Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1862

Korte mededeelingen.

Wij ontvingen een boekje ter aankondiging, getiteld: Proeve van beantwoording eeniger Levensvragen door Christianus. (Te Leiden, bij P. Engels, 84 bladz. postformaat. Prijs ƒ 0,90). Het doet ons leed geen gunstig oordeel daarover te kunnen uitspreken. De daarin behandelde zaken zijn zeer belangrijk, wat daarvan gezegd wordt toont dat de schrijver veel heeft gelezen en onderzocht, dat hij dus ernstig belang stelt in de onderwerpen, welke hij hier ter sprake brengt; maar ongelukkig is de vorm, waarin hij zijne denkbeelden en de vruchten zijner studie meêdeelt. Hij heeft immers niet geschreven voor geleerden, voor wijsgeeren en godgeleerden; maar zich voorgesteld voor het beschaafd publiek, gelijk men dat noemt, eenig licht te verspreiden over de belangrijkste kwestiën, die tegenwoordig aan de orde van den dag zijn. Is deze onderstelling juist, dan beweren wij vrijmoedig, dat het boekje onverstaanbaar is voor de meeste lezers, voor wie het bestemd is. Wie begrijpt, indien hij niet wetenschappelijk gevormd is, niet gestudeerd heeft, de kunst-termen der philosofie en de abstracte formules, die hier gebezigd worden? Bijv. wordt gevraagd: ‘Wat is het Ik?’ het antwoord luidt: ‘Het Ik is eene wezenheid van geheelheid, eenheid en zelfstandigheid.’ (pag. 2.) 't Zou zeer ligt vallen dit voorbeeld door eene menigte anderen te doen volgen, doch wij achten het onnoodig. Het bijgebragte moge voldoende zijn.

Het is onmogelijk den inhoud van de boeken des N.T. inzonderheid van de evangeliën wèl te verstaan, indien men niet eenigzins ten minste zich heeft bekend gemaakt met den toestand des Joodschen volks, de inrigting zijner maatschappij, zijne denk- en leefwijze ten tijde van het aardsche leven des Heilands, daarom zal ieder, die prijs stelt op de

[p. 480]

verbreiding der evangelische waarheid, de pogingen toejuischen die er worden aangewend om de kennis van het Joodsche volks-leven in dien tijd meer algemeen te maken; en daarom ook prijzen wij het boekje aan, door H. ten Brink te Meppel, uitgegeven onder den titel: Geschiedenissen, Verhalen en Spreuken uit de Apokrijfe boeken des Ouden Verbonds. 114 bl. post form. Prijs 45 cts., bij 12tallen ƒ 4,60. Het werkje bevat eene met zorg verzamelde bloemlezing uit de Apokrijfe boeken. Vooral tegenwoordig, nu die boeken in de gewone uitgaven des bijbels niet meer voorkomen en dus niet zoo algemeen bekend zijn als vroeger, kan zulk een werkje groot nut doen. De belangstellende bijbellezer zal er veel uit kunnen leeren, wat hem opheldering geeft omtrent zaken, die hem anders duister waren gebleven. Gaarne bevelen wij het net uitgevoerde en zeer goedkoope boekje aan, inzonderheid ook voor katechisatiën en huiselijke godsdienstoefening. Wij vereenigen ons met de bede des bewerkers ‘dat het strekke tot bevordering van kennis, geloof en godzaligheid in de gemeente des Heeren.’

Wie in eene proeve verlangen mogt te zien, hoe dogmatisch vooroordeel de bron is van willekeurige exegese, hoe zij, die den diepsten eerbied schijnen te hebben voor den bijbel, als Gods woord, juist door hunne gehechtheid aan de eenmaal aangenomen leer verleid worden om den bijbel te misbruiken; dien recommanderen wij de lezing van eene preek, uitgegeven door Ds. A.P.A. du Cloux, getiteld: het volgen van Jezus in eigene kracht, en verkrijgbaar te Rotterdam bij G.B. Poeschmann, voor 15 cts. Eenige deelen van de orthodoxe kerkleer worden daarin met nieuwe uitlegkundige bewijzen gestaafd.

De Eerw. W.C. van der Zwaag, predikant te Zuidbroek, reeds lang zeer gunstig bekend door onderscheidene Handboeken en Vraagboekjes ten gebruike bij het godsdienst-onderwijs, bezorgde onlangs eenen tweeden druk van zijn Eerst (korter) en Tweede (uitvoeriger) Kort begrip der Christelijke waarheid (te Groningen, bij F. Folkers, prijs respectivelijk 7½ en 10 c.) Het zijn, als vele andere, zeer goede katechiseerboekjes, die wij gaarne aanprijzen, maar omtrent welke wij hier niet in bijzonderheden kunnen treden.