Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1829

Leerrede, uitgesproken den 11 Jan. 1829, op den 250sten verjaardag van de stichting der Deventersche Hervormde Gemeente, den 11 Jan. 1579. Met eenige historische Aanteekeningen. Te Deventer, bij A.J. van den Sigtenhorst. 1829. In gr. 8vo. 80 Bl. f :-75.

Uit het voorberigt blijkt, dat de Eerw. molhuysen, Predikant te Deventer, de steller is dezer Leerrede. De gelegenheid, waarbij zij gehouden werd, staat op den titel vermeld. Zij heeft tot tekst Openb. van Joh. III:3^a. Gedenkt dan, hoe gij het ontvangen en gehoord hebt, en bewaart het. Na in de inleiding kortelijk van den zegen der Hervorming gesproken te hebben, gaat de Redenaar dus voort: ‘Wel is dus deze Hervorming waardig, dat zij in bestendige herinnering blijve, en dat de denkbeelden, door haar in een groot gedeelte van ons werelddeel geldend gemaakt, bij voortduring door ons gevolgd worden. Deelt gij deze overtuiging met mij, dan kan het u niet onverschillig zijn, te weten, op welk eene wijze het licht der Hervorming hier ter plaatse verschenen en de gemeente, tot welke wij behooren, gesticht is - maar dan zullen wij ook aandrang gevoelen, om van dat licht gebruik te maken, en het invloed te gunnen op onze wijze van denken en handelen. Ik vind beide deze zaken in onzen tekst uitgedrukt, en ik noodig u dus, om te gedenken, hoe het zuivere Evangelie

[p. 691]

hier ontvangen en gehoord is; waarna wij elkander zullen opwekken, om aan de beginselen getrouw te blijven, welke onze gemeente met alle van dezelfde belijdenis deelt, om het zuivere Evangelie te bewaren.’ - Het eerste deel is geheel geschiedkundig; het tweede bevat de volgende opwekkingen: Bewaart het beginsel van een redelijk geloof in de zaak van den Godsdienst. - Bewaart het beginsel van ijver voor reine deugd, dat ons mede door onze belijdenis wordt aanbevolen. - Bewaart het beginsel der algemeene liefde. De geheele redevoering wordt met deze schoone woorden besloten: ‘Ik heb mijne taak volbragt; maar kan mijne toespraak tot u niet eindigen, zonder u onze grootere voorregten te hebben herinnerd, dan de vaderen vóór tweehonderd-en-vijftig jaren hadden. Wel zal zich de blijdschap over de vervulling van den, zoo vele jaren stil gekoesterden, wensch van huis tot huis en van straat tot straat hebben medegedeeld: maar ook opgewekte driften mengden zich onder die blijdschap; de gemoederen waren tegen elkander verbitterd, en er waren zware worstelingen en geduchte rampen aanstaande. Rustiger tijden, dan wij beleven, heeft onze gemeente zeker nooit gehad: daarvoor zij Gode in den Hemel de vurige dank onzer harten toegebragt! Hij beware ons bij die kostelijke voorregten, in welke wij ons met alle onze land- en geloofsgenooten verblijden, en doe ze ons onbezoedeld aan onze kinderen en nakomelingen overleveren, als de beste erfenis, die wij hun kunnen nalaten. Het eene geslacht gaat en het andere komt; en wanneer nog vijftig en honderd jaren over deze goede stad zijn weggevloden, en wij in den tempel der natuur onder de groote gemeente der dooden rusten; wanneer dan een ander geslacht onze huizen bewoont, deze plaatsen bezet en zich godsdienstig vereenigt: dan moge dat geslacht onze nagedachtenis zegenen, gelijk wij de vaderen zegenen, en, even mild als wij bevoorregt, God danken, gelijk wij onzen lof doen opstijgen naar omhoog! Maar dan moge ook die tijd naderbij zijn gekomen, dat alle Genootschappen der Christenheid één zijn in redelijk

[p. 692]

geloof, één in reine deugd, één in liefde! Verhoor Gij deze bede, eeuwige Vader! en verheerlijk ook dan, als wij niet meer op deze aarde wandelen, Uwe trouw aan onze kinderen en kindskinderen, van geslacht tot geslacht. Amen.’

Uit het medegedeelde kan men genoegzaam den geest en de strekking dezer Leerrede leeren kennen, welke niemand, naar ons oordeel, zonder nut en genoegen lezen kan, maar die inzonderheid voor de Deventersche gemeente een hoogst belangrijk, en voorzeker ook hoogst aangenaam geschenk is. Achter de Leerrede zijn eenige geschiedkundige aanteekeningen geplaatst, die de grootste ruimte in dit werkje beslaan, en vele nog geheel onbekende bijzonderheden behelzen, door den Heer molhuysen uit schriftelijke oorkonden geput, hem tot dat einde door de Regering der stad beleefdelijk afgestaan.