Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1896

Bibliographische aanteekeningen.

Ik heb de eer aan de Academie, namens de Schrijvers, aan te bieden:

1^o Letterkundige Studiën en Schetsen, door E. Pauwels, Pr., een boekdeel van 240 bl., 8^o, in hetwelk de schrijver een aantal hedendaagsche Fransche dichters en novellisten in overzicht neemt, als, onder andere, V. Hugo, de Lamartine, L. Veuillot, Flammarion, Freppel, Paul Bourget. Villiers de l'Isle-Adam, Guy de Maupassant, alsmede eenige Fransch-Belgische letterkundigen. Dit boek, niet zonder belang voor degenen die verlangen op de hoogte te zijn van het geestespeil in Frankrijk, op onze dagen, en van de richting door de hoofdmannen der verschillige scholen aldaar genomen, is goed geschreven en geeft bewijs van oordeel en smaak.

[p. 658]

2^o De gouden Vlinder, roman-legende door Hendrik de Marez, met penteekeningen door Alfred van Neste.

Dit werk behoort tot het heden nog betrekkelijk gering getal schriften, welke niet alleen in de boekenkamer, maar ook in het salon eene plaats mogen hebben. Het is opgeluisterd door twaalf platen buiten tekst, en door evenveel ten hoofde van ieder kapittel, alle geteekend door eene zeer bedreven hand en met groote zorg overgebracht op zink. Is deze uitgave, in louter kunstopzicht, van belang, als literarisch gewrocht verdient De gouden Vlinder mede in aanmerking te komen. De heer de Marez hanteert eene goede pen, en belooft, op het gebied der Nederlandsche romanliteratuur, eene goede aanwinst te zullen zijn.

3^o De verbreiding der Instellingen van vooruitzicht door het Onderwijs, de Spaarkas, de Lijfrentkas, den Onderlingen Bijstand in de School, door Maria du Caju. (Nieuwe druk.)

Dit klein, maar allernuttigst boekje zou dienen in de hand te zijn van al de onderwijzers der volksscholen, van de werkbazen en ambachtslieden. Gebrek aan vooruitzicht, geest van besparing ontbreken ten eenenmale bij het grootste deel der arbeiders, die jaar-uit, jaar-in, hunne zuurgewonnen penningen, zooals men zegt, ‘opmaken,’ zich geene uitspanning hoegenaamd meer ontzeggen, zich veelal kleeden boven hunne middelen, en al de genoegens najagen, welke de meer begoede burger

[p. 659]

zich mag veroorloven, weinig denkende aan den dag, op welken hun de kracht of de gelegenheid zal ontbreken om in hun onderhoud en dat huns gezins te voorzien.

Het schrift van Mej. du Caju strekt om dien toestand, alleszins beklaaglijk, zoo niet te doen ophouden, ten minste zooveel mogelijk in het voordeel der werklieden te wijzigen. De schrijfster oordeelt de medewerking der school allerkrachtigst om de verschillende vormen van het vooruitzicht onder het volk te leeren kennen en waardeeren, om de vooroordeelen en dwalingen uit te roeien, welke daaromtrent algemeen verspreid zijn.

Hoe de school, door het onderwijs, kan werken ter verspreiding der gedachten van vooruitzicht, wordt beknopteiijk, maar klaar, uiteengezet, evenals de middelen om op practisch gebied de gewoonte van sparen en vooruitzien te bevorderen. Deze middelen zijn namelijk: de Schoolspaarbank, de inrichtingen der Lijfrentkas en van den Onderlingen Bijstand.

Schrijfster drukt de meening uit dat, de Schoolspaarbank streven moet naar eene min werktuiglijke toepassing, als doorgaans beperkt blijvende bij bloot sparen, zonder dat er begrepen wordt wàt sparen is, hoe, en waarom men spaart. Eindelijk wat de School voor de verspreiding der Lijfrentkas en de genootschappen van Onderlingen Bijstand kan doen, wordt met voorbeelden gewezen: stichten van Schoolmaatschappijen, uitdeelen van lijfrentboekjes als belooning aan uitstekende leerlingen enz.

[p. 660]

Den dag, dat de meeste werklieden het loffelijke voorbeeld zullen volgen van enkele hunner gezellen, die door sparen alléén, bezitters geworden zijn van een klein kapitaal en van huis en have - dien dag zal eene groote maatschappelijke kwaal, zullen ontevredenheid, onrust en vijandschap tusschen de verschillige standen der samenleving nagenoeg ophouden. Allen, die met dit doel tot het volk spreken, verdienen dank en aanmoediging.

Fr. de Potter.

De heer Alberdingk Thijm overhandigt het bestuur de door hem opgestelde levensschets van wijlen Dr. H.-E. Moltzer, buitenlandsch eerelid der Academie, bestemd voor het Jaarboek van 1897. - De heer bestuurder dankt schrijver voor zijne mededeeling en verzoekt meteenen de leden, die levensschetsen van afgestorven Academieleden voor gemelde uitgave beloofd hebben, deze vóór 15 December e.k. te willen zenden aan den bestendigen Secretaris.

Dagorde.

De vergadering gaat over tot de kiezing van den bestuurder en den onderbestuurder der Academie voor 1897.

Worden gekozen, de heeren baron de Maere, tot bestuurder, de heer Alberdingk Thijm tot onderbestuurder.

[p. 661]

De heer Prayon-van Zuylen, briefwisselend lid, leest eene verhandeling getiteld: Charybdis en Scylla, waarna namens den heer Genard wordt aangeboden eene korte schets, getiteld: Hoffmann von Fallersleben bij H. Conscience. Beide stukken zullen in de Verslagen opgenomen worden.

Te 4 uren verklaart de heer bestuurder de zitting geheven.