Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1901

[p. 73]

[Toespraak van den heer Coopman, over het overlijden van den heer Jan ten Brink]

Waarde Medeleden,

Van de hooggeachte familie ten Brink ontvingen wij mededeeling van het afsterven, op 19 Juli 11., van prof. Dr. Jan ten Brink.

Het Bestuur heeft zich verhaast haar, in uw aller naam, de innigste deelneming te betuigen in den rouw, die haar treft.

In den Leidschen hoogleeraar verliezen de Vlamingen een trouwen vriend, de Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen een wakkeren en overtuigden voorstander, de Koninklijke Vlaamsche Academie een zeer verdienstelijk eerelid.

In deze hoedanigheid verscheen hij, gansch onverwacht en tot ons aller groot genoegen, tweemaal in ons midden en nam er deel aan onze werkzaamheden

Het verlangen naar nadere kennismaking met zijne Medeleden dreef hem naar hier; ook de vurige begeerte om beter vertrouwd te worden met de Vlaamsche toestanden die, naar hij verklaarde, in 't Noorden, in weerwil van het vruchtdragend werk der Congressen, nog niet al te best begrepen worden, althans niet met de grondige kennis van den minister Falck, J.-F. Willems' verlichte tijdgenoot, of van prof. Matthijs de Vries, die ons steeds een goed hart heeft toegedragen.

Het heugt u, Geachte Medeleden, hoe Dr. Jan ten Brink, tijdens het laatste bezoek, waarmede

[p. 74]

hij ons verraste en vereerde, de hoop uitsprak op juister en billijker waardeering van ons streven, waarin, naar zijn eigen getuigenis, menige les besloten ligt voor zijne landgenooten, die, bij de beoordeeling van ons werk, al te vaak vergeten dat wij, Vlamingen, strijden tegen invloeden, van wier ontzenuwende kracht zij. gelukkig voor hen, zich geen denkbeeld kunnen vormen.

Ridderlijk als hij was, legde hij de bekentenis af, dat hij vroeger, bij het meten van Vlaamsche letterkundige of wetenschappelijke verdienste, soms een maatstaf had gebruikt dien men alleen bezigen mag in een land, waar de taal van het volk de taal is van het lager, middelbaar en hooger onderwijs, hetgeen, helaas! tot heden ten onzent niet het geval is, doch wel eenmaal worden zal.

Laat mij, waarde Medeleden, U herinneren aan ten Brink's woorden, uitgesproken in het gastvrij huis van zijnen edelen vriend, onzen onvergetelijken oud-bestuurder baron de Maere, in tegenwoordigheid van den Staatsminister Beernaert:

‘Mijne geachte landgenooten die, evenals ik, met het lidmaatschap van de K. Vl. Academie vereerd zijn, zullen beseffen dat de K. Vl. Academie veel bijdragen zal tot toenadering tusschen Noord en Zuid en tot ontwikkeling der gemeenschappelijke taal. Zij zullen hierheen komen, zoo dikwijls mogelijk, of uwe Verslagen en Mededeelingen, uwe uitgaven verrijken met wetenschappelijke bijdragen.’

Velen onder u, waarde Medeleden, hebben mij,

[p. 75]

uwen huidigen Bestuurder, lovende woorden toegesproken omdat, sedert mijn optreden in het Bestuur der Academie, hier Noordnederlandsche Eereleden zijn verschenen en hartelijk werden toegejuicht. Dien lof leg ik neer op het graf van Dr. Jan ten Brink, wiens beteekenis als schrijver, hoogleeraar en geleerde in 't licht gesteld zal worden in het Levensbericht, dat een onzer geachte Medeleden hem zal wijden in het Jaarboek der K. Vl. Academie.

De heer Bestuurder verleent het woord aan den heer Lod. de Koninck, briefwisselend lid, die een aantal fragmenten leest uit een nieuw dichtwerk over het Heilig Sacrament.