Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1899

[Brief van den heer Hansen over Klaus Groth]

De bestendige Secretaris geeft verslag over het verhandelde in de zitting der Commissie, welke tot last had maatregelen te beramen om de Koninklijke Vlaamsche Academie te laten deel nemen aan de plechtigheden, welke te Gent ter eere van Z.M. den Koning plaats hebben.

De Commissie, na onderzoek van het vraag-

[p. 56]

punt, heeft een gehoor gevraagd aan den heer Gouverneur van Oost-Vlaanderen en dezen hoogen ambtenaar het verlangen der Academie medegedeeld. Het antwoord van den heer Gouverneur luidde nagenoeg als volgt:

‘Reeds bij de stichting der Kon. Vl. Academie dacht ik er aan om haar uit te noodigen het te Deum in de hoofdkerk alhier, voor Z.M. den Koning, bij te wonen, maar de omstandigheid, dat het moeilijk was de Academie de plaats te geven, waar zij met reden aanspraak op mag maken, weerhield mij; schier telken jare zijn er geschillen tusschen zekere openbare machten en besturen nopens den voorrang, en zoolang de wet van Messidor, welke nog steeds in acht genomen wordt voor den rang, bij openbare plechtigheden aan de verschillende Staatsinrichtingen te geven, in zwang is, zullen er moeilijkheden bestaan.’

Op voorstel van den heer Gouverneur zal de quaestie worden onderworpen aan het oordeel van den heer Minister van Binnenl. Zaken en Openbaar Onderwijs. Dezes antwoord zal aan de Academie worden medegedeeld.

- Lezing wordt gedaan van het volgende schrijven, medegedeeld van den heer C.-J. Hansen:

Antwerpen, den 18 April 1899.

Aan de Koninklijke Vlaamsche Academie te Gent.

Hooggeachte Collegas,

Wanneer het mij, na eene smartelijke scheiding

[p. 57]

van derdehalf jaar, wegens ziekte, eindelijk gegeven is, wederom in kloeken geest het woord tot U te richten, in afwachting dat ik het genoegen van uw gezellig verkeer als vroeger smaken moge, dan zij het eerst en vooral, om U allen hartelijk te danken voor de menigvuldige bewijzen van belangstelling en toegenegenheid, welke ik gedurende jaar en dag van U ontvangen heb, en vervolgens om eene dure plicht te volbrengen zoowel jegens een uitstekend Medelid en onze Academie, die hem niet vergeten mag, als jegens mijzelven, die niet ophouden zal de Dietsche Zaak als eene levenstaak te beschouwen.

Ten jare 1889, in zitting van 20 Februari, kondigde Steller dezes de viering aan, door gansch Nederduitschland, van ons Eerelid den beroemden Dichter Klaus Groth, ter gelegenheid zijner 70^e verjaring.

In de Voordracht werd op de groote beteekenis voor Vlaanderen en geheel Nederland gewezen, van dezen volksdichter, den stichter eener naar het voorbeeld der Vlaamsche gevormde en daaruit ontstane letterkundige Beweging, in eene volksspraak, welke slechts tongvallig van de onze verschilt, en die gereedelijk verstaan en gelezen wordt, wanneer zij zuiver gesproken of naar een algemeen stelsel van Dietsche spelling geschreven is.

Eenstemmig en toejuichend trad de Koninklijke Vlaamsche Academie deze getuigenis bij, en gelastte haren veelgeachten Secretaris, met eene

[p. 58]

warme Opdracht van gelukwensching en vereering te sturen naar Klaus Groth, waarin zij tevens in naam van het Vlaamsche land haren dank betuigde voor de edele door hem, Groth, aangewende pogingen om de volksspraak der Dietsche gewesten van derwaarts-over herop te beuren en door meesterwerken in dicht en ondicht, in kunst- en strijdschrift te verheerlijken.

De Academie herinnerde zich, dat de Vlamingen uit denzelfden stam geboren en gedurende den loop der eeuwen door volksoverlevering en volksletterkunde, door volksverhuizing en handelsbetrekking met de Oosterlingen verbonden, dezelfde moedertaal beoefenen, waarvan het z.g. Platduitsch een met den hunnen nauwverwante tongval is. Zij herinnerde in die opdracht, dat Groth zijne taal- en letterkundige kracht uit de Vlaamsche Beweging geput heeft, en zij erkende gaarne, dat zoo de Dietsche Beweging erin gelukken moge, ééne letterkunde voor 18-20 millioenen Nederduitsch-sprekenden in Europa te scheppen, dit voor het oostelijk taalgebied eerst en vooral aan Groth zal te danken zijn.

De Opdracht eindigde met in den dichter des Quickborn's, dat boek des levens, den kunstenaar, den taalkundige, den geliefden vriend des volks te begroeten, en hem nog vele jaren des geluks, der eere en des gedijens zijner dietsche werkzaamheden toe te wenschen.

En om ten slotte de zaak niet van den Man te scheiden, schreef de Academie de volgende prijsvraag uit:

[p. 59]

‘De geschiedenis der taal- en letterkundige betrekkingen tusschen de Nederlanden en Noord-Duitschland op het algemeen Dietsche of Neder-Duitsche spraakgebied.’

Thans, Hooggeachte Collegas, - den 24 April aanstaande - zal Groth den gezegenden ouderdom van 80 jaren bereikt hebben; thans staat hij meer dan ooit opnieuw gevierd te worden, niet slechts in zijn klein vaderland Holstein, maar te allen kanten, tot in Amerika, ook in Nederland, zonder Berlijn te vergeten, alwaar het Nederduitsch Comiteit feest viert en werken wil om een standbeeld in Heide, Groth's geboorteplaats, op te richten, en waartoe het ook de medewerking der Vlamingen inroept. Uit den welsprekenden Oproep van dit Comiteit blijkt tevens, met welke hardnekkige liefde de echte Platduitschers aan de oude moedertaal gehecht gebleven zijn.

Groth viert dus zijn tweede jubelfeest, Mijne Heeren, en om nu in geene herhalingen te vervallen, heb ik de eer U voor te stellen om te dier gelegenheid eene nieuwe Opdracht van gelukwensching en vereering naar hem te sturen, en te zelfder tijd de toenmaals onbeantwoord geblevene Prijsvraag naar de Commissie der Voorstellen te verzenden, met vriendelijke aanbeveling om haar opnieuw uitgeschreven te zien.

Met dietschen groet.

D^r C.-J. Hansen.

[p. 60]

De vergadering, geraadpleegd, sluit zich met algemeene stemmen aan bij het eerste voorstel des heeren Hansen. Wat het tweede betreft, dit zal aan de eerst te benoemen commissie voor het uitschrijven van prijsvragen worden aanbevolen.

Dagorde:

De vergadering gaat over tot de kiezing van een werkend lid, ter vervanging van wijlen den heer P. Génard. Wordt benoemd jhr. K. de Gheldere, briefwisselend lid.

De Academie stelt nu het getal opene plaatsen vast en benoemt eene Commissie, welke, samen met het bestuur, candidaten voor deze plaatsen zullen aanbieden.

Worden daartoe aangeduid, de heeren Coopman, de Vos en Sermon.