Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

Het Leven en de Lotgevallen van een' Zeeöfficier, door Kapitein Marryat. Naar het Engelsch. II Deelen. Te Amsterdam, bij C.L. Schleijer. In gr. 8vo. 615 Bl. f 6-60.

Verscheidene Romanschrijvers beginnen tegenwoordig te begrijpen, dat de aarde hun niet genoeg is, en hebben alzoo de zee tot hun letterveld gekozen. De Marines der Franschen, met eugène sue aan het hoofd; cooper, met zijne schilderingen van scheepstogten en zeegevaren, en zelfs enkele Duitschers, hebben bewezen, dat ook het trouwelooze element met vrucht beploegd kan worden. Blijkens den boven aangekondigden Roman, is er weder eene nieuwe star aan den Engelschen gezigteinder als uit de baren opgekomen, wier stralen van tijd tot tijd door een Hollandsch glas tot ons overgebragt worden. Wij hebben de schittering daarvan met genoegen opgevangen, en geven gaarne een gunstig verslag van ons wedervaren.

De Schrijver is blijkbaar een man van studie en beschaving, die het grootste deel van zijn leven in de Engelsche zeedienst doorbragt, daar veel gezien, bijgewoond en ondervonden heeft, en thans zijne uren van vrijwillige of gedwongene rust besteedt, om zijne jongere medgezellen nuttig te zijn en tegen menigvuldige dwalingen te waarschuwen, hun de bron der verkeerdheid aanwijzende in hun eigen hart, dat, zonder steun van Godsdienst en Christendom, nog erger speelbal van deszelfs driften en hartstogten is, dan een roeren masteloos schip van de woeste golven in een' onbedwingbaren orkaan. Aan karakter- en menschenkennis, door eigene ondervinding, misschien op eigene kosten verkregen, ontbreekt het hem geenszins, en nog minder aan levendigheid, kracht en luimigheid van stijl, behoorlijk afgewisseld naar den aard van het onderwerp, dat hij behandelt. Hij schildert

[p. 529]

in dit werk de lotgevallen van eenen hoogmoedigen, eerzuchtigen knaap, wiens opvoeding met zorg bestuurd, maar door eigen onwil bedorven is, en die, met ligchamelijke voordeelen toegerust, zich in het scheepsleven werpt, als kadet op een oorlogsschip geplaatst wordt, rijkelijk zijn aandeel bekomt in alle de genoegens, uitspattingen en gevaren, die de zee oplevert, veel goeds en nog meer kwaads verrigt, met moeite in rang opklimt, en door veelvuldige tuchtigingen, teleurstellingen en ellende zijne driften leert kennen en betoomen, zijn hart doorgronden en zuiveren, en aan het slot berouwvol den huwelijkstempel wordt ingeleid, met gegronde hoop op waarachtige bekeering en voortdurend zedelijk en godsdienstig gedrag. Het verhaal is eigenaardig doorvlochten met soms koddige, soms ijselijke voorvallen, die den bedrijvigen zeeman in den oorlog kunnen overkomen, waarvan vele waarschijnlijk door den Schrijver zijn bijgewoond en met kennis van zaken geboekt worden. Wij dachten aan het navita de ventis! Op het spoor van fielding schetst hij den mensch, zoo als die voorkomt in het dagelijksch leven, met alle zijne gebreken en zedelijke onvolkomenheden, en willen hem dat niet tot misdaad rekenen; te minder, daar het zedelooze gedrag van den held gestraft en de bron wordt van zijne hoogstijgende rampen. Dit werk, met oordeel des onderscheids gebruikt, kan dus bij jonge zeelieden veel nuts stichten, en is voor lezers van allerlei soort een onderhoudend, aangenaam en leerrijk verhaal, dat wij, na gezette lectuur, wel durven aanprijzen. Een bevallig vignet versiert het boek; de Vertaler heeft zijne taak goed ten einde gebragt, en, behalve eenige letters, die hier en daar zijn uitgevallen, is de correctie voldoende.