Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

[p. 242]

De Oosterlingen van vroegen en lateren tijd, enz. Door E.F.K. Rosenmuller. IVde Deel. Te Groningen, bij W. van Boekeren. 1823. In gr. 8vo. VIII, 362 bl., behalve de Registers van 30 bl. f 3-20.

In dit deel worden de nog overige boeken des O.V., zijnde de Psalmen, de Spreuken, de Prediker, het Hoogelied, en alle de zoo groote als kleine Profeten, afgehandeld; zoodat nu dit werk, voor zoo ver het O.V. betreft, volledig is. De Vertaler zou, blijkens het begin zijner voorrede, het overige gedeelte des oorspronkelijken werks, over het N.V., ook op dezelfde wijze wel genegen geweest zijn te laten volgen, indien het werk meer debiet gehad hadde. Thans durft hij zich slechts daartoe voorwaardelijk verbinden, indien het werk meerder debiet krijgt, of mogelijk zal hij het overige, onder eenen afzonderlijken titel, in eene eenigzins veranderde bewerking uitgeven. Het doet ons leed, dat de Ooster lingen dusver niet in den smaak vallen, om des Vertalers eigene uitdrukking te bezigen; maar, ronduit gezegd, het verwondert ons niet. Veel, zeer veel goeds is er in het werk. Dan, om niet te zeggen, dat er hier en daar nog al dusgenaamde ophelderingen in voorkomen, die niet veel om het lijf hebben en zeer wel hadden kunnen wegblijven, en dat sommige dingen meer in den tegenwoordigen Duitschen, dan wel in onzen Nederlandschen geest zijn bijgebragt, willen wij dit alleen opmerken, dat het werk, over het geheel genomen, zich niet aangenaam laat lezen, hetgeen, voor het grootste gedeelte, aan des Hoogduitschen Autheurs voordragt is toe te schrijven, en ook aan den vorm, dien hij, gemakshalve, verkozen heeft, om, namelijk, de orde der Bijbelplaatsen te volgen, en niet de veel verkieslijker, maar oneindig moeijelijker orde der zaken, zoo als in het bekende werk van harmar gedaan is. Deze aanmerking omtrent het minder bevallige en minder smakelijke van het werk is

[p. 243]

ons terstond bij het eerste deel voorgekomen. Dan, wij wilden, bij deszelfs aankondiging, daar liever niets van melden, uit hoofde van het nuttige en bruikbare des werks, en om die reden wilden wij deszelfs debiet eerder bevorderen dan tegengaan. Wij zouden, zelfs nu nog, deze aanmerking voor ons gehouden hebben, indien de Vertaler, in zijne voorrede, niet over het gering debiet geklaagd had. Ondertusschen blijven wij, uit hoofde van het veelvuldig nut, dat het nu tot dusverre volledige, en met bladwijzers voorziene, werk doen kan, wenschen, dat het in handen van velen kome, die er een goed gebruik van kunnen maken. o! Dat, daar men in onze dagen zoo gereed is, om ons Duitschen kost op te disschen, men zich meer bevlijtigde, om niet dan gezonde en voedzame spijze uit te kiezen, en dezelve op eene wijze te bereiden, dat elk, wiens smaak niet verbasterd was, zich daarop, als op echten vaderlandschen kost, kon vergasten! Wij raden den Eerw. Vertaler van het onderhavige werk, om de proef te nemen van zijne voorgenomene ophelderingen van het N.V. Wanneer hij, schoon gebruik makende van rosenmuller's arbeid, echter, door een' beteren en naar de zaken ingerigten vorm, een nieuw werk geeft, zouden wij ons zeer bedriegen, zoo hij, het naar den hem niet onbekenden smaak der Nederlanders inrigtende, niet veel meer voldoening had van zijnen arbeid, dan hij tot nog toe heeft van zijne Duitsche Oosterlingen, ja misschien zelfs het vertier van deze bevorderde. Met genoegen zagen wij ook, dat hij reeds eene groote verzameling had van ophelderingen over de H.S. uit oudere en nieuwere Oostersche reizen. Wij sporen hem aan, om die verzameling, ten algemeenen nutte en tot eer der gewijde boeken, zoodanig aan te wenden, dat zijn arbeid in den smaak valle. Met verstand, oordeel, tijd en vlijt kan men al veel uitregten, om een op zichzelf nuttig werk smakelijk te maken.