Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1855

Beeldenschat, of Aanwijzing en Verklaring van de voornaamste beelden, welke in de Schriften des N. Verbonds worden gevonden. Gedeeltelijk naar het Hoogduitsch van Dr. F.G. Lisco, door N. van der Tuuk, Predikant te 't Zandt. Te Groningen, bij P. van Zweeden. 1855. In kl. 8vo. 107 bl. ƒ: -60.

Ontving het Nederlandsch Godsdienstig publiek vóór verscheidene jaren eene vertaling van ‘De Gelijkenissen van onzen Heer en Zaligmaker opgehelderd en derzelver rijke inhoud ontwikkeld, door F.G. Lisco’ - de Eerw. van der Tuuk meende geen overtollig werk te verrigten met de bearbeiding van dezen ‘Beeldenschat’, waarin hij hoofdzakelijk denzelfden Hoogduitschen Schrijver volgde. Wij vinden hier in alphabetische orde de beelden opgegeven: Aandoen - uitdoen; - Abrahams schoot - schoot des Vaders; - Adam - Christus, enz., en wij moeten erkennen dat wij met eene dergelijke rangschikking niet bijzonder ingenomen kunnen zijn. Wie zal, in het Evangelie lezende van den schoot des Vaders, er toe komen om daarvan eene verklaring te zoeken bij abraham? - Het woord: Trappen (des levens) moet, even als Dienstknecht, Erfenis, Baren, gezocht worden onder het woord: Broeder! Het woord Kaars onder Dag; - Groen en dor hout zouden wij niet op de G., maar op de H. zoeken; - Honden en Zwijnen eischen, al worden zij in de Schrift naauw verbonden, twee artikelen. Wij meenen dat het woord Hoofd onder het woord Ligchaam moet gevonden worden, en niet, omgekeerd, Ligchaam onder hoofd, en nog minder verwachten wij het woord Ligchaam, in een tweede artikel, onder het woord Schaduw behandeld. Jeruzalem staat eerst onder Sina(ï), dan onder Sion, enz. enz. Vraagt men ons echter: of het boekjen niet eene bestaande behoefte helpt vervullen? Wij merken maar ál te dikwijls, dat de beelden en de gelijkenissen, die wij in de Schriften aantreffen, nog wel eene naauwkeurige verklaring voor de Gemeente behoeven. Er wordt in sommige stichtelijke geschriften en leerredenen van onzen tijd nog al gebruik - wij hadden bijkans geschreven: misbruik - gemaakt

[p. 375]

van sommige Oostersche beelden, die in den Bijbel voorkomen, en eene korte handleiding, waardoor de Westerling de zaak leert kennen, die door het beeld wordt aangeduid, is dus zeker eene goede zaak. In het belang van beschaafde, denkende Bijbellezers, zoo wel als van jeugdige Predikanten, zien wij met verlangen uit naar het aangekondigde werk van van koetsveld, over ‘de Gelijkenissen’, waardoor lisco's werk over hetzelfde onderwerp in de schaduw zal worden gesteld. En terwijl wij op eene zeer goedkoope uitgave van het al te kostbare werk hopen voor het groote publiek, zouden wij van dezelfde hand ook gaarne een Beeldenschat ontvangen; meenende dat zulks onzen vaderlandschen Prediker zeer goed zou zijn toevertrouwd. Voor het groote publiek, dat geen tijd, geld en lust genoeg bezit, om uitvoerige werken, zoo als wij hier op het oog hebben, te onderzoeken, zijn deze korte verklaringen en inlichtingen allezins aan te bevelen. De prijs van het werkjen is gering; de ophelderingen hebben over het geheel de verdiensten van kort en juist te zijn, en daardoor zijn zij des te beter geschikt om onder de lezing des Bijbels ter hand genomen te worden. Evenmin als Commentariën en Woordenboeken is dit boekjen bestemd om achtereen gelezen te worden.