kennis worden hier, in behagelijken vorm, op eene duidelijke en boeijende wijze medegedeeld.
Oswald verlaat als jongman het dorp waar hij geboren werd, op een oogenblik dat zedenbederf, nevens onkunde en armoede, hand over hand toenemen. Hij maakt de oorlogen van het Keizerrijk mede, en brengt een goeden stuiver gelds en veel ondervinding, nevens een helder hoofd en een voor de algemeene belangen warm kloppend hart, te huis. Van dien oogenblik af vangt zijne taak aan, die edel in haar beginsel, niet minder moeijelijk in hare uitvoering is: namelijk de hervorming van het oord zijner geboorte, en de poging tot opheffing der vernietigde welvaart. Hoe hij arbeidt, en hoe hij slaagt, behoort tot de intrigue van dit boekje. Het zij ieder die 't wèl met het volk meent, ruimschoots aangeprezen. Wij gaven 't gaarne den titel van: Handleiding voor philanthropen.
Bij deze ruime aanbeveling zij ons echter eene opmerking gegund. Wij vernemen dat twaalf jaren geleden eene eerste Hollandsche vertaling van zschokke's boekje het licht zag. Dit schijnt onder de Uitgevers een strijd te hebben veroorzaakt, die aanleiding gaf tot eene vergelijking van de twee vertalingen. Wij voor ons laten de editiën brinkman en bleeker beide in hare waarde, en bepalen ons tot de verklaring, dat die van de laatstgenoemde firma zeer goed is. Toch hadden wij 't van de wakkere Sneeksche Uitgevers gaarne gezien, dat zij zich de kosten hadden getroost om dit volksgeschrift te doen omwerken, en het verhaal te doen overbrengen op Hollandschen grond. Het is nu wat erg Duitsch. Wil men tot het gemoed van ons volk spreken, dan spreke men over Hollandsche toestanden, Hollandsche karakters, Hollandsche belangen, en geve men tafereelen niet van vreemde, maar van Hollandsche zeden en gewoonten. De tweede uitgave zou daardoor de eerste verre in waarde hebben overtroffen.
De druk en uitvoering zijn fraai en goedkoop, zoo als men dat van de Heeren van druten en bleeker gewoon is.