Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1822

Dagbladschrijvers-taktiek in Engeland.

(Uit het Monthly Magazine.)

Een mijner vrienden, een man van het strengste eergevoel, had een proces bij een der geregtshoven, van welks gunstigen afloop hij zoo even narigt had bekomen, toen zich zekere heer C. bij hem liet aanmelden. ‘Ik schrijf voor de dagbladen,’ sprak hij, ‘en moet van uw proces verslag geven; en daar ik onderstel, dat gij een juist en grondig berigt verlangt bekend gemaakt te zien, zoo kom ik u mijne diensten aanbieden.’ - Natuurlijk,’ hernam mijn vriend, ‘wensch ik, bijaldien er verslag van de zaak gegeven wordt, dat zulks overeenkomstig de waarheid zij. Daar gij echter wel zoo goed zijt uwen dienst aan te bieden, zoo verwacht gij zeker een douceur?’ - ‘o, Gewisselijk!’ antwoordde de man, ‘wij verwachten bij zoodanige gelegenheden altijd een geschenk.’ - ‘Wij! Heb ik dan ook nog anderen te betalen?’ - ‘o Neen! ik ben de éénige berigtgever: maar wij helpen elkander, en de geschenken, die wij op deze wijze erlangen, gaan in eene gemeenschappelijke kas: wat gij zult goedvinden te geven, wordt onder ons zeven of acht verdeeld. Eenige lieden geven vijf, anderen tien pond st., en bij bijzondere gelegenheden ontvangen wij ook wel een douceur van vijftig pond.’ - ‘Waarachtig?’ riep mijn vriend; ‘maar hoe, wanneer de lieden nu weigeren iets te geven?’ - ‘o! Dan gaat de zaak haren gang. Er zijn, zoo als gij weet, tweederlei manieren, om eene gebeurtenis te verhalen, en voor 't minst leveren de redevoeringen der advocaten altijd bouwstoffen.’.... Thans verloor mijn vriend zijn geduld. ‘Dat

[p. 642]

is verschrikkelijk!’ riep hij uit; ‘hoe velen worden opgehangen en verbannen, die, op de groote wegen, op eene minder schandelijke wijze geld afpersten! Verwijder u oogenblikkelijk, of ik lever u over aan de policie!’ De man verwijderde zich terstond, terwijl hij iets tusschen de tanden mompelde. Mijn vriend, wien het proces was opgedrongen, om zich tegen een schelmsch komplot te verdedigen, en die nimmer bevorens iemand verklaagd had of door iemand was verklaagd geworden, sprak van het bezoek des schrijvers als een voorbeeld van geldäfpersing, en voelde zich schier beleedigd, toen eenigen zijner vrienden het hoofd schudden, en hem kwade gevolgen voorspelden. Hij sliep gerust; maar des anderendaags kwamen zijne buren, de een na den ander, met onderscheidenè dagbladen in de hand, tot hem, roepende: ‘Om 's Hemels wille, gij zijt verloren! Zie eens, welke schurkenstreken men u hier toedicht! Gij kunt u niet weder in het openbaar vertoonen.’ Hij begon te lezen, en las vijf of zes onderscheidene berigten, die alle, wel is waar, in uitdrukking verschilden, maar die alle evenzeer misvormd en verdraaid waren; en, in stede van als de prooi eens komplots, werd hij als de voornaamste, zoo niet de éénige bedrieger voorgesteld. Niets, wel is waar, was regtstreeks beweerd, maar alles bij wijze van toespeling aangebragt, en de gronden des advocaats van partij waren kunstig als daadzaken in het proces aangevoerd. Zijn advocaat vervoegde zich aan de dagbladskantoren, en mijn vriend vergenoegde zich met eene tegenverklaring; maar elkeen had het oorspronkelijke libèl gelezen en zich daarmede vermaakt, terwijl zeer weinigen zich de moeite gaven de verklaring te lezen; en, na verloop van jaren, bragt men nog de valsche beschuldiging, tot zijn verdriet en ten nadeele zijns handels, tegen hem te berde. - Één dagblad alleen had het berigt niet opgenomen; en, daar mijn vriend nu inzag, hoe duur hij voor zijne overijling had moeten boeten, ging hij naar den redacteur, en, ofschoon hij het beneden zich achtte, zijn eigen berigtgever te zijn, verzekerde hij zich toch van 's mans belofte, dat hij het verdraaide verslag niet zou plaatsen. Intusschen wendde zich zijne in hare verwachting teleurgestelde partij in het proces (bij welke, gelijk naderhand bleek, genoemde sortuinzoeker desgelijks geweest was, en van deze zijnen steekpenning ontvangen had) tot een' der eigenaars van datzelfde nieuwspapier, en, tegen

[p. 643]

betaling van vijfentwintig pond, liet men daarin een eigen opstel drukken, hetwelk mijnen vriend van kop tot teen jammerlijk zwart maakte. Thans verklaagde deze de eigenaars, van wege belastering zijns karakters; doch nam zijne aanklagt weder terug, toen hij, in de stellers van dat artikel, niemand anders, dan zijne partij in het proces, herkende. Tegen deze schurken, die bankiers van goeden name waren, begon hij nu een nieuw proces. Door velerlei omstandigheden, echter, en kunstmatig aangebragte moeijelijkheden, kwam de zaak tot geene beslissing, en hij moest in 't einde zijne eigene onkosten betalen.

Bij eene andere gelegenheid wist eene bekende h... haar huwelijk als een middel aan te wenden, om hare gemaakte schulden niet te betalen; en, toen ik mijne bevreemding betuigde, dat de zaak in geen dagblad voorkwam, antwoordde zij: ‘Ik maakte het beter; ik verzekerde mijnen goeden naam.’ - ‘Waarlijk?’ zeide ik; ‘en waar is dan dat kantoor, en hoe veel de premie?’ - ‘O!’ hernam zij, ‘het kantoor was achter eene tafel in een koffijhuis bij Westminster-hall, en de premie vijfentwintig pond, die onder eenige berigtschrijvers,’ (gentlemen of the press) ‘ten voordeele van hunne vrouwen en kinderen, zouden verdeeld worden; en gij weet, ik geef gaarne!’ - ‘Regtvaardige Hemel!’ riep ik uit, ‘en is dat nu de, met zoo veel ophefs geroemde, vrijheid der drukpers! en zijn dat de personen, die met zoo veel welsprekendheids tegen omkooping uitvaren!’

Wanneer ik naderhand, in meer dan één gezelschap, dit afschuwelijk stelsel ter sprake bragt, zeide men mij, in parlementaire bewoordingen: dat de zaak zoo klaar was als het middaglicht, en de geregtshoven als bestormd werden door eene klasse van hongerige broodschrijvers, sommige van welke in geenerlei betrekking staan tot eenig dagblad, maar zich evenwel voor gentlemen of the press, of althans voor bekenden van genoemde beschermers des publieken goeden naams, (eigenlijk lasterhandelaars) uitgeven. Vanhier, dat slechts weinigen moeds genoeg hebben, om hunnen eigendom bij een geregtshof te verdedigen; omdat hen het dubbele gevaar bedreigt, niet alleen hun vermogen door advocaten-treken, maar daarenboven hunnen goeden naam door dagbladschrijverstreken te verliezen. Men heeft mij verzekerd, dat zelfs parlementsleden, en in het gemeen alle publieke personen, hunne schatting gedwee betalen.