Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1843

Onderscheid tusschen den Franschman en den Engelschman.
Door Lytton Bulwer.

Men kan de verschillende soort van nationale ijdelheid der bewoners dier beide landen best leeren kennen, door de lofredenen, welke de Franschman verspilt over Frankrijk, te vergelijken met de sarkastische bitterheid, waarmede de Engelschman over zijn land spreekt.

Eenige maanden geleden deed ik eene reis naar Parijs. Ik ontmoette er eenen Franschen Marquis, behoorende tot de legitimisten: hij sprak met mij over den tegenwoordigen staat van Parijs, met de tranen in de oogen. Ik dacht het wellevend te zijn, zijne gevoelens toe te stemmen; ik zag echter aan zijn gelaat, dat hij meende beleedigd te zijn. ‘Intusschen, Mijnheer,’ zeide hij, ‘onze gedenkteekens zijn heerlijk!’ - ‘Ik beken het.’ - ‘Wij hebben ontzettende vorderingen in de beschaafdheid gemaakt.’ - Er was geen reden dit tegen te spreken. - ‘Onze schrijvers zijn de grootste schrijvers van de wereld.’ - Ik zweeg hierop stil. - Eindelijk: ‘Welk een ellendige Inchtstreek is de uwe, vergeleken bij die van Frankrijk!’

Ik keerde naar Engeland weder, met eenen Franschman, die twintig jaren vroeger ons land bezocht had; hij bewonderde de verfraaijingen, welke hij in Londen opmerkte. Ik bood hem een' onzer vaderlanders aan. Welk eene schoone

[p. 772]

straat is de Regent-street! riep de Franschman. - Bah, Sir! hout en steen! antwoordde de Patriot. - Ik wenschte wel de discussiën van het Parlement bij te wonen, zeide de Franschman. - Het is der moeite niet waard, Sir! zuchtte de Patriot. - Ik wil toch uwen staatsmannen de eer gegeven hebben, die hun toekomt. - Babbelaars! Ik verzeker het u. Tegenwoordig bezitten wij niets groots. - Waarlijk! dat verwondert mij; ik hoop echter toch uwe auteurs, uwe geleerden te zien. - Inderdaad, Sir, hernam de Patriot deftig, ik geloof niet dat wij er één hebben. - De beleefde Franschman stond een oogenblik als verstomd; toen zich herstellende, zeide hij, een snuifje nemende: Ondertusschen gij behoort tot eene groote, zeer groote natie. - Dit is ontegenzeggelijk, hernam de Engelschman, zich trotsch oprigtende.

Dus is de Engelschman toch trotsch op zijn land; maar waarop dan eigenlijk? Op zijne gedenkteekenen? Hij bezoekt ze nimmer. Op zijne wetten? Hij berispt ze onophoudelijk. Op zijne staatslieden? Volgens hem zijn het kwakzalvers. Op zijne schrijvers? Hij kent hunne werken naauwelijks. Maar hij is om eene voldingende reden trotsch op zijn land: het heeft hem voortgebragt!