Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1845

Kunstvaardigheid der Chinezen.

In alle handwerkskunsten hebben de Chinezen het tot eenen hoogen graad van volkomenheid gebragt. Hunne tongs en klokken, gelijk ook hunne oude vazen en drievoeten uit brons, leveren eene afdoende getuigenis, dat zij ons reeds zeer vroeg in verscheidene takken der metaalbewerking overtroffen hebben. Inzonderheid verdienen de fijngepolijste Chinesche metalen spiegels onze bewondering. Deze spiegels

[p. 403]

hebben de merkwaardige eigenschap, dat, wanneer de zonnestralen van de gepolijste oppervlakte teruggekaatst worden, het beeld van den sierlijken rand en van de kringen, die op den rug der metalen plaat gegraveerd zijn, zich op den muur of op een stuk papier zeer duidelijk afspiegelt.

Hunne brillen met ontzettend groote lensglazen uit rotskristal zijn eene zeer originele uitvinding. Zij leggen ze dwars over den neus, maar houden ze vast door middel van zijden koorden, aan welker uiteinden gewigten hangen, en welke men ter wederzijden over de ooren werpt.

In het draaijen van hout of ivoor wordt de Chinees door niemand overtroffen; zijne elpenbeenen handkorfjes en waaijers zouden eenen Europeschen kunstdraaijer tot wanhoop brengen. Ook heeft voorzeker geen kunstenaar in ons werelddeel nog ooit ondernomen, om uit eenen massieven ivoren bal er zeven of acht andere te draaijen, die alle geheel los van elkander in den buitensten hollen bol liggen, en alle even net bewerkt zijn als deze eerste. De binnenste bollen worden door cirkelronde gaten gedraaid, van welke het eerste in den hoofdbol gedraaid wordt, wanneer deze nog massief is.

Niet minder blinken de kunstvlijt en bekwaamheid der Chinezen uit in de wijs, waarop zij de hardste stoffen weten te bewerken; iets, waarvan de Chinesche reukfleschjes uit agaat en rotskristal het bewijs leveren. Deze vijf à zes duim lange fleschjes zijn volkomen uitgehoold, en zulks wel door openingen aan den hals, die weinig meer dan een' halven duim diameter hebben. Bij dit alles komt nog, dat de binnenzijde dezer fleschjes met kleine karakters beschreven is, welke men door de doorschijnende stof, waaruit zij vervaardigd zijn, kan lezen.

Ook de zijden en taffen manufacturen der Chinezen zullen bezwaarlijk door die van eenig ander volk evenaard worden. Dit geldt desgelijks van hun porselein, althans voor zoo ver men de stof zelve daaronder verstaat. Hunne gelakte of verniste werkstukken moeten voor geene andere ter wereld, dan voor die der Japannezen, onderdoen.

Met de eigenlijk gezegde schoone kunsten is het in China over het algemeen op verre na zoo goed niet gesteld; evenwel bezitten de Chinezen inlandsche kunstenaars, die insekten, vogels, vruchten en bloemen meesterlijk weten te schil-

[p. 404]

deren; de fraaiheid en verscheidenheid hunner kleuren kunnen nergens overtroffen worden.

In al wat de gemakken van het uiterlijke leven betreft, en wat door bekwaamheid in handwerkskunst te weeg gebragt kan worden, zal China misschien nog lang den voorrang boven de westersche landen behouden; zoodat wij ons niet behoeven te verwonderen, wanneer de gemeene Chinees, die juist voor de handwerksvolkomenheid het meeste gevoel heeft, in Europa alles slechter, ongemakkelijker en ondoelmatiger vindt, dan in zijn vaderland.