Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1853

Wet, regelende de ontëigening ten algemeenen nutte, met aanteekeningen en toelichtingen ten gebruike van de leden der regterlijke magt, burgemeesters en belanghebbenden bij ontëigening. Te Middelburg, bij de Gebroeders Abrahams. 1853. In gr. 8vo. VIII en 96 bl. f 1-:
De Wet op de ontëigening ten algemeenen nutte van den 28 Augustus 1851, in hare beginselen en strekking toegelicht, door Mr. j.h.g. boissevain. Te Arnhem, bij Is. An. Nijhoff en Zoon. 1853. In gr. 8vo. II en 208 bl. f 2-:

Men zal elk dezer werkjes afzonderlijk, en ook beide te zamen met vrucht kunnen raadplegen, omdat de bewerkingswijze geheel en al verschillende is. In de eerste uitgave is de korte inhoud van het in de Kamers verhandelde zamengetrokken, zoodat men met een oogopslag een goed, naauwkeurig overzigt bekomt van hetgeen tot toelichting of verduidelijking der artikels is aangemerkt. De uitgave van den Heer boissevain is verbazend omslagtig, en geeft den hoofdinhoud terug van al het geschrevene en gesprokene, in verslagen en discussiën. Terwijl in de Middelburgsche uitgave zeer naauwkeurig wordt verwezen naar de bladzijden van het Bijblad, waar de redevoeringen te vinden zijn van ieder die over elk artikel in de Kamers 't woord gevoerd heeft, neemt de Heer boissevain dat alles, verkort, maar toch nog uitvoerig, in zijne artikelsgewijze toelichting op. De uitgave van den Heer b. beveelt zich niet, gelijk de andere, door een aangenaam uiterlijke aan, maar zij bevat eens zoo veel bladzijden. Zij munt uit door een naauwkeurig register der behandelde onderwerpen, waardoor men spoedig den weg kan vinden in den doolhof der beraadslagingen. Daarentegen heeft de uitgave van Gebroeders abrahams een aanhangsel (bl. 87-95), bevattende

[p. 409]

een kort overzigt van hetgeen de beraadslaging over de voordragt tot ontëigening van perceelen voor den Rijnspoorweg belangrijks heeft opgeleverd; inzonderheid met betrekking tot de vraag: hoe ver de tusschenkomst der Wetgevende magt zich volgens deze Ontëigenings-wet, in zaken van dien aard, mag en moet uitstrekken. Wat méér is, diezelfde Zeeuwsche uitgave prijkt ook met eene zeer goede voorrede, die in het begin zelfs niet onvernuftig is; men oordeele: ‘De uitgever van dit werkje wil u, waarde lezer, ontëigenen van f 1, -; maar even als de Grondwet, die, zoo als gij weet, geene ontëigening gedoogt zonder schadeloosstelling, (van andere voorwaarden wil hij niet spreken) wil ook hij u vergoeding schenken voor die som, door u in het bezit te stellen van dit werkje. De som is hier het goed, dat hij zou willen ontëigenen; de schadeloosstelling is gelegen in het voorwerp, dat hij u aanbiedt. Laat uw lust om te weten hoe het in zaken van ontëigening moet toegaan, hier als regter uitspraak doen.’

Doch, de gustibus non est disputandum; er zijn er in wier smaak dergelijke aardigheden niet vallen! Het boekje is er noch beter, noch minder om.