Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1824

[p. 227]

Blikken in het Menschelijk Hart. Romantische Verhalen. Uit het Hoogduitsch. Met Platen. Te Amsterdam, bij C.L. Schleijer. 1822. In gr. 8vo. 287 Bl. f 3-30.

Geen voorberigt wijst ons maker of vertaler aan, en even weinig eenige reden, waarom deze verhalen blikken in het menschelijk hart genoemd worden; wij kunnen dus eeniglijk door den inhoud zien, of deze titel geregtvaardigd wordt. En - nu ja! men ziet dan in het hart, goed en kwaad, van het laatste echter meer dan van het eerste nog, en wij vreezen ook, dat men dit in de werkelijke wereld maar al te veel alzoo bevinden zal, indien zoodanige romantische verhalen, en ook nog andere boeken en middelen, dit hart niet zeer aanmerkelijk kunnen verbeteren.

Wat de kunstwaarde der verhalen betreft, zoo durven wij dezelve niet boven de middelmatige rangschikken; maar zij hebben dit met vele andere gemeen, dat zij met genoegen worden gelezen in een tusschenuur, en daarbij, boven vele andere, die waarde, dat men er niets kwaads, maar wel veel goeds, bij denken en leeren zal. Uit dit oogpunt mogen wij dan dit boek wel aanprijzen.

De verhalen zijn slechts drie in getal. No. 1 heet: De Dwangdans te L...g, en is vrij onwaarschijnlijk. Het is de geschiedenis van wreed gescheidene gelieven, van welke het onschuldige meisje nog gelukkig den onteerenden dwangdans ontvlugtte; terwijl de minnaar, die haar onredelijk verdacht had, zijne fortuin in het leger maakt, en zijne eerste beminde, onverwacht in hoogeren en aanzienlijken stand verheven, hem getrouw gebleven vindt, waarvan het huwelijk het gevolg is. - No. 2. De Grootvaderlijke Stoel, of de Erfmaking, is iets minder onwaarschijnlijk, en doet ons zeer slechte, middelmatige, en zeer brave karakters kennen. Hier zamelden wij de meeste kennis van het menschelijk hart dan ook op, en verblijdden ons over het eindelijk gevestigd geluk van een elkander waardig paar. - No. 3. De Wonderstaf, welke toch geene eigenlijke wonderen doet, kon wel alzoo zijn werkzaam geweest, al ware dan ook die staf niet uit het hout der cederen, welke op den berg Libanon wassen, gesneden. Snoode, onregtvaardige Grooten, Regters, die

[p. 228]

het regt om gunst of geld verkrachten, een Vorst, die voor eene maîtresse alle gevoel van billijkheid en regt verzaakt, en eenen eerlijken ambtenaar opoffert, zijn toch, vreezen wij, niet overal zoodanige onwaarschijnlijkheden, als, Gode zij dank! hier in ons Nederland; en wij vertrouwen, dat men voor deze soort van schilderijen lange, lange nog, en God geve altijd! de originelen op vreemden grond zal moeten zoeken. Een papier, dat eindelijk onverwacht bleek in den wonderstaf verborgen te zijn, geeft de beste aanwijzing, wat de echte wonderstaf is, dien wij allen bekomen kunnen en behoeven op onzen levensweg.