Kleine verscheidenheden.
XXV.
Cracht bedriven en ghaen inden arbeyt.
Cracht bedriven beteekent Geweld doen tegen anderer persoon of goed. Men zie ons Glossaire à l'Inventaire des Archives de Bruges, vo Cracht 3o, en Verdam, Middelndl. Wdb., vo Cracht 7o. Van deze uitdrukking komt echter bij Verdam geen voorbeeld voor. Het onderstaande mag bijzonder belangwekkend heeten, om de daarbij gaande uitdrukking Ghaen inden arbeyt, welke niet te verwarren is met ‘In arbeid gaen’ = In barensnoot zijn (zie Verdam, op. cit., vo Arbeit 4o en vo Gaen 3o, Met in), maar eigenlijk wijst op het Op weg zijn naar eene vrouw die ‘in arbeide van kinde’ is, die ‘in arbeit’ gaat, die in barensnood verkeert. Er is inderdaad spraak van een man, die uit het land verbannen werd, omdat hij ‘cracht bedreven’ had op eene vroedvrouw en twee andere vrouwen, welke op weg waren om ‘te ghane inden arbeijt’, d.i. om zich naar eene kraamvrouw te begeven:
Staatsarchief te Gent, Fonds der Abdij van Sint-Pieters, Reg. nr 22, fol. vj: ‘Memorie van eenen persoon, de welcke ghebannen was mits dat hij cracht bedreven hadde up een vroe vrauwe, de welcke up weghe was om te ghane inden arbeijt.
Anno xvcxxvj, den xxixen in april, was ghevanghen Jan dont (in margine: de Hondt), om dat hij hadde fortse ghedaen bij nachte ende ontijt up een vroetvrauwe ende twee ander vrauwe up de veste, aldaer men Sinte Lievins poorte waert gaet, de welcke waren up weghe om te ghaene in den aerbeyt, ende sprac haerlieden zeer qualic toe, ende was daeromme ghebannen .drij. jaeren up een ledt, ende up ghegheezelt te zyne.’
Edw. Gailliard.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd