werd de zoetheid der hoop door de bitterheid der teleurstelling vergald. In deze eeuw echter is in Engeland eene verschijning ontstaan, die de oude hoop weder opgewakkerd en Rome de stoutheid ingeboezemd heeft, om er hooge kerkzetels te plaatsen. In de gehoorzalen van het wereldberoemde Oxford, waar, in de veertiende eeuw, de stem ter hervorming opging, heeft zich eene rigting geopenbaard die Rome aanziet voor eene gouden brug, waarover de ongehoorzame kinderen der Anglikaansche Kerk tot den schoot der Moederkerk zullen terugkeeren. 't Is het Puseyïsme, dat zich Katholiek noemt, maar nog voor het albeheerschende woord ‘Roomsch’ terugdeinst; dat de Katholieke traditiën eerbiedigt en de zoogenaamde Apostolische opvolging roemt, maar nog weigert het Pauselijk onfeilbaar praedicaat te erkennen. Het is bekend welke veroveringen deze rigting onder de hoogere standen maakt. Dat Rome niet misziet in de gevolgen, getuigt de overgang van zoo menig Puseyïstisch geestelijke. Het Puseyïsme is voor den Engelschman het vagevuur tusschen het Protestantisme en het Romanisme, en het ontbreekt te Rome niet aan zielmissen. Maar ook bij de Anglikanen zijn de oogen opengegaan, en de stem der getrouwheid laat zich hooren tegen die kerkelijke halfheid, waarbij het fanatisme alleen winnen kan.
De Heer sijbrandi heeft een roman doen vertalen waarin men ziet: hoe het Ultramontanisme door middel van de Oxfordsche beweging werkzaam is om de Protestanten tot ontrouw aan hunne belijdenis te bewegen of te verleiden.
De hoofdpersonen zijn twee zusters; weezen, die eerst door een jong Puseyïstisch geestelijke worden verlokt, en daarna aan nog sterker verleiding en misleiding blootstaan, onder eene familie die, om in 't bezit van een voorvaderlijk goed te komen, zich Protestantsch veinst, maar Roomsch is. Rosalind heeft veel gezond verstand en weêrstaat de verlokking. Hare zuster, die meer in den dampkring des gevoels leeft, wordt bijkans eene prooi der verleiding; maar beide ontkomen aan het gevaar door de zorg van heur trouwen voogd.
Het werk is belangrijker voor Engelschen dan voor Nederlanders. De meeste romanlezers hier weten weinig van het Puseyïsme af, en daarom zal hun veel een raadsel blijven. De Engelschman toch had niet voor zijne lezers te verklaren wat die rigting is, wat zij wil, en wat zij zal, of ten minste
Auteursrechtvrij