Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1860

[p. 241]

Boekbeschouwing.

Uit 's Levens Leerschool. Christelijk Magazijn voor de huiskamer. Eerste jaargang, tweede deel. Deventer, A. ter Gunne, 1859. 244 blz. en Bibliographisch Bijblad, 56 blz. gr. 8ov.

Met gespannen verwachting nam Ref. het hier genoemde boek ter hand. Gelukkige gedachte van den ontwerper eens tijdschrifts: het leven te beschouwen als een leerschool, het daar opgemerkte aan te wenden ter bevordering van christelijken zin. Wat onuitputtelijke bron had hij zich geopend om zijne land- en tijdgenooten te verkwikken en te laven. Hoe zal men beter het christendom aanbevelen, helderder zijn waarde, zijn krachtigen, zaligenden invloed in het licht stellen, dan door aan te wijzen hoe het zich in het leven openbaart? Onze tijd stelt geen prijs op afgetrokken redeneringen en bespiegelingen, maar heeft behoefte aan feiten; men wil tegenwoordig geen gezag maar huldigt alleen en teregt de ervaring als den grondslag der kennis, als den maatstaf voor goed- of afkeuring; daarom dat het blijke uit feiten en door ervaring hoeveel regt de christelijke godsdienst heeft op de algemeene vereering des menschdoms.

‘Greift nur hinein in 's volle Menschenleben!
Ein jeder lebt's, nicht vielen ist's bekannt,
Und wo ihr's packt, da ist 's interessant.’

Aan dat schoone woord van göthe dachten wij, bij het lezen van het motto, dezen bundel ten opschrift gegeven; de daarin uitgedrukte gedachte moest, zoo meenden wij, den redacteur voor den geest gestaan hebben, bij de aanvaarding zijner taak; was het vreemd, dat wij iets uitstekends verwachtten in dit boek? En nu, is die verwachting bevredigd of te leur gesteld? Och welwillende lezer! oordeel liever zelf, ik wil u meêdeelen wat ik in het boek vond. Eene verzameling proza stukken van onderscheidene auteurs, eene rubriek getiteld: lessen uit 's levens leerschool; (welke naam natuurlijk evenzeer op den geheelen inhoud van het boek toepasselijk moet zijn) behelzende eenige korte spreuken,

[p. 242]

raadgevingen en opmerkingen, de eene meer de andere minder belangrijk; en twee gedichten. Het bibliographisch bijblad blijft hier buiten onze beschouwing. - Letten wij eerst op de poëzij. Didymus gaf een vers getiteld: Niet Klagen! dat niet schoon van vorm en zeer onbeduidend van inhoud is. Johs. hk. jonckers schonk eene vertaling van het lieve gedichtje van wordsworth, door hem Zeven genoemd, die niet ongelukkig uitgevallen is en vooral hun goed zal bevallen, die het niet dadelijk vergelijken met de bewerking van beets, die tot opschrift heeft: Met zen achten. Zoodanige vergelijking toch dwingt ons aan de laatste overzetting terstond de voorkeur te geven. - En de artikelen in proza? Waarlijk 't is een vreemde verzameling al zijn ze vereenigd onder een' algemeenen naam. Zoowel de keuze der onderwerpen als de wijze van behandeling toont de zeer onderscheiden talenten der auteurs. Het leven is interessant genoeg, maar niet ieder heeft de gave dat interessante op te merken en in gunstig licht aan anderen te doen aanschouwen. De zoogenaamde Novellen, die wij hier vinden, van v.e.d.u., van j. bohl j. gz., van d. houtkamp en van p. herbst, hadden wij gaarne willen missen, indien daarvoor in de plaats hadden kunnen komen meer stukken van zoo degelijk gehalte als het ‘bezoek op het slot te Tonningen, ten jare 1622, door h.c. rogge.’ Degelijk ook en welgeplaatst achten wij het opstel van a h. van der hoeve. ‘De vrouw, discipelinne des Heeren;’ zoo ook j.c.w. quack's bewerking van eene kerkelijke legende uit het midden der eerste eeuw, onder het opschrift: Een zegepraal des geloofs. Doch vooral m. cohen stuart heeft dezen bundel versierd door den brief van rouwbeklag van alexander vinet te vertalen en hier te doen opnemen.

Gij ziet het, lezer! hier is veel en velerlei. Mijns bedunkens evenwel overtreft het prijzenswaardige het berispelijke. Niemand zeker zal zich de kennismaking beklagen met dit christelijk magazijn, dat waarlijk wel eene plaats in de huiskamer verdient nevens de andere veelvuldige tijdschriften onzer dagen. Moge menigeen hier vele nuttige lessen uit 's levens leerschool vernemen en daardoor de waarde van het leven beter leeren begrijpen en hooger waarderen!

R.

v.