Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1901

Bibliographische aanteekening.

In eene voorgaande zitting heb ik de eer gehad de Academie, in naam des heeren Schoutens, een werkje aan te bieden, dat handelt over de geschiedenis der Annuntiaten, eene vrouwenkloosterorde vroeger in België veel verbreid. Heden verzoekt dezelfde schrijver mij nogmaals U een werkje aan te bieden, getiteld: Thienen in 1635.

In 1643 was de Cardinaal-Infant Ferdinand, jongste broeder des konings van Spanje, gouverneur-generaal der Zuidelijke Nederlanden; Richelieu bestuurde Frankrijk onder Lodewijk XIII en Frederik-Hendrik van Nassau stond aan het hoofd der Zeven Vereenigde Provincien. Richelieu en Frederik-Hendrik hadden zich verstaan om de Zuidelijke Provincien te veroveren en zoo dit lukte ze onder elkander te verdeelen. Het Fransch leger viel weldra in Luxemburg en vereenigde zich met de Hollandsche troepen. Aarschot en Diest werden ingenomen zonder wederstand, doch Tienen moest belegerd worden; want de Prins-Cardinaal had er versterkingen doen opwerpen, doch die weerstand was nutteloos en de stad werd den 6 Juni 1635 stormenderhand ingenomen: de inwoners werden

[p. 158]

gedeeltelijk vermoord, de stad in een bloedbad herschapen, verwoest en eindelijk afgebrand.

Het werkje, dat ik U heden aanbiedt, is de eenvoudige afdruk van een handschrift door P. Schoutens ontdekt en dat geschreven is door eene ooggetuige, de overste der Annuntiaten te Tienen, door Zuster Anna Wielant; het draagt ten titel: Gedenkweerdige Avonturen, Alteratien, ende verstroijingen, jae Martelie, en verwoestinge, die de Annuntiaten binnen Thienen hebben geleden vande Geuzen A^o 1635 in het beginsel van Junius, tusschen de welcke den Eerw. Pater Egidius Dobblerius, die alsdan hunnen Biechtvader was, den 10 van die Maendt van de Geuzen is vermoort, en voorts soo verre als het eenigsints in 't schrift kan achtergelaeten worden.

Dat stuk, ook merkwaardig voor de Brabantsche taal van dien tijd, is een der afgrijselijkste tafereelen, die in onze nationale geschiedenis kunnen voorkomen. Het verhaalt hoe weerlooze vrouwen werden gehoond, beschimpt, uitgeplunderd, geslagen, gestampt, gehouwen en vermoord door de huurlingen van Prins Frederik-Hendrik; hoe die nonnen eindelijk meer dood dan levend, door tusschenkomst van eenige Fransche officieren, op eene soort van bierkar naar St.-Truiden zijn gevoerd geworden.

H. Sermon.

[p. 159]

Dagorde.

De vergadering gaat over tot het eerste punt aan de dagorde: benoeming van drie Leden, die, gezamenlijk met het Bestuur, vóor de Mei-vergadering candidaten zullen voorstellen voor de kiezing in Juni e.k. van éen briefwisselend en éen buitenlandsch eerelid.

Worden gekozen: de heeren Bols, Claes en de Ceuleneer.

Namens de Bestendige Commissie voor Onderwijs in en door de Nederlandsche taal geeft de heer Claes verslag over de laatstgehouden vergadering, in welke door hem gehandeld werd over Beroepscholen en door den heer Segers over de inrichting eener Vlaamsche normaalschool van regentessen.

De heer de Flou deelt het verslag mede over het verhandelde in zitting der Commissie voor Middelnederlandsche Letteren, op 19 December 1900.

De heer de Potter maakte bekend dat een gedeelte van het handschrift over de dialecten, van wijlen Dr. P. Willems, onderworpen was aan het onderzoek van den heer W. de Vreese, die echter gaarne in bezit zou gesteld worden van zekere werken over het Rijnlandsch dialect, ten einde sommige opgaven van Dr. P. Willems te kunnen nagaan.

[p. 160]

Op voorstel van jhr. H. Pauw werd dit eenig punt van de dagorde, in afwachting van nader bescheid, tot eene volgende bijeenkomst verschoven.

De heer Segers bekomt het woord voor zijne aangekondigde voordracht over P. Benoit, waarna de heer de Vreese lezing doet van eene levensschets van wijlen Th.-J.-I. Arnold.

De heer Bestuurder spreekt, in name der vergadering, beide geachte Leden dank voor hunne mededeelingen en stelt voor deze bijdragen op te nemen in de Verslagen. - Aangenomen.

Te 4 uur verklaart de heer Bestuurder de zitting gesloten.