Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844

Het Leven en de Lotgevallen van wijlen F.P. Leicher, Oost-Indisch Pionnier-Kapitein, Ridder der Militaire Willemsorde enz. Uitgegeven door Ths. Leicher, Visiteur der Rijks In- en Uitgaande Regten en Accijnsen, te Oude-Pekela. Te Groningen, bij P.S. Barghoorn. 1843. XII en 342 bl. f 3-30.

De Uitgever heeft uit de vele aanteekeningen en opgaven, hem door zijnen broeder nagelaten, dit werk opgesteld, als een gering gedenkteeken door een' liefhebbenden broeder voor een' geliefden broeder opgerigt; en hetzelve opgedragen aan zijne Excellentie den Heer Baron merkus de kock, Minister van Staat enz. enz., Opperbevelhebber der Palembangsche Expeditie en Luitenant-Generaal, in 1821.

Het werk is Ref. voorgekomen zeer onderhoudend te zijn geschreven, daarom heeft hij het met genoegen gelezen en beveelt het allen belangstellenden en belanghebbenden met

[p. 710]

nadruk aan. Vele plaatsen en verrassende overgangen zullen den lezer buiten twijfel boeijen.

Het in dienst treden van den overleden leicher als kadet bij het 6de bataillon infanterie der Bataafsche Republiek; zijn overgang bij het Fransche leger, na de inlijving van het Koningrijk Holland in Frankrijk; het verblijf aan boord van het fregat la Revanche; het gevecht tegen eene Engelsche korvet; het nemen derzelve en opbrengen van den prijs te Morlaix. is zeer goed geschreven. Het optrekken door Frankrijk en Duitschland naar Rusland; het verblijf in Oost-Pruisen; zijne dienstneming en verrigtingen bij het Pruisische leger en overgang bij de Nederlandsche troepen, zal algemeen bevallen; terwijl, hoe dikwerf de veldtogten van 1814 en 1815 ook door verschillende personen te boek zijn gesteld, de aanteekeningen daaromtrent gansch niet onbelangrijk zijn: met de overplaatsing bij het Oost-Indische leger eindigt het eerste tijdvak.

Het tweede bevat: Het vertrek naar Batavia met troepen op het koopvaardijfregat Delphina. Een opstand onder de troepen, door een komplot, hetwelk onder de Fransche soldaten, die zich bij het detachement bevonden, bestond; de executie van drie medepligtigen; de aankomst op Java; het verblijf op Batavia en plaatsing als Kapitein bij eene kompagnie pionniers, welke bestemd is om de expeditie tegen Palembang mede te maken. Eene beschrijving wat aanleiding tot dezelve gaf. Eene uitvoerige en naauwkeurige beschrijving van de expeditie, waaruit blijkt, dat de Kapitein leicher hier een werkzaam aandeel in heeft genomen; het vertrek der troepen, na den afloop van dezelve, naar Batavia. Leicher blijft met de kompagnie pionniers achter, vertrekt insgelijks naar Java's hoofdstad; verblijf aldaar en - met den dood van den Kapitein, door den Uitgever beschreven, eindigt het tweede tijdvak.

Ziedaar den korten inhoud van het werk geschetst, waarin zeer veel verscheidenheid voorkomt. Voor hen, die zich met vele merkwaardige bijzonderheden omtrent de inneming van Palembang door de Nederlanders en de onderwerping en wegvoering des Sultans wenschen bekend te maken, is het werk zeer lezenswaardig: alle dagorders van den Generaal-Majoor, Opperbevelhebber der Palembangsche expeditie, aan de zee- en landmagt gerigt, worden hier gevonden; ter-

[p. 711]

wijl het geheel getuigt van den moed en het beleid, hier door de Nederlanders schitterend aan den dag gelegd.

Het is jammer, dat de Corrector niet meer voor het insluipen van misstellingen heeft gezorgd; ten bewijze hiervoor halen wij o.a. aan: bl. 8, reg. 5 v.o., waar staat met zeil en trein, moet zijn zeil en treil; bl. 78, vertolke voor vertolken; bl. 120 staat Heijerswerda, moet zijn Hoyerswerda; bl. 194, de Bevesier voor bij Bevesier; bl. 209, boch voor doch; bl. 214, kad voor had; wat bl. 215 eene verkeerde zeebaar is, betuigt Ref. niet te weten. Zoo lezen wij, om niet te uitvoerig in deze opgaven te worden, mildadigheid voor milddadigheid; bl. 292, verhinderen voor verminderen, reg. 8 v.o.; op bl. 303, 26stel Julij voor 26ste Junij; bl. 310, hertsel voor herstel; gezang voor gezag en meer zinstorende feilen; bl. 339, Luitenant-Gouverneur voor Luitenant-Generaal. Op dezelfde bladzijde leze men, reg. 13 v.o., voor zijn pligt te pligt te hebben: zijn pligt te hebben. Op bl. 272, 277 en 289 staat de maandopgave verkeerd: het is daar Julij en moet alles Junij zijn; nog vindt men op bl. 231, reg. 8 v.o., 7den der maand Jauboon van het jaar Hegira, moet zijn 7den der maand Sjábân van het jaar der Hegira. Doch wij willen niet verder gaan, maar gehoor geven aan het verzoek des Uitgevers, om de feilen en gebreken, die het werk aankleven, te verschoonen; het zal zeker met genoegen worden gelezen: de opgaven, die wij deden, strekken ten bewijze van de belangstelling en oplettendhid, waarmede wij het in handen hebben gehad. Eene lijst der Inteekenaren is voor het werk geplaatst. De druk laat nog al wat te wenschen overig.