Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1904

[p. 188]

Redevoering van M. Gustaaf Segers,
Bestuurder der Koninklijke Vlaamsche Academie,
ten sterfhuize van D^r August Snieders.

De Vlaamsche beweging betreurt in D^r August Snieders een harer dapperste kampioenen; de Nederlandsche letterkunde haren rijkstbegaafden vertegenwoordiger; de Koninklijke Vlaamsche Academie haar edelste sieraad.

In naam van dit instituut kom ik den dierbaren doode eene plechtige hulde brengen voor de onwaardeerbare diensten, die hij aan onze instelling, aan onze taal, aan onzen stam heeft bewezen.

Sedert de stichting der Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde, maakte August Snieders deel uit van dit geleerd genootschap. In 1890 werd hij door zijne collega's tot onderbestuurder en het volgende jaar tot bestuurder gekozen.

Dank aan zijne buitengewone bevoegdheid, aan zijn rotsvast karakter, aan den luister van zijnen naam, en het gezag, dat hij in gansch het Vlaamsche land genoot, moest zijn bestuursjaar tusschen alle vruchtbaar en zegenrijk wezen.

Snieders nam een bedrijvig deel aan de werkzaamheden der Academie; hij hield er verscheidene belangrijke lezingen. Op de openbare vergadering van 30 December 1890 handelde hij over de opkomst der Vlaamsche Beweging en de herbloeiing onzer vaderlandsche letterkunde. Zijne redevoering: Vijftig jaar geleden, waarin hij de groote

[p. 189]

Vlamingen opriep, die hem in den dood waren voorgegaan, bracht een diepen indruk te weeg.

In de Academie werd Snieders hooggeacht en geëerd. Wij waren fier op hem; wij beseften, dat hij het sieraad was van onze instelling; wij wisten, dat tusschen de levende schrijvers, geen enkele zich zoozeer in de volksgunst mocht verheugen als hij.

Meer dan een halve eeuw heeft de afgestorvene gestreden voor de rechten onzer taal. Hij heeft daarvoor gestreden met eene heilige overtuiging, met een weergaloos talent en eene onverpoosde voortvarendheid. Snieders was als Vlaamsch strijder zoo groot, omdat hij nooit eenig persoonlijk belang heeft gekend, omdat hij vriend noch vijand heeft ontzien, omdat hij nooit een haarbreed van zijn levensdoel is afgeweken: den bloei onzer taal, en door haar de eigenaardige, nationale ontwikkeling van ons dierbaar Vlaamsch volk.

Strijdvaardig en strijdzuchtig was hij, en tevens een groot kunstenaar. Hij, de dichter en schilder met de pen, was als de werklieden, welke den tempel van Jerusalem heropbouwden. Zij hielden steeds den degen omgord, daar zij te allen tijde de aanvallen hunner vijanden hadden af te weren.

D^r Snieders, een der kloekste heropbouwers onzer taal, was tevens een der leiders, waar het gold aan hare talrijke en hardnekkige vijanden het hoofd te bieden.

Zijn degen was van het edelste staal. Zijne

[p. 190]

houwen troffen juist en diep. Doch allen brachten hem hulde om zijn schitterend talent, om zijne diepe overtuiging, om zijne onbevlekte onbaatzuchtigheid.

De diensten, die deze letterkundige als dagbladschrijver aan de Vlaamsche zaak bewezen heeft, kunnen niet naar waarde geschat worden. Het zaad, dat hij met zulke kwistige hand heeft gestrooid, begint thans slechts te ontkiemen; wanneer de gouden oogst over onze akkers zal golven, wanneer de Vlaamsche beweging zich in hare volledige zegepraal zal verheugen, zullen wij dit in ruime mate aan den grooten zaaier te danken hebben, die thans het vermoeide hoofd ter ruste heeft gelegd.

Als romanschrijver bekleedt D^r Snieders eene eereplaats in onze letterkunde. Talrijk zijn zijne verhalen uit het Antwerpsche volksleven, uit de geschiedenis, uit zijne Noord-Brabantsche geboortestreek. Zij onderscheiden zich door hunne frissche waarheid, hun fijnen humor en diep gevoel. De helden zijn naar het leven geteekend. De schrijver bezit in de hoogste mate de schilderende kracht. Hij behoort tot de beste meesters der Vlaamsche School.

Scherp merkt hij op, en de adem der poëzie verlevendigt zijn eenvoudigste verhalen. Hij eerbiedigt zijne lezers, en verstaat, als weinigen, de kunst om te boeien en te roeren. Naast Conscience bezit hij het benijdbare voorrecht de lievelingsschrijver van het Vlaamsche volk te zijn. Dit volk

[p. 191]

vindt zich in deze werken terug. Het leert er zich zelf in achten, het leert er al wat goed en schoon is liefhebben, tevreden zijn met zijnen staat en eene gezonde, opgewekte levensopvatting huldigen.

Hooggeacht Medelid, dierbare Vriend, ‘de mensch zonder strijd heeft niet geleefd’, zegdet gij bij de baar van een der leiders der Vlaamsche Beweging. Gij zijt een strijder en een stichter geweest. Gij hebt onophoudelijk gestreden, naar Goethe's woord: Ich bin ein Mensch gewesen, und das heisst een Kämpfer sein!’ Gij hebt een werkzaam leven gehad; van u mag gezegd worden wat het opschrift van de beroemde mannen getuigt, die in de Westminster Abdij begraven liggen: ‘Deze dooden hebben geleefd’.

Gij hebt geleefd voor een verheven ideaal. Gij hebt veel goed verricht, en met uw leven eindigt uw zegenrijke invloed niet. Uw voorbeeld zal velen bezielen. Het Vlaamsche Volk zal voortdurend in uwe verhalen het zuiverste kunstgenot smaken. Zij zullen het tot in de verste geslachten stichten en verzedelijken.

Hierboven geniet gij het loon uwer deugden, van uwe schitterende loopbaan, en zelfs op aarde is uw geest onsterfelijk. Hij leeft voort in uwe werken.