Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1903

[p. 142]

[Verslag over het feest ter ere van wijlen Guido Gezelle, te Kortrijk, door den heer Fr. de Potter]

Op uitnoodiging van den heer Bestuurder geeft de bestendige Secretaris volgender wijze verslag over het feest ter eere van Guido Gezelle, te Kortrijk, waartoe hij, met den heer Sermon, onderbestuurder, door de Academie was afgevaardigd:

Mijnheeren,

In zitting van 15 April 11. droegt Gij den heer Sermon, onderbestuurder, en den Bestendigen Secretaris der Koninklijke Vlaamsche Academie den vereerenden last op, U te vertegenwoordigen bij de plechtige onthulling van het borstbeeld van wijlen ons hooggeschat werkend Medelid, Dr. Guido Gezelle, door zijne vrienden en bewonderaars opgericht in de stad Kortrijk, waar hij een goed deel van zijn eervol en nuttig leven doorbracht. Wij hebben de eer bij dezen U een kortbondig verslag over het feest mede te deelen.

De stad Kortrijk, waar Guido Gezelle de grootste populariteit genoot, had voor de plechtigheid het feestgewaad aangetrokken: aan de meeste huizen wapperde de Belgische driekleur; de straten krioelden van volk.

Na eene requiemmis in de O.-L.-Vr.-Kerk voor de zielrust van den betreurden dichter, werd op het Groeningeplein een stoet gevormd, bestaande uit een dertigtal genootschappen, welke, opgeleid door het stedelijk Pompierskorps, in groot uniform, en door fanfarenmuziek, onder 't gespeel en gezang van vaderlandsche liederen, een aantal voorname

[p. 143]

straten doortrokken; vóor het stadhurs sloten zich bij den stoet aan de Overheden en genoodigden, onder welke te noemen zijn de heeren Reinaert, burgemeester, de heeren van Dale, de Vos en Ghyoot, schepenen, Tack, staatsminister en lid van de Kamer der Volksvertegenwoordigers, Cantillon en Vercruysse, leden van het Senaat, Verriest, hoogleeraar te Loven, Hugo Verriest, pastoor te Ingoorgem; Reynaert, arrondissements-commissaris te Kortrijk; Eugeen van Oye, Th. Sevens en K. Lybaert, letterkundigen; Julius Lagae, beeldhouwer, en meer anderen Van de Koninklijke Vlaamsche Academie waren aanwezig, behalve Uwe twee afgevaardigden, de heeren Dr. de Gheldere en Alf. Janssens, de laatste door het Gezelle-comiteit uitgenoodigd om de feestrede uit te spreken.

Het gedenkteeken van den gevierden dichter is gesteld ter linker zijde van den hoofdingang der O.-L.-Vr.-Kerk, te midden van een sterlijk tuintje, dichtbij de Groeningestraat en rechtover de Gezellestraat, waar Guido een nederig huisje betrok. Het borstbeeld, in wit marmer gebeiteld door Lagae, prijkt op een groot voetstuk, in gepolijsten rooden gramet met bronzen in 't vuur vergulde fries. Op de vier hoeken zijn de wapenblazoenen van Vlaanderen, Brugge, Kortrijk en Roeselare, de drie steden waar de dichter zijn leven heeft doorgebracht.

Op den voorkant leest men een kort maar genoeg beduidend opschrift:

[p. 144]

Guido Gezelle, 1830-1899

Toen, na de uitvoering van een muziekstuk, het doek was neergelaten dat het beeld aan de oogen der dichtopeengepakte menigte onttrok, betrad de heer Cam. Vercruysse het verhoog en deed, namens de Inschrijvers, de opdracht van het gedenkteeken aan de stad Kortrijk. Daarop hield de heer Burgemeester eene korte, maar goed doordachte en wel voorgedragene redevoering, bij welke hij, namens het bestuur en het volk van Kortrijk, het gedenkteeken verklaarde te aanvaarden, en het Gezelle-comiteit voor het heerlijk en hoogstgewaardeerd geschenk warmen dank toesprak. Te recht herinnerde de achtbare magistraat, dat het te Kortrijk was, waar Gezelle de rijpe en vruchtbare jaren zijns levens doorbracht; dat hij er zijnen dichternaam bevestigde en onsterfelijk maakte. ‘Aan Kortrijk (zei de achtbare heer Burgemeester) behoort inderdaad de gemale dichter toe, die Noord en Zuid, enkele dagen geleden, verheerlijkten; 't is óns leven, 't zijn ónze medeburgers, ónze monumenten, ónze gebruiken, ónze overleveringen, welke hem de opvatting en de uitvoering ingaven van zijne voornaamste werken, van deze die Gezelle eenen onsterfelijken roem verwierven.’

Toen de geestdriftige toejuichingen, met welke de menigte deze gemoedelijke woorden ten volle beaamde, gestild waren, werd door den heer Alf. Janssens de feestrede uitgesproken. De Redenaar schetste in breede trekken, met menig welgekozen,

[p. 145]

passend vers uit Gezelle's dichtwerk, het leven en streven, het verborgen lijden en het grootmoedig berusten in het geenszins benijdenswaardig lot des dichters, die slechts scheen te leven voor de kunst, voor de verheffing van zijne eigene ziel en om den geest van zijn innig geliefd volk van Vlaanderen te louteren en op te voeren tot de eeuwige bron van Licht en Waarheid.

Het dient gezegd dat den heer Alf. Janssens een schitterende bijval te beurt viel; ware het met burten alle gewoonte, in onze Verslagen iets anders mede te deelen dan wat in, of namens de Academie, wordt gezegd, wij zouden voorstellen de feestrede te laten drukken. Zij geldt immers eenen man, die door zijne groote gaven en buitengewone geleerdheid een echt sieraad was van de Academie en haar groote diensten bewees.

Mijnheeren,

Uwe afgevaardigden zijn op het feest van 20 April te Kortrijk met veel onderscheiding bejegend. Op het banket, dat na de plechtige onthulling des gedenkteekens eene talrijke schaar van vrienden en vereerders van den Dichter vereenigde, was hun eene eereplaats voorbehouden, en de heer Tack, in den eerst uitgebrachten heildronk, bracht hulde aan de Koninklijke Vlaamsche Academie en hare vertegenwoordigers. Hierop werd door den heer Sermon, onderbestuurder, geantwoord. Zijn heildronk aan de stad Kortrijk, waarbij hij voegde

[p. 146]

een wensch tot voortdurende ontwikkeling harer vlaamschgezindheid, werd gulhartig toegejuicht.

Ten slotte: het Gezelle-feest was, in elk opzicht, waardig van wijlen ons beroemd Medelid, en de vereering van dezes naam zal in de meer of min door verfransching bedreigde grensstad - laat het ons hopen! - goede vruchten afwerpen. (Toejuichingen.)

De heer Bestuurder stelt voor, dit verslag te laten drukken. - Aangenomen.

Na vaststelling van het tijdstip op hetwelk, in Juni eerstkomende, de openbare vergadering zal gehouden worden, verklaart de heer Bestuurder de zitting geheven.