

Vergadering van 21 November 1923.

Waren aanwezig de heeren: Prof. J. Vercoullie, bestuurder, Prof. Dr. J. Mansion, onderbestuurder, en Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de heeren: Dr. L. Simons, Prof. Ad. de Ceuleneer, G. Segers, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, O. Wattez, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. L. Scharpé, Mr. L. Willems, Prof. Dr. A. Vermeylen, Prof. Dr. A.-J.-J. Vandevelde, Jos. Jacobs, K. van de Woestyne, Dr. J. Persyn, Dr. M. Sabbe en Mej. M.-E. Belpaire, werkende leden.

De heeren K. de Flou, werkend lid, E.P.J. Salsmans S.J., Mr. J. Muls en Senator A. Carnoy, briefwisselende leden, lieten zich verontschuldigen.

_**_*

De Bestendige Secretaris leest het verslag van de October-vergadering; het wordt goedgekeurd.

_**_*

Aangeboden boeken. - Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:

Door Dr. L. Goemans, bestendig secretaris:

Lexique de prononciation française, par Léon Goemans, Inspecteur général de l'Enseignement moyen, et Ant. Grégoire, Professeur à l'Athénée royal de Liège et à l'Ecole normale moyenne de l'Etat, Chargé de cours à l'Université. Liège, 1923.

Door Kan. Dr. J. Muyldermans, werkend lid:

Hulde aan den heer G. Segers. Aanspraak van Kan. Dr. Muyldermans, Lid der Kon. Vl. Academie, op het feest van 9 Oct. 1923. Hoogstraten, z.j.

[p. 680]

Door den heer F.-V. Toussaint van Boelaere, briefwisselend lid:

De Toorts, 1^e jg., n^rs 23-29; - 2^e jg., n^rs 7-9, 11-12, 14, 16. 34, 37-38, 40-51; - 3^e jg., n^rs 1-11, 13-14, 16-18, 20-29, 31, 34, 36-40; - 5^e jg., n^rs 9-27, 29-34.

Onderwysinge ende Gebeden voor de Gedurige Aenbiddinge.... Brussel, 1766.

Onderrichting op het Broederschap der Gedurige Aenbidding..... Brussel; z.j. (1785.)

Petit livre à l'usage des confrères et consoeurs de la Confrérie du Saint Sang..... Bruxelles, 1770.

Triomphe der stadt Brussel vierende 't jubile van 't Alder-heilighste Sacrament van Mirakel. Brussel, z.j.

Christelycke gebeden by forme van meditation..... Brussel, 1720.

Brevis epitome historioe SS ^mi Sacramenti miraculosi .... Bruxellis, 1650.

Historie der mirakuleuze Hostien bekent onder den naem van 't Alderh. Sacrament van Mirakel..... Brussel, 1770

La confrérie du Très-saint Sang de Jésus-Christ. Bruxelles, 1676.

Statuts et ordonnances de la Confraternité du Très-Sainct Sacrement de Miracle... Bruxelles, 1635

Statuten ende Ordonnantien des Broederschaps van 't Hoogh-weerdigh ende Heyligh Sacrament van Miraculen.... Brussel 1646.

Door Dr. Jan Gessler, leeraar te Hasselt:

P. Stanislas, minderbroeder. Het Hooglied der Zon Tongeren, z.j.

De Blesens uit Vondel's tijd en de Bleseiden. Vondel's 300-jarig geboortefeest, door H.J. Allard. Utrecht, 1887.

La Question Flamande dans l'Enseignement. Louvain 1910; en andere brochures over Vlaamsche Beweging.

Door den heer Dr. C. Godelaine, leeraar te Verviers:

Kunstschilder Jan Willem Rosier, door K. Gessler, Bouwmeester, en C. Godelaine, Lceraar. (Overdruk uit het maandschrift Limburg.) Maeseyck. 1923.

