Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1824

[p. 46]

Nederlandsche Muzen-Almanak. 1824. Zesde Jaar. Te Rotterdam, bij J. Immerzeel, Jun. f 3-10-:
Almanak voor het Schoone en Goede. 1824. Te Amsterdam, bij G.J.A. Beijerinck. f 1-10-:
Jaarboekje, aan Bevalligheid, Deugd en Kunst gewijd. 1824. Te Amsterdam, bij M. Westerman. f 2-10-:
Almanak tot Nut en Vergenoeging, voor de onderscheidene Standen des Maatschappelijken Levens. Door J.A. Uilkens. 1824. Te Groningen, bij J. Oomkens. f :-6-:
Almanak voor het Verstand en Hart. 1824. Te Amsterdam, bij C. Schaares. f 1-10-:
Almanak der Akademie van Groningen. Twaalfde Jaargang. 1824. Te Groningen, bij J. Oomkens. f :-14-:-
Nuttige en aangename Tijdkorter in ledige oogenblikken, of Almanak voor het Schrikkeljaar 1824. Door A. Hazelhoff. Twaalfde Jaargang. Te Groningen, bij A. Hazelhoff. f :-5-:

Wij zouden, inderdaad, kunnen volstaan met de wederverschijning van al deze Jaarboekjes eenvoudig aan te kondigen, (en ook dit zelfs ware thans reeds overbodig) en daar dan bij te voegen, dat die alle zich nagenoeg zijn gelijk gebleven, en dus ruimschoots aanbeveling verdienen; hetgeen ook uitnemend zoude strooken met onze engbeperkte ruimte, bij de honderden nog te vermelden boekdeelen, die zich tot ontzettende hoogte bij ons ophoopen, en bij de breede plaats, die het geschrijf van den ultra-vromen en wijzen Dokter capadose ons als ontstal. Maar iets meer, dan dit algemeene, vordert toch wel de erkentelijkheid voor die mooije, netgecartonneerde en fijnvergulde boekskens, die ons menigen vriendelijken blik, ja menigen zoeten kus van vrouw en kinderen verwierven, in wier handen ze doorgaans, na eigene lezing, overgaan.

Inderdaad, ze worden met elk jaar al keuriger en zwieriger, en schijnen onzen hedendaagschen Jeremiassen toe te roepen:

Da costa-bilderdijk! ei, staak dat Eeuwverdoemen!
Gij mogt haar, staart ge op ons, veeleer de gulden noemen.

Wel dan! wij kunnen van alle, elk in zijne soort, zonder vleijerij, honorabele mentie maken.

[p. 47]

Misten wij ongaarne in den Muzen-Almanak ook nu weder eenige der schitterendste bloemen, het is alsof de hier ten toon gestelde haren glans en geur als 't ware verdubbelden, om ons voor dat gemis schadeloos te stellen. Vader feith, en loots, en spandaw, en zoo vele andere beroemde kweekers, wier namen de beste lofspraak zijn, verschijnen hier weder; maar ook andere minvermaarde droegen het hunne bij, om den luister van den bloemkrans te verhoogen, bij verscheidene van welke wij ons over de blijkbaarste verdubbeling van bevalligheid en geur en kleur mogten verblijden. - De plaatjes winnen het almede veelal nog van vorige; daarentegen hebben ons eenige in het oog vallende drukfouten meer dan weleer gehinderd, waarop wij, voor het vervolg, de attentie des uitgevers moeten vestigen, die ons van de aanwijzing verschoone.

Wanneer wij den wensch uiten, dat het Schoone en het Goede, ook in ons Vaderland, zich evenzeer uitbreide en verhooge als in het boeksken van dien naam, meenen wij eene even opregte als vleijende hulde toe te brengen aan den vervaardiger van hetzelve. Inderdaad, inhoud en uitvoering laten weinig of niets te wenschen over. De poëzij is, over het geheel, keurig; en de prozastukjes - kort, maar goed. Onder de eerste vonden wij een stukje, door tollens aan zijnen Vriend suringar toegeëigend, zoo roerend en troostrijk, dat wij het, door de opname alhier, wenschten toe te eigenen aan allen, wien de bitterste aller rampen mogt getroffen hebben!

Wij komen en kussen voortaan u alleen,
Want moeder, o Vader! want moeder is heen;
Wis zond zij wel gaarn u een kus ook van haar,
Maar hemel en aarde zijn ver van elkaâr.

Och, Vaderlief! zie ons zoo treurig niet aan;
Wij hebben u immers dat leed niet gedaan?
Een ander (zoo hebt gij gezegd bij haar lijk)
Nam enkel uit liefde haar op in zijn rijk.

Maar zij ook dat rijk nog zoo heerlijk en schoon,
En zweev' er nu moeder verheugd om Gods troon;
Zij alles hier namaals veel blijder dan nu,
Toch blijven wij, Vader! nog gaarne bij u.

[p. 48]

 

Soms slaat gij naar boven zoo droevig het oog,

 

Als zaagt gij en zocht gij naar moeder omhoog;

 

Dan sluit gij weêr de armen op eens om ons heen,

 

En noemt ons uw troost en uw alles alleen.

 

 

 

Och, prang ons toch dikwijls zoo vast aan uw hart,

 

Dat mindert, (wij zien het) dat balsemt uw smart.

 

De Vader, die moeder daar boven vergeldt,

 

Heeft ons hier tot troost in uw treuren gesteld.

 

 

 

En is 't eens met treuren en troosten gedaan,

 

En landen wij allen bij moeder eens aan,

 

Dan hebben wij eeuwig en zalig haar weêr,

 

En vreezen voor sterven en scheiden niet meer.

Het boekje van Bevalligheid, Deugd en Kunst, moge opgeslagen zijn in prijs; het is ook toegenomen in bevalligheid. Ja kunst almede? Ja, lieve Lezer! dat is moeijelijk te beslissen. Het ziet er wèl uit, zoo wel van binnen als van buiten. De plaatjes zijn allerliefst. - Ééne aanmerking houde ons de uitgever ten goede. Wij wenschten voortaan de prentjes om de versjes, in stede van de versjes om de prentjes; waarbij zeker beide in oorspronkelijkheid zullen winnen.

Een woord op zijn pas van den braven uilkens ontleenen wij uit No. 4:

‘De Dissertatie, of hoe maakt men het best een' grooten naam? - A. Gaarne wilde ik wat bekend worden, en naam maken door mijne Dissertatie. Welk eene stof zou ik dus het best kiezen, Professor? B. Spreek een of ander groot en beroemd man tegen, of verklaar u tegen algemeen door verstandigen aangenomene gevoelens en ontwijfelbare waarheden, zoo zult gij bekend worden en naam maken! A. Dit is naar voorbeelden, die zoo wel in de XIXde eeuw, als vóór vele verloopene eeuwen, plaats hebben; maar ik verlang geen herostratus te zijn, dien men voor krankzinnig houdt of vloekt.’

Dan - ons schiet geene ruimte meer over, om van de drie laatstgenoemde Jaarboekjes in het bijzonder te spreken. Wij moeten ons dus vergenoegen met ook deze, die hunne betrekkelijke waarde volkomen handhaven, onzen Lezeren met ruimte aan te prijzen.