Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1833

Avondstonden aan scherts en vrolijkheid gewijd. Luimige Vertellingen van Th. Huber, C. Spindler en anderen. In één Boekdeel compleet. Te Amsterdam, bij H. Frijlink. 1832. In gr. 8vo. 301 Bl. f 2-90.

I. De vrolijke lieden van Knöringen. Zeer profijtelijk voor ouders of voogden, om hun kroost of pupillen te genezen van romaneske dweeperij. Nanny en Wallis waren nichten van eenen bejaarden Malthezer Ridder. In hare hersenen spookte het van Afrikanen, provençalen, troubadours en minnezangers. Haar oom hoorde haar, tot vervelens toe, over de zalige leefwijze van zulk eenen zanger allerhande sentimentele aardigheden praten, en neemt het zonderlinge besluit, om haar bij ondervinding het leven der zwervende toonkunstenaars te doen kennen. Geassisteerd door den minnaar van Nanny, geleidt hij zijne beide vrouwelijke Virtuosen in eene landstreek, waar zij niet bekend waren, op boerenbruiloften en dorpkermissen. De ruwe behandeling, waaraan de beide meisjes te midden der meer onbeschaafde volksklasse waren blootgesteld, verdrijft spoedig het vooroordeel der jonge Freules. Zij keeren met oom naar haar kasteel terug, en laten zich zonder tegenstribbeling aan beminnenswaardige mannen verbinden.

II. Het Blijspel in den Reiswagen. Een jong meisje vangt, nog op de kostschool zijnde, eenen minnehandel aan met

[p. 672]

eenen haar geheel onbekenden mensch, wien zij slechts eenmaal op een kinderbal, bij gelegenheid van de uitdeeling der prijzen op de school, ontmoet had. Dadelijk laat zij zich door hem schaken. Maar reeds in den reiswagen bemerkt zij, dat zij met eenen dwaas opgescheept is, geeft hem nog bij tijds de bons, en neemt hare toevlugt tot eene goede tante, die haar gunstig aanneemt, en haar zelfs behulpzaam is, om hare vlugt verborgen te doen blijven. In den ouden tijd zou dat zoo gemakkelijk, zeker niet zonder eene gevoelige kastijding van dat groote kind met de roede, zijn afgeloopen. Jonge dames moeten, bij kinderachtige onnoozelheid, al zeer manziek zijn, om dit verhaal als geneesmiddel te doen geïndiceerd zijn.

III. Oom en Neef. De eerste een door de jicht gekwelde zestiger, de andere een schoon en bloeijend jongman, dingen beide naar de hand van het achttienjarige Netje. Ooms aanzoek wordt bij Netje's bloedverwanten krachtig ondersteund door zijnen rijkdom; terwijl neef, die bij oom het genadebrood eet, geen hoop meer heeft, dat zijne liefde met eenig gelukkig gevolg zal bekroond worden. Oom, echter, bemerkt nog in tijds, dat bij Netje neef Constantijn eigenlijk de uitgelezene is. ‘Gek!’ zegt hij, ‘waarom hebt gij mij dat niet maar dadelijk gezegd? Gij hadt uzelven veel verdriet en mij vele moeite bespaard; want de liefde op mijne jaren is kerelswerk. Uit dien hoofde, dunkt mij, moest gij haar maar in mijne plaats trouwen; neem mijn huis hier in de stad voorts tot een geschenk van mij aan. Ik wensch u, haal mij de Duivel, met al mijn hart, alle mogelijke geluk,’ enz.

IV. De moderne Fortunatus is eigenlijk Gabriël Mosterd uit Geluhausen, reiziger voor de alom beroemde wijnkoopers Steinlein en Zoon te Frankfort a.M. Hij slaat zijnen geëerden principalen eene speculatie voor op Konstantinopel, in de hoop, dat de Turken, die tegenwoordig toch zoo veel moeten slikken, zich, onder andere nieuwigheden, dan toch ook zijnen wijn wel zouden laten smaken. De wijnen vonden een' buitengemeen grooten aftrek; zelfs de Mufti was Gabriël's klant geworden. Terwijl deze nu te Konstantinopel naar de afrekening met zijne Turksche klanten wacht, brengen een paar vrienden hem in een opiumhuis, en dwingen hem tot eenen opiumroes. Nu vindt hij het onuitputbare beursje en wenschhoedje van Fortunatus,

[p. 673]

vliegt door deszelfs tooverkracht in een oogenblik naar Duitschland, naar de Piek van Teneriffe, naar Rio di Janeiro, wordt daar als Marchese Della Mostarda ingeleid bij de schoonste aller schoonen, de Prinses Angelica Cremonio, krijgt tot mededinger Doctor Faust, die, geholpen door Mephistopheles, hem zijne schoone ontvoert. Hij snelt haar op eenen vurigen wagen door de lucht na, en redt haar uit de magt van den boozen geest. Op het oogenblik, echter, dat hij zijne geliefde tot zijne gemalin zal verkrijgen, is de bedwelming, en dus ook zijn Prinsdom, schatten en aanzienlijk huwelijk, ten einde.

Wat nu alle vier deze Verhalen betreft: leering is er niet in; strijdig met de goede zeden zijn zij ook niet; derzelver grootste nuttigheid zal dan wel zijn, vermakelijke tijdkorting in oogenblikken, in welke men voor meer ernstige lektuur ongeschikt is.