Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1847

Overzigt der Landbouw-Scheikunde voor Nederlanders. Uitgegeven door de Overijsselsche Vereeniging tot ontwikkeling van Provinciale Welvaart. Te Zwolle, bij W.E.J. Tjeenk Willink. 1846. In gr. 8vo. VI en 66 bl. f :-75.

De ongenoemde Schrijver van dit Overzigt berigt ons, dat hij tot het opstellen daarvan aanleiding verkreeg door eene hem ter hand gestelde vertaling van johnston's Catechismus der Landbouwscheikunde en Geologie, en het aanzoek om dit werkje toe te passen op den landbouw van Nederland. Hij liet daarbij vooreerst den vorm van een' catechismus (de vragen en antwoorden) weg, maar veranderde tevens aan den inhoud zoo veel, dat hij het niet meer als eene vertaling van het werkje van johnston kon beschouwen. Daar ons het werkje van den Engelschen Scheikundige niet bekend is, kunnen wij niet beoordeelen, wat hij er al dan niet uit heeft overgenomen. Maar, hoe dit ook zij, wij betwijfelen eenigzins, of zijn Overzigt wel groote nuttigheid hebben zal. Voor landbouwers zal het grootendeels onverstaanbaar zijn, ten zij hun eene wetenschappelijke vorming is te beurt gevallen, die hun, wanneer zij dezelve bezitten, aan

[p. 130]

den anderen kant weder weinig bevrediging in deze korte opgaven zal doen vinden. Het boekje zal dan ook veel meer de strekking hebben, om op het bestaan van eene gaping in onze vaderlandsche letterkunde, op de behoefte aan eene op landbouw toegepaste Scheikunde, opmerkzaam te maken. De Scheikunde wordt evenwel wat te hoog gesteld, wanneer men uit hare toepassing de huisdieren grondig zou willen leeren kennen, gelijk wij op bl. 1 lezen. Evenmin is het naauwkeurig gezegd, dat de spiervezels ‘geheel gevormd in het bloed aanwezig zijn,’ bl. 63. De hier ontwikkelde denkbeelden zijn overigens grootendeels aan de bekende werken van liebig ontleend. Het is bekend, hoe deze scherpzinnige Scheikundige, door eene naauwkeuriger nasporing van 't geen de grond geeft, heeft aangetoond, wat men hem moet toevoegen, om hem niet uit te putten. Dit is het groote geheim der wetenschappelijke beoefening van den landbouw; en door die wetenschappelijke beoefening bij ons op te wekken, zal de Vereeniging tot ontwikkeling van Provinciale Welvaart niet alleen voor Overijssel, maar voor het geheele vaderland een zeer nuttig werk verrigten. Als eene eerste poging daartoe achten wij het in 't licht geven van dit Overzigt een belangrijk verschijnsel.