Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

Loritus.

(Anecdote van een' Geleerde.)

Hendrik loritus, dien men, naar zijne geboorteplaats Glaris, gewoonlijk glareanus noemde, stierf, als Professor der Philosophie, te Bazel in het jaar 1536. De historia litteraria gedenkt zijne vereerende verbindtenis met den beroemden erasmus van Rotterdam. Eens was de Universiteit, tot welke hij als Hoogleeraar behoorde, in niet geringe verlegenheid wegens den rang, die hem bij eene openbare plegtigheid moest aangewezen worden. De geleerde loritus was geen Doctor, maar niettemin was hij Professor der Wijsbegeerte, en Keizer maximiliaan, die zijne verdienste naar waarde wist te schatten, had hem met den lauwerkrans en met eene gouden eereketen versierd. Onder de Doctoren, zoo beweerden zij, die dezen graad bezaten, mogt loritus geene zitting hebben, en zich onder hen, die slechts Magister waren, te plaatsen, hiertoe kon de man, die toch ook zijne waarde gevoelde, niet besluiten. Men kent immers de rangkrakeelen, die in deze gouden eeuw der etiquette maar al te dikwerf tusschen de geleerde heeren voorvielen. Niemand waagde, in dit moeijelijk geval eene beslissende uitspraak te doen. Glareanus besloot, het vraagstuk, dat aan zijne heeren ambtgenooten zooveel zorg en moeite kostte, zelf en op zijne eigenaardige wijs op te lossen. Op zekeren ochtend, toen eene Doctors-promotie beginnen zou, kwam hij op eenen ezel, dien hij daartoe in eenen aan de Universiteit behoorenden molen gehuurd had, in de gehoorzaal rijden. Men kan ligt denken, welk een gelach de verschijning van zoo zonderling een' ruiter verwekte. Sommigen meenden, dat loritus glareanus stapelzot geworden was; de beter beradenen dachten wel, dat de man, die als een eerste spotter bekend stond, met zijn' graauwen Rosinante iets anders bedoelde. De Rector der Universiteit, die krachtens zijn ambt zich bevoegd en verpligt achtte naar de aanleiding tot zoo ergerlijk een tooneel te vernemen, riep hem voor zich. De studenten maakten al meesmuilende ruimbaan, en deftig trad graauwtje langoor voorwaarts. ‘Hoe durft gij u verstouten,’ vroeg de Rector, ‘hier in deze achtbare zaal op zoo wonderlijk eene manier te verschijnen?’ - ‘Dat heb ik alleen gedaan,’ hernam de Professor, ‘om ten minste eene plaats te

[p. 210]

hebben, waar ik met regt kon zitten, aangemerkt men mij de andere betwist.’ Het gelach verdubbelde, en de Professor was, waar hij wezen wilde. Zonder verderen tegenstand verzocht men hem, in de Doctorenbank plaats te nemen. Daar nu echter de ernstige stemming, die tot de plegtigheid vereischt werd, voor ditmaal onherstelbaar voorbij was, wilde glareanus van de hem toegekende eer thans geen gebruik maken, en de geheele promotie werd uitgesteld. Een drom van studenten verzelde den moedigen man, als om zijne zegepraal te vieren, naar zijne woning. Den volgenden dag kwam hij, op gepaste wijs en in gepast gewaad, in het auditorium, en nam zijne plaats onder de Doctoren. Ongaarne waagde zich anders gewoonlijk een collega met spotvragen aan den steeds slagvaardigen man; maar ditmaal meende toch een hunner, zijne riddersporen aan hem te kunnen verdienen met de vraag: ‘Waar hebt gij dan vandaag uwen Pegasus gelaten?’ - ‘Het was de mijne niet; ik had hem slechts van de Universiteit, waartoe hij behoorde, gehuurd,’ antwoordde glareanus, die het genoegen had, andermaal eene menigte lagchers op zijne zijde te zien.