Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1822

[p. 178]

De Geschiedenis der Apostelen, in Gesprekken. Door Freerk Hoekstra, Leeraar bij de Doopsgezinden te Harlingen. Te Harlingen, bij M. van der Plaats. In kl. 8vo. 248 Bl. f 1-8-:

Onder de werkjes, waarvan wij nog verslag schuldig zijn, behoort deze Geschiedenis, door den Eerw. Schrijver in gelijken trant bewerkt als zijne Geschiedenis van Jezus, te regt met zoo veel goedkeuring ontvangen. Het gunstig oordeel, daarover door ons gestreken, herhalen wij thans volmondig met opzigt tot deze Gesprekken. Grootvader vertelt zeer onderhoudend, klaar en leerzaan, en de aanmerkingen, door de kinderen gemaakt, zijn niet kinderachtig, maar kinderlijk, gepast en naïf. ‘Ik zou,’ zegt de Heer hoekstra, ‘dit kindergeschrift aan den voet der bladzijden nog wel eenig aanzien van geleerdheid hebben kunnen bijzetten door aanhalingen van Schrijvers, op wier gezag in sommige twijfelachtige en betwiste gedeelten ik mij beroepen kon, of door het opgeven van mijne redenen, waarom ik dus en niet anders geschreven heb. Maar de kleine lezers en lezeressen zouden meestal de geleerde noten overslaan, en voor deskundigen zouden dezelve geen nieuws behelzen.’ Deze denkwijze behaagt ons, en het eenvoudige en bevattelijke, doch tevens zakelijke in de behandeling doet ons zeer gunstige denkbeelden vormen van het oordeel en den smaak des Schrijvers, wien wij tevens van de zijde des vernufts zoo wel, als van de goede gesteldheid des harten, op eene voordeelige wijze leeren kennen. Wij vinden in deze Gesprekken geene vreemde nieuwigheden. Overeenkomstig het duidelijk berigt van de Handelingen der Apostelen, door den H. lukas beschreven, wordt alles geleidelijk voorgesteld, en vooral de hoogere medewerking door teekenen en wonderen, ter vestiging en voortplanting des Christendoms, aangewezen. Stuiteden wij op enkele uitdrukkingen, die, schoon in den mond der kinderen, ons wat te plat voorkwamen, (zoo als het zeggen van een derzelve met opzigt op Rhode, omdat zij Petrus, dien zij herkende, niet terstond inliet: ‘wat stomme meid was dat!’ bl. 94) dit zijn kleinigheden, die ruimschoots opgewogen worden door het treffende der verhalen van de hoofdgebeurtenissen. Bijzonder fraai kwam ons voor, hetgeen van den stokbewaarder verhaald wordt.

[p. 179]

Ware het niet te breedvoerig, wij zouden het, als een staal van den onopgesmukten, maar eenvoudig krachtigen schrijftrant van hoekstra, bijbrengen. Om dezelfde reden moeten wij ook andere proeven laten liggen, en ons bepalen tot het volgende:

‘Van Lydda vertrok Petrus naar Joppe. En hier verrigtte hij nog grooter wonder.

Klaartje. Ