De Wartburg; door J.P. de Keijser. Twee deelen, met platen. Te Arnhem, bij D.A. Thieme, 1862. Zamen 514 bl. Prijs ƒ 2. -
Ofschoon deze twee deeltjes No. 34 en 35 van de bekende ‘Guldens-editie’ uitmaken en alzoo tot eene groote, ons niet ter aankondigende beoordeeling toegezondene verzameling behooren, vermelden wij echter gaarne, en dat wel met hoogen lof, deze romantische inkleeding der geschiedenis van den grooten Luther, aangeboden door den smaakvollen Arnhemschen predikant de Keijser. Wij zeggen: romantische inkleeding; dit wil echter niet zeggen: een verhaal van verdichte gebeurtenissen, te zamen een geheel uitmakende en als een dunne draad loopende door eene aanschouwelijke geschiedenis van den grooten kerkhervormer - de romantiek spreekt hier in eenen anderen vorm. De schrijver brengt zijne lezers te Eisenach en op den Wartburg; hij verhaalt van zijne gesprekken met kasteleins, landmeisjes en anderen; hij noodigt u uit, hem te vergezellen naar de plaatsen, zoo rijk in herinneringen aangaande den ijsbreker der reformatie; en onder dat alles, hier en daar geheel overgaande in eene levendige reisbeschrijving, maakt hij u op eene hoogst onderhoudende wijze met Luther, zijn leven en werken, bekend. De bronnen, aan het einde opgenoemd, waarborgen genoeg, hetgeen trouwens den deskundige uit het geheele verhaal blijkt, dat het niet luchtig en vlugtig opgeslagen, maar het uitvloeisel van grondige studie is. Toch riekt het tweetal lieve deeltjes nergens naar de studeerlamp; alles is als in de heerlijke natuur geschreven van dat gedeelte van Duitschland, waar het verhaal ons verplaatst. De plaatjes zijn fraai en de uitvoering genoeg bekend, als in allen deele gelijk aan de vele reeds verschenene dezer waarlijk goedkoope onderneming.