Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1856

Het Idiotisme en de Idioten-School. Eene eerste proeve op een nieuw veld van Geneeskundige Opvoeding en Christelijke Philanthropie, door C.E. van Koetsveld. Eerste Stuk. Het Idiotisme. Te Schoonhoven, bij S.E. van Nooten. 1856. In gr. 8vo. IV en 80 bl. f :-90.

Hoewel men ten allen tijde, vooral in sommige valleijen der Zwitsersche Alpen, voorbeelden van kinderen, of ook tot rijperen leeftijd gekomen menschen, heeft aangetroffen, die, ten gevolge van eene aangeboren, of in den allereersten leeftijd plaats gehad hebbende, gebrekkige ontwikkeling der organen, aan buitengewone stompheid en onvatbaarheid van den geest onderhevig, en daardoor van het maatschappelijk leven als uitgesloten waren, zoo zijn er echter naauwelijks zeventig jaren verloopen sedert aan die ongelukkige voorwerpen eenige wetenschappelijke belangstelling is te beurt gevallen. Deze dagteekent, namelijk, van het jaar 1784, toen de beroemde Zwitsersche Natuuronderzoeker horace benedict de saussure zijne Voyages dans les Alpes, en zijne daarin medegedeelde berigten over het Cretinisme en Idiotisme heeft uitgegeven. Belangrijk vooral waren de uitkomsten, waartoe de genoemde Natuurkundige van Genève door zijn onderzoek gebragt werd, aangaande het verband, waarin het zeldzamer of veelvuldiger voorkomen van zoodanige ongelukkigen staat met de elevatie van den grond, dat is: met de meerdere of mindere hoogte van het tot woonplaats verstrekkend terrein boven de oppervlakte der zee. Nadat een groot man op die wijze den eersten aanstoot gegeven had, bleek het weldra, dat dit onderwerp, uit een wetenschappelijk, physiologisch en wijsgeerig oogpunt beschouwd, nog voor velerlei onderzoek vatbaar was. Hieraan heeft het dan ook, op het einde der vorige, en sedert het begin der tegenwoordige eeuw geenszins ontbroken, en de nieuwere

[p. 658]

litteratuur is rijk aan monographieën die zoo wel het Idiotisme als het zoogenaamd Cretinisme tot onderwerp hebben. Gelijk dit niemand bevreemden kan, daar de mensch, ook in zijnen meest gebrekkigen en verbasterden toestand, een waardig voorwerp van onderzoek en natuurstudie blijft, zoo wordt onze bewondering vooral opgewekt door de gelukkige uitkomsten die men verkregen heeft, sedert het onderwerp ook uit een philanthropisch, paedagogisch en praktisch-geneeskundig oogpunt is beschouwd en bearbeid geworden. Naauwelijks zijn er, namelijk, zestien à achttien jaren verloopen, sints men voor het eerst ontdekte dat die ongelukkigen, van zich-zelven onbewuste, stompzinnige en voor alle uitwendige, op het verstandelijk en zedelijk leven inwerkende, invloeden ontoegankelijk schijnende wezens niettemin dikwijls voor ontwikkeling, opvoeding en verstandelijke vorming vatbaar zijn. Die gewigtige ontdekking, waarvan natuurlijkerwijze een nieuw tijdvak in de geschiedenis van het Idiotisme dagteekent, moet aan seguin in Frankrijk en Doctor guggenbühl in Zwitserland toegekend worden. Eerstgenoemde Geneesheer, die onder itard's en esquirol's leiding, de studie der krankzinnigheid als eene specialiteit beoefend, en zich de behandeling der daaraan onderhevige lijders tot zijnen bepaalden werkkring gekozen had, beproefde in het jaar 1838, om een van de in Bicêtre geplaatste idiote kinderen in afzonderlijke behandeling te nemen, ten einde niet alleen den physieken toestand van dat kind te verbeteren, maar ook, zoo mogelijk, zijn verstandsen gemoedsleven te doen ontwaken. De uitkomst overtrof zijne verwachting, en de gunstige door hem verkregen resultaten werden, wat dit bijzondere geval betrof, door esquirol en guersent, als eerste Geneesheeren van genoemd krankzinnigen-gesticht, en later, aangaande vele andere door hem behandelde gevallen, door orfila en andere bevoegde beoordeelaars bevestigd. Zoo verklaarde, b.v., eene tot onderzoek van seguin's methode benoemde Commissie, waarvan orfila rapporteur was, in 1841, aan den Raad van Bestuur der Parijsche hospitalen, dat het dezen man gelukt was bij idiote kinderen gevoel voor orde en regelmaat op te wekken, hen aan tucht en arbeid te gewennen, hen in lezen, schrijven en rekenen te oefenen, door ligchaams-oefeningen hunne gezondheid te verbeteren, en door eene gepaste en naar hunnen bijzonderen toestand berekende opvoeding, de vermogens van

[p. 659]

hunnen geest te ontwikkelen. Even vleijend was het verslag van serres, flourens en pariset, bij de Fransche Akademie van Wetenschappen, in December 1843 uitgebragt, over eene door seguin over zijne leerwijze ingeleverde Verhandeling. Terwijl dit in Frankrijks hoofdstad geschiedde, werden geene minder ijverige pogingen tot verbetering van het ongelukkig lot der idioten door Doctor guggenbühl aangewend, wien het gelukken mogt om, geholpen door geldelijke ook uit het buitenland verkregen ondersteuning, op den, ter hoogte van drie-duizend voet gelegen Abendberg bij Interlaken, in het Kanton Bern, eene stichting in het leven te roepen, opzettelijk voor de verpleging en opvoeding van idioten bestemd. Die twee luisterrijke door seguin en guggenbühl gegeven voorbeelden hebben later ook elders tot navolging opgewekt, vooral nadat het gebleken was, dat de ongelukkigen, waarover hier sprake is, niet in eenige Kantons van Zwitserland te huis behooren, maar in alle landen van Europa worden aangetroffen. Nadat dus de uitvoerbaarheid eener opvoeding van idioten gebleken was, werd zij door crommelinck in België, en door saegert te Berlijn ingevoerd, terwijl ook Engeland geenszins is achtergebleven, maar reeds twee tot dat zelfde doel bestemde inrigtingen bezit. Vermoedelijk zijn er thans reeds, in de verschillende Europesche Staten, meer inrigtingen van dien aard tot stand gekomen, en bovenal verheugen wij ons, dat ook ons Vaderland in de, sedert 14 Mei 1855 te 's Gravenhage opgerigte Idioten-school een opvoedingsgesticht bezit, dat onder de philanthropische inrigtingen eene eervolle plaats bekleedt. Aan de bevordering van het doel dezer inrigting, hetwelk niets minder is, dan om kinderen, die, door hoogst beperkte en gebrekkig ontwikkelde geestvermogens, voor het gewone, zelfs lagere onderwijs ongeschikt zijn, op te voeden en te onderwijzen, is het bovenstaande geschrift van den begaafden van koetsveld gewijd, en wij hopen daarop nader terug te komen, zoodra wij, behalve het thans voor ons liggende eerste Stuk, ook de volgende zullen ontvangen hebben. Voorloopig betuigen wij den Eerwaarden Schrijver, aan wien de 's Gravenhaagsche Idioten-school voornamelijk haar bestaan verschuldigd is, onzen warmen dank, ook voor deze zijne ijverige en welgemeende pogingen, waaraan een rijke zegen moge te beurt vallen!