Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1851

[p. 1]

Boekbeschouwing.

Het gewigtigste Levensuur. Raadgevingen en Lessen aan jonge meisjes, bij het doen harer belijdenis; door G.D. Steringa Kuyper, Predikant te Someren, c.a. Te Gouda, bij G.B. van Goor. 1850. In kl. 8vo. 236 bl. f 1-10.

‘Het boekje, 't welk ik ouders en betrekkingen aanbied tot een geschenk voor hunne geliefden, die het hoogste en het heiligste feest hares levens mogen vieren, is zijn verschijnen verschuldigd aan de opdragt, door den uitgever aan den schrijver dezes, eener vertaling van het Hoogduitsche werkje: Heilige Stunden einer Jungfrau, bei und nach der Feier ihrer Confirmation, von friedrich wilhelm opitz, - hetwelk binnen weinige jaren reeds den derden druk beleefde.’ Aldus deelt de Schrijver de aanleiding tot en het doel van dit werkje mede. Ofschoon wij den titel van het boekje niet konden goedkeuren, hadden wij echter veel verwachting van den inhoud. De titel kon ons, niet behagen, omdat er, naar ons gevoelen, nog gewigtiger tijdstippen in des menschen leven zijn. Het zij verre van ons, iets te ontnemen aan het heilige der uren, waarin de jonge dochter voor het oog van God, in het midden der gemeente, belijdenis aflegt van haar geloof; maar wij mogen ook niet vergeten, dat de betrekking, in welke zij dan openlijk treedt tot de gemeente, alreede was aangegaan in de jaren der kindschheid, toen godvruchtige ouders haar jezus reeds leerden kennen als haren Zaligmaker en besten Vriend; - evenmin mogen wij vergeten, dat na het doen der belijdenis de tijd eerst aanvangt, waarin dat geloof op de proef gesteld, en het ook openbaar zal worden hoe naauw de betrekking tot jezus is. Dan toch komen eerst de uren van inwendigen strijd, waarin de keus moet gedaan worden, die een' beslissenden invloed heeft voor den tijd niet alleen, maar ook voor de

[p. 2]

eeuwigheid. Een uur als dat, waarin een nieuw, inniger, en zoo veel méér beteekenend verbond met God en christus in de stille binnenkamer gesloten wordt, zouden wij liever het gewigtigste levensuur noemen. Doch genoeg over den titel. Van den inhoud hadden wij met reden goede verwachting. Immers daar de menigte der bestaande godsdienstige geschriften over dat onderwerp, zoo wel oorspronkelijke als vertaalde, reeds aanzienlijk is, en de voortreffelijkheid van velen derzelve algemeen wordt erkend, is er aan een werkje als dit geene behoefte, en wij rekenden er dus op, dat het zou uitmunten boven de bestaande door nieuwheid van voorstelling, of door hoogere voortreffelijkheid van bewerking. Maar noch in het eene noch in het andere vonden wij onze verwachting bevredigd. De Schrijver heeft ook, zoo wij meenen, den regten toon niet gevat, door welken men kan en moet werken op het hart van een beschaafd meisje in de lente hares levens. Er is te weinig gevoel in, bij misschien te veel redenering en raadgeving. Slechts zelden vindt men er eene taal, die tot diep in het gemoed dringt; een gloed, die het binnenste vervult; een weêrglans van de goddelijke liefde, die met onweêrstaanbare kracht wederliefde opwekt. Ook de gebeden konden ons daarom niet bevredigen. Wij vonden er te lange perioden, en te vele woorden. Het gebed besta uit korte, zinrijke verzuchtingen, gelijk de Heiland leert matth. vi, en zoo als wij het van den Heiland hooren joh. xvii. - Ook bespeurt men eenig gebrek aan een bepaald plan en noodzakelijke eenheid. De Schrijver heeft bij het ‘gewigtigste levensuur’ het een en ander gevoegd, hetwelk daarmede in geene dadelijke betrekking staat, en daarentegen achterwege gelaten van hetgeen men hier moest verwachten. De opmerkzame lezer ontwaart dit terstond bij het inzien der opgave van den inhoud, die wij hier laten volgen: De lieve lezeres. Bij het verlaten van de school. Kinderlijke dankbaarheid. De belijdenis. Gebed na het afleggen der belijdenis. De voorbereiding tot het Heilig Avondmaal. Het eerste Avondmaal. Heere, ik heb lief de woning uwes huizes, en de plaatse des tabernakels

[p. 3]

uwer eere! Het gebed. De dochter des huizes. Stil geluk. Geestbeschaving en pligtsbetrachting. Een blik in de toekomst. Vreugde. De verzoeking. Het meisje en de jongeling. Met God zijn. Door de medegedeelde aanmerkingen willen wij echter niet zeggen, dat het werkje onbruikbaar zij; neen, maar alleen, dat het niet geheel beantwoordt aan de eischen van zijn onderwerp en van zijne bestemming. Het kan niet gelijkgesteld worden met ‘De drie kruiswegen des jeugdigen levens’ noch met de werkjes van Mevrouw van meerten: ‘De vrede der ziel en de middelen om dien te verkrijgen; - Het gedachtenismaal des Heeren,’ enz. Doch het werk kan, niettemin, door velen, die minder naauwlettend zijn, met nut en stichting gelezen worden; al ware het enkel door de vele inderdaad nuttige lessen en wenken, die er in voorkomen.

†-.