Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1840

Zestal nagelatene Leerredenen, door J.H. Langewagen, in leven laatst Predikant te Purmerende. Te Purmerende, bij Broedelet en Rijkenberg. In gr. 8vo. VIII en 144 bl. f 1-90.

De aanleiding tot de uitgave van deze Leerredenen zou, ook dàn, wanneer zij den toets van eene naauwlettende beoordeeling niet konden doorstaan, tot mindere gestrengheid behooren te bewegen. Immers de verwachting van

[p. 655]

een spoedig naderend uiteinde deed den Schrijver naar een middel uitzien, om de kommervolle omstandigheden van zijne bejaarde moeder, benevens twee zusters, door zijn overlijden van hem, haren steun, beroofd, te verzachten. Zulk een middel hoopte hij te vinden in de uitgave van eenige Leerredenen, uit zijne schriftelijke nalatenschap te kiezen. Hij noemde zijnen vriend, den Eerw. wernink, te Vlaardingen, als dengenen, door wien hij wenschte dat derzelver uitgave mogt tot stand komen. Met een zeer gelukkig gevolg werd eene dubbele inteekening opengesteld op een zestal en een twaalstal nagelatene Leerredenen. Wij verblijden er ons over, dat de talrijke begunstigers van deze uitgave zich, wat de waarde van deze Leerredenen betreft, over hunne medewerking niet behoeven te beklagen. De eerste Leerrede van het zestal, hetwelk wij thans ter aankondiging voor ons hebben, behelst, over markus I:35, eene beschouwing van jezus in zijne gemeenschapsoefening met God. De tweede, over ruth I:8: Gelijk gij gedaan hebt bij de dooden, is ingerigt ter opleiding tot het onderzoek naar ons gedrag jegens hen, die wij door den dood hebben verloren. De derde Leerrede beschouwt, naar aanleiding van Numeri XX:23-29, den dood van aäron als eene proeve der zorg van God voor zijne dienaars in de ure des doods. In de vierde, over Openb. II:7^b. Die overwint enz. wordt voorgesteld het hemelsche loon, door den verheerlijkten Middelaar beloofd, ter aanmoediging in den Christelijken strijd. De vijfde handelt over de versmading van onze dierbaarste voorregten, en heeft tot tekst Hebr. XII:16, 17. In de zesde of laatste in dezen bundel voorkomende Leerrede wordt, naar aanleiding van Hand. XXVI:29, gehandeld over de uitmuntende hoedanigheid van verstand en hart in den Apostel paulus, gelijk zijne betuiging tot agrippa daarvan ten bewijze verstrekt. Reeds de opgave van deze onderwerpen doet, naar ons oordeel, blijken, dat zij uit hoofde van derzelver belangrijkheid de aandacht waardig zijn; terwijl de lezing ons overtuigd heeft, dat zij op eene het verstand even zoo zeer als het hart bevredigende

[p. 656]

wijze zijn behandeld geworden. Niet dat wij zouden willen te kennen geven, dat wij geheel onbepaald alwat hier voorkomt goedkeuren. Zoo legt, naar het ons voorkomt, de Schrijver in de Leerrede over den dood van aäron eene te sterke ingenomenheid met den hoofdpersoon van zijn rede aan den dag. Wij weten te weinig van 's mans leven en karakter, om ons hem als een' godvruchtige bij uitnemendheid te kunnen voorstellen. Ook geeft de tekst zelf geene genoegzame aanleiding, om hem ter navolging aan te bevelen wegens zijne bereidwilligheid tot sterven; en, ofschoon wij niet willen twijfelen, of God heeft aäron in genade aangenomen, vinden wij geenen grond, om dit uit het in den tekst verhaalde af te leiden. Wij gelooven, dat, indien aan den Schrijver een langere leeftijd vergund ware geweest, hij het gegronde van onze aanmerking zou toestemmen. Wij maken die slechts om te toonen, dat de aandoenlijke aanleiding tot de uitgave ons oordeel niet partijdig doet zijn. Veel goeds zal de lezer hier aantreffen. Wij kunnen het ons voorstellen dat deze Leerredenen met uitstekend genoegen zijn gehoord. Zij zijn zeer geschikt, om den naam van den zoo vroeg aan zijne gemeente en vrienden ontrukten Leeraar in een gezegend aandenken te doen blijven. Gaarne bevelen wij dezen bundel aan de welwillende aandacht van zoodanige lezers, die niet afkeerig zijn van de overdenking van godsdienstige waarheden, en houden ons verzekerd, dat des Schrijvers arbeid hun nuttig en aangenaam onderhoud zal verschaffen.