_**_*

Voor den Aug. Beernaert-Prijskamp (VI^e tijdvak, 1922-1923) werden ingezonden:

Jozef Simons. Zoo ging een jaar. (N^r 200 der uitgaven van het Davidsfonds.) Brugge, z.j.

Alphonse Belpaire door zijne Dochter M.-E. Belpaire. Antwerpen, 1922.

Brusselsche Typen, door Cypr. Verhavert. Omslag van H. Teirlinck. Tekstteekeningen van Stan. van Offel. Brussel.

[p. 681]

Mededeelingen door den Bestendigen Secretaris.

1^o) Te Deum op 27 November. - Brief van 16 November, waarbij de Weled. H. Graaf de Kerchove, gouverneur der provincie, de heeren Voorzitter en Leden der Academie uitnoodigt tot het Te Deum dat den 27 November, te 11 uur, in de hoofdkerk van Sint-Baafs zal gezongen worden. - Hebben de plechtigheid bijgewoond, de heeren: Prof. J. Vercoullie, bestuurder, Dr. L. Goemans, bestendig secretaris, en Mr. L. Willems, werkend lid.

2^o) Tweede bijdrage tot de kennis der Euglenaceae van Java. - Verhandeling ter opneming in de Verslagen en Mededeelingen aangeboden door Dr. Paul van Oye, en naar de Commissie voor Nieuwere Letteren verzonden. (De eerste bijdrage werd opgenomen in de Versl. en Med. voor 1922, blzz. 397-424.) - Benoeming van twee verslaggevers. Worden aangewezen de heeren: Prof. Dr. A.-J.-J. Vandevelde en Is. Teirlinck.

3^o) Mededeeling door Mej. V. Loveling. - Enkele woorden en uitdrukkingen die nu verdwenen of verdwijnend zijn. Bij gebleken belangstelling zou Mej. Loveling de lijst aanvullen. - Verzonden naar de Commissie voor Middelnederlandsche Taal en Letterkunde.

Mededeelingen namens Commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis. - De heer Mansion, secretaris, brengt verslag uit over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig: Kan. J. Muyldermans, voorzitter, A. de Ceuleneer, L. Simons, Is. Teirlinck, L. Willems, L. van Puyvelde, L. Goemans, M. Sabbe, leden, en J. Mansion, lid-secretaris.

[p. 682]

Aan de dagorde staat:

Verkiezing van het 15^e Bestuur der Commissie. - Verkiezing van Voorzitter, Ondervoorzitter en Secretaris der Commissie, voor 1924-1925. Worden verkozen:

tot Voorzitter, Is. Teirlinck;

tot Ondervoorzitter, Mr. L. Willems;

tot Secretaris, Prof. J. Mansion.

2^o) De historische beteekenis van het gedicht ‘De Maghet van Ghend’ van Boudewijn van der Lore. - Lezing door Mr. Leonard Willems.

Het gedicht, door zekere historici als Pirenne e.a. opgevat als eene uiting van bekrompen urbisme (esprit de clocher) is naar de zeer overtuigende uiteenzetting van Mr. Willems een toespeling op den strijd tusschen Urbanisten en Clementisten, tijdens het groote Schisma van het einde der XIV^e eeuw. Onze Dietsche gewesten bleven toen aan den paus van Rome getrouw en de stad Gent erkende zelfs den bisschop Jan van West, door Urbanus VI tot bisschop van Doornik benoemd. De veete tusschen de Maghet van Ghend en een prins die het wapen van Vlaanderen draagt, is blijkbaar de strijd tusschen Gent en Lodewijk van Male. Maar die strijd wordt hier voorgesteld als een strijd om het geloof en de Maagd van Gent, omringd door Christus, S. Jacob, S. Bavo en al de andere patroonheiligen van de stadskerken en kloosters, eindigt met de zegepraal te behalen. Het gedicht moet rondom 1380 geschreven zijn.

De Commissie stelt voor deze lezing op te nemen in de Verslagen en Mededeelingen. - Door de Academie in pleno vergaderd goedgekeurd.

2^o) Bestendige Commissie voor Onderwijs. - De heer G. Segers, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig: de heeren O. Wattez, voorzitter, J. Muyldermans, A. de Ceuleneer, Am. Joos, L. Goemans, J. Jacobs, A.-J.-J. Vandevelde, J. Persyn, L. van Puyvelde, leden, en G. Segers, lid-secretaris.

[p. 683]

Aan de dagorde staat:

Verkiezing van het 10^e Bestuur der Commissie. - Verkiezing van Voorzitter, Ondervoorzitter en Secretaris der Commissie, voor 1924-1925. - Worden verkozen:

tot Voorzitter, Kan. Am. Joos;

tot Ondervoorzitter, Prof. Dr. Vandevelde;

tot Secretaris, G. Segers.

2^o) Naar een oplossing van het brandend vraagstuk betreffende het opstellen in het Nederlandsch in de lagere Humanioraklassen. - Lezing door den heer J. Jacobs.

De heer Jacobs spreekt over het opstellen in het Ndl. in de Lagere Humanioraklassen. Hij stelt vast dat de verkregen uitslagen een achteruitgang kenmerken. Anderszijds bewijst hij dat een algemeen practisch opstelhandboek voor de leerlingen en leeraars niet bestaat en wellicht nooit bestaan zal. Vervolgens ontwikkelt hij de wetenschappelijke methode, volgens welke de student achtereenvolgens in de 6^de, in de 5^de en in de 4^de klas in het opstellen moet opgeleid worden. Hij geeft daarbij practische algemeene wenken, welke op dit oogenblik van groot nut zijn kunnen.

De lezing van den heer Jacobs geeft aanleiding tot eene bespreking, waar verschillende leden aan deel nemen. Aan de Kon. Vl. Acad. zal voorgesteld worden deze lezing in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - De Academie, in pleno vergaderd, keurt het voorstel goed.

Dagorde.

1^o) Verslag over den driejaarlijkschen wedstrijd voor Nederlandsche Letterkunde. (14^e tijdvak: 1918-1920). - Daar de verslagen over de driejaarlijksche wedstrijden niet meer in het Staatsblad worden opgenomen, stelt Dr. M. Sabbe voor dat ze voortaan in de Verslagen en Mededeelingen zouden gedrukt worden. (Aangenomen.)

[p. 684]

2^o) Boek aan de Academie aangeboden. - Prof. A.-J.-J. Vandevelde biedt aan de Academie een overdruk aan van zijne verhandeling over het Theatrum Chemicum van 1613-1661, verschenen in het Chemisch Weekblad (1923, 20, blzz. 497-506). Dit Theatrum werd te Straatsburg door Lazarus Zetznerus uitgegeven; het behelst 6 boekdeelen bevattende een groot getal alchemische verhandelingen. Onder deze verhandelingen verdienen vooral deze vermeld te worden van Belgische en Nederlandsche geleerden, namelijk Theob. de Hoghelande, van Middelburg, Isaac Hollandus, Ewald Vogelius, Justus Abalbian, Flander Van Aalst en Guilielmus Mennens, van Antwerpen.

3^o) Verkiezing van Bestuurder en Onderbestuurder voor 1924. - Tot stemopnemers worden aangewezen de heeren Dr. L. Simons en Dr. M. Sabbe. - Worden verkozen:

tot Bestuurder: Prof. J. Mansion;

tot Onderbestuurder: Mr. L. Willems.

4^o) Lezing door Mr. Leonard Willems: Hoe ver zijn wij heden ten dage gevorderd in de kennis onzer Middelnederlandsche Letterkunde?

De heer Bestuurder stelt voor de lezing van den heer Willems in de Verslagen en Mededeelingén op te nemen. - Aangenomen.

De vergadering wordt te 4 uur gesloten.