Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1837

Inleiding tot de Fransche Taal, een Leer- en Vertaalboek voor eerstbeginnenden in dezelve, door H.A. Hamelberg, Lector aan het Gymnasium te Amersfoort. II Stukjes. Te Dordrecht, bij H. Lagerwey. In 8vo. f 1-40.

Onder de vele en velerlei werkjes voor eerstbeginnende beoefenaars der Fransche taal durven wij het bovenstaande gerustelijk als een der uitmuntendste aanbevelen. De geheele inrigting van hetzelve, die zich in vele opzigten van andere leerboekjes onderscheidt, vinden wij in den hoogsten graad doelmatig. Eenvoudigheid, duidelijkheid en bondigheid kenmerken hetzelve allerwegen, en doen zien, dat de Schrijver een Practicus is, die zich niet aan den gewonen slender bindt, maar de behoeften der Leerlingen kent en in het oog houdt.

Het eerste stukje dezer Inleiding behandelt de zelfstandige naamwoorden met de lidwoorden, de bijvoegelijke naamwoorden en de voornaamwoorden; terwijl de overige woordsoorten in het tweede stukje voorkomen. Ieder stukje bevat 120 Nederduitsche opstellen om in het Fransch te vertalen en 24 Fransche lees- en vertaaloefeningen. Boven de Nederduitsche opstellen zijn de woorden, welke ter vertaling noodig zijn, geplaatst, met oogmerk om dezelve door de Leerlingen vóór de vertaling te doen van buiten leeren, waardoor zij alzoo eene gepaste leerstof krijgen en dezelve dadelijk kunnen toepassen. Over het geheel bevatten de opstellen zoodanige stof, welke de Leerlingen met de eerste elementen der dagelijksche omgangstaal bekend maakt, en hun dus aanleiding geeft tot het spreken der Fransche taal, waartoe zij niet genoeg kunnen aangezet worden, omdat altijd het spreken eener vreemde taal het leeren der gronden van dezelve op eene krachtdadige wijze ondersteunt en bevordert. De lees- en vertaaloefeningen kunnen daartoe ook bijdragen, en bereiden de lezing van Fransche werkjes en werken voor; terwijl zij

[p. 662]

tevens zoodanige stof bevatten, welke medewerken kan tot de verstandelijke en zedelijke beschaving der Leerlingen. Onder deze oefeningen zijn de moeijelijkste uitdrukkingen en wendingen in het Fransch vertaald; terwijl een achter hetzelve geplaatst woordenboekje geschikte aanleiding geeft, om den Leerling van grootere woordenboeken te leeren gebruik maken. - Wij kunnen niet alles in het bijzonder aanvoeren, wat ons in deze Inleiding opmerkelijk is voorgekomen, en zullen ons dus slechts bij eenige punten bepalen. - Bij uitstek bevalt het ons, dat er reeds terstond in het eerste stukje, op bl. 22 env., over de woordschikking gehandeld wordt, en wel op eene zoo beknopte en klare wijze, dat de onbedrevenste Leerling het gemakkelijk kan bevatten; en daar nu naderhand, telkens naar gelang de behoefte zulks vordert, de noodige uitbreiding plaats heeft, behoeft er geen misvormen en verwringen onzer moedertaal naar de Fransche leest plaats te hebben, gelijk dit nog in de meeste andere leerboeken gedaan wordt, die daardoor in onze schatting niet weinig van hunne waarde verliezen. Door den hier gevolgden gang heeft de Leerling altijd eene zuivere Nederduitsche uitdrukking voor zich, en zijn toepassingsvermogen wordt er op eene allezins gepaste wijze door werkzaam gehouden en geoefend. - Omtrent de voorstelling van de zoogenaamde hoeveelheidswoorden merken wij op, dat een duidelijk begrip van dezelve, zoo als dat hier gegeven wordt, een' veel algemeener regel voor het gebruik van het Fransche woordje de tusschen twee onmiddellijk verbondene woorden aan de hand geeft, dan men gewoonlijk vindt. Zoo als de zaak hier behandeld wordt, is zij voor den minst bevattelijken Leerling klaar en eenvoudig. - De behandeling der werkwoorden, voorzeker een der gewigtigste deelen eener Spraakkunst, onderscheidt zich doorgaans zoowel door naauwkeurigheid als zakelijkheid. Vooral verdient die der onregelmatige werkwoorden ieders navolging, en wij twijfelen geenszins, of zij zal, bij een goed gebruik, dit anders moeijelijke gedeelte der Spraakkunst zeer verligten. - Wij achten het onnoodig, in meer bijzonderheden te treden; uit het aangevoerde zal genoegzaam blijken, dat wij deze Inleiding te regt als een doelmatig leerboek mogen aanprijzen.

De druk en het papier zijn bijzonder goed; terwijl de prijs ook zoodanig gesteld is, dat dezelve eene algemeene invoering van dit werkje niet kan in den weg staan.