Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1860

De storm. Gedicht van H.H. van Witzenburg, theol. stud. Uitgegeven ten voordeele van de nagelatene betrekkingen der met de pink ‘de Onderneming’ verongelukte Scheveningsche visschers, in den nacht van 18 op 19 April l.l. Tweede druk. Leiden, van den Heuvel en van Santen, 1860. Prijs 30 cents.

Wij hebben dit gedicht met genoegen gelezen, al mag het juist geen meesterstuk van poëzij worden genoemd. Niettegenstaande het ons gemakkelijk vallen zou eenige gebreken er van aan te wijzen, willen wij liever onze lezers opmerkzaam maken op het schoone en goede, dat wij er in aangetroffen hebben. Dit nu is inderdaad niet gering, maar levert bewijzen genoeg dat de heer witzenburg veel aanleg heeft om een uitstekend volksdichter te worden. Ten einde dit gevoelen te staven, zouden wij ons op meer dan eene passage, in het hier boven aangekondigde gedicht kunnen beroepen, dat zeker niet slechts om het weldadig doel, waarmede het uitgegeven werd, eenen tweeden druk vereischte. Evenwel wij mogen de ons toegestane ruimte niet overschrijden en bepalen ons dus alleen bij het slot, waaruit wij de laatste regels afschrijven willen, opdat onze lezers kunnen zien wat zij eenmaal mogen wachten van den man, die ons als jongeling reeds zooveel gegeven heeft.

De stuurmans vrouw, welke haren man, die tegen hare vermaning vertrokken was, in de golven verloor, komt des morgens ná den storm, die zijn scheepje verbrijzelde, met beide hare kinderen op het met wrakken overdekte duin.

Zij wekte in der haast de kleinen,

En nam ze mede naar het strand,

Om saam de wrakken te onderzoeken,
Of niet welligt in een der hoeken,

Of hier of daar in 't weeke zand

Het lijk des dierbren was te vinden,
Dien ze als haar eigen ziel beminde.

[p. 395]

 

Zij zoekt, maar 't is vergeefs gezocht:

 

‘O, zoo ik hem maar vinden mogt,

 

Hem, hem, den braafsten aller braven,

 

Opdat hij, in een graf begraven,

 

Hier op ons kerkhof rusten mogt.

 

Maar,... zoo eens... Neen, het kan niet wezen,

 

Hier kwam zijn schim nit zee gerezen:

 

'k Heb 't immers in mijn droom gezien?

 

En wat ook andre, wijze liên,

 

Van valsche droomen zeggen mogen,

 

Die droom, ik weet het, was geen logen,

 

Hier, op deez' plek, zal ik hem zien!’

 

 

 

En daar zij 't zegt, daar jaagt de vloed

 

De golven op, tot aan haar voet:

 

Zij werpen 't voorwerp van haar droomen,

 

Het lijk des stuurmans op het strand,

 

En pijlsnel, als zij zijn gekomen,

 

Ontvlugten zij weêr 't oeverzand,

 

Of zij haar eigen wreedheid wraakten,

 

Of zij verpletterd zijn van schrik,

 

Dat ze in één enkel oogenblik

 

Een weduw en twee weezen maakten.

Wij eindigen onze loffelijke vermelding van dit dichtstuk, met de voorrede, welke ons het doel der uitgave leert kennen.

‘Hoe, al wederom een bedelpartij?’

‘Ja, waarde lezer (lezeressen doen zulke vragen niet), en ook al wederom voor arme weduwen en weezen, die door den storm zijn ongelukkig geworden.’

‘Maar wanneer zal er aan dat vragen toch eens een einde komen?’

‘Eerst zoodra de zee zal ophouden hare offers te eischen; zoodra alle noodige en nuttige inrigtingen zijn tot stand gebragt, en er niets van dien aard meer te wenschen overblijft; zoodra, eindelijk, de armoede van den aardbodem zal verdwenen zijn.’

Schrikt u die eeuwigheid af, welnu, zweer dan, dat gij nooit weer een boekje ‘uitgegeven ten voordeele van’ zult koopen; zijt gij het daarentegen met mij eens, dat ieder ongelukkige ten allen tijde regt heeft op ons aller ondersteuning, zoo koop dit en alle volgende dergelijke geschriften, en recommandeer ze, waar gij kunt.’

B.

q.