Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1834

De onechte Dochter. Eene Proeve van Gods Voorzienigheid; door T. van Spall, Predikant. Te 's Gravenhage, bij A. Kloots. 1832. In gr. 8vo. VI, 229 Bl. f 2-40.

In een kort Voorwoord (waarom niet liever Voorberigt?) zegt de Schrijver: ‘Gelijkenissen en geschiedverhalen kunnen veel nut stichten, wanneer zij de karakters der menschen in hunnen waren aard voorstellen, de lessen van wijsheid, godsvrucht en deugd in de handelende personen helder in het licht stellen, tegen de verkeerdheden der menschen regtmatigen afschuw inboezemen, en in alles der natuur, zoo veel mogelijk, getrouw blijven. Zoodanige romans zullen, als

[p. 450]

lektuur van uitspanning, noch de verbeelding verwilderen, noch door bedriegelijke verwachtingen misleiden, noch verderfelijke beginselen en neigingen inscherpen (inboezemen), maar aanschouwelijk en levendig onderwijzen, en het aangename met het nuttige vereenigen.’ Wij zijn van hetzelfde gevoelen, en oordeelen, dat de Heer van spall nagenoeg zoodanigen roman heeft geleverd. Dezelve is onderhoudend geschreven. De inkleeding doet eene goede uitwerking. De karakters, uit het werkelijk leven genomen, zijn doorgaans naar waarheid geteekend en goed volgehouden. Men vindt hier geene gevaarlijke overdrijving. De lezer wordt niet in eene denkbeeldige wereld verplaatst. Neen! men leert brave, minder goede, ook slechte menschen kennen. De hoofdpersonen zijn achtenswaardig. In anderen worden gebreken en kwade gewoonten op eene gepaste wijze ten toon gesteld. Kortom, de roman is van dien aard, dat men denzelven niet slechts vlugtig doorbladert, maar met klimmende belangstelling tot het einde toe leest en naderhand nog gaarne eens weder in handen neemt. Wij prijzen dit werkje van eenen landgenoot te liever aan, omdat hij vaderlandsche zeden schetst en door verdichting wezenlijk nut poogt te stichten. - Een gezigt te Katwijk aan Zee is op het titelplaatje afgebeeld.