Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

Agatha. Kern van Levenswijsheid, of: hoe bereikt het Meisje hare bestemming? Naar de Hoogduitsche uitgave vrij gevolgd, door K.N. Meppen. Te Amsterdam, bij G. Portielje. 1846. In gr. 8vo. 190 bl. f 2-30.

Wij willen onze lezers dadelijk bekend maken met de wijze, waarop deze kern wordt aangeboden. Zij wordt dat onder het beeld van eenige prachtige, kleurige of geurige bloemen. De Eerw. lublink weddik, die een enkel woord ter aanbeveling voor het boekje schreef, zal het nader zeggen: ‘Deze agatha,’ schrijft hij, ‘is een bloembed, waar de tuinman u rondleidt van het winterbloempje tot aan de ijsbloem. (De sprong is juist niet groot!) De Schrijver echter dezer bladen schenkt meer dan louter bloemen; hij opent ons het gansche groote levensboek der vrouw, en deelt aanwijzingen mede, om eene lieve maagd, eene waardige bruid, eene gelukkige echtgenoot, eene benijdenswaardige moeder, ja eindelijk eene verstandige grootmoeder te worden.’

Wilt gij echter weten, welke bloemen gij te zien krijgt,

[p. 267]

en welke liefelijke beelden en beschrijvingen u in hare verschillende kleurenschoonheid worden voorgehouden? Gij ziet 1) Het winterbloempje. Het is de hoop op eene dochter. 2) Het vergeetmijnietje. Het kind in de wieg. 3) Het viooltje. Het kleine meisje. 4) Het rozeknopje. Het meisje op de school. 5) De bloeijende roos. De volwassene maagd. 6) De lelie. De verloofde. 7) De geurige anjelier. De jonge vrouw. 8) De zonnebloem. De moeder, de vrouw in het tweede tijdperk. 9) De Hortensia. De moeder in het tweede tijdperk tot haar vijftigste jaar. 10) De stokroos. Het derde tijdperk, de grootmoeder. 11) De herfstaster. De hoogbejaarde vrouw, van haar drieënzestigste tot haar vijfënzeventigste jaar. 12) De ijsbloem. Het laatste tijdperk, de overgrootmoeder. En hoe nu die beelden geteekend en die beschrijvingen voorgedragen zijn? Die vraag moge het boekje zelf beantwoorden. Zoekt gij dat antwoord, Lezers of Lezeressen? Slaat het dan vooral op, vrouwen en moeders, en gij zult tred voor tred schoonheden en waarheden, lessen en menschkundige opmerkingen ontmoeten, die u op den levensweg onontbeerlijk zijn. Ref. heeft deze bloemen met innig welgevallen beschouwd, en, terwijl hij dien liefelijken tuin doorwandelde, dikwijls gedacht aan de woorden, die in het Voorberigt te lezen staan: ‘Wij zouden die dochteren eva's opregtelijk beklagen, welke deze agatha met tegenzin van de hand wezen.’

De schakering dier bloemengaarde laat niet toe, dat wij uit een dier perken u een viooltje of roosje, een lelie of hortensia, een anjelier of herfstaster aanbieden; anders zou Ref. er gaarne een uitligten. Men moet den ganschen tuin doorwandelen, alles bezien, niets voorbijgaan; en zij, die met zorg en oplettendheid alles gadeslaan, en er voor gedrag en leven, voor het tegenwoordige en voor de toekomst veel uit zullen hebben opgezameld, mogen, als het loon op dat werk, wanneer de taak hier beneden ten einde is, den wensch van den Schrijver en ook van Ref. vervuld zien, van overgeplant te worden in den bloemhof des hemels. Hiertoe werke het lieve, stichtelijke, hoogstnuttige werkje mede; en de Eerw. meppen oogste ook van zijnen welgeslaagden arbeid vele vruchten.

Is de taal der bloemen bijna onder alle volken bekend; wordt er het beeld van frischheid, van schoonheid en be-

[p. 268]

valligheid door uitgedrukt - vrouwen en moeders onder zulke lieve beeldspraak te schetsen, is een onderhoudend en aangenaam werk; en terwijl wij het gezegde van françois den I herinneren: Une cour sans femmes ressemble à un printemps sans roses voegen wij er bij: zulke vrouwen en moeders, als ons hier onder de beeldspraak der bloemen worden afgeteekend, maken, buiten twijfel, ons zelfs den winter des levens nog tot een' groenenden lusthof en de aarde tot een hemel.

Wij eindigen onze aankondiging met de woorden van den Voorberigtschrijver: ‘Als echtgenooten en vaders aan hunne geliefde agatha's deze agatha aanbieden, zullen ze zeker niet minder verstandig handelen, dan wanneer zij eene kleine scheepslading der nieuwste Fransche moderomans aan Nederlandsche vrouwen opdringen.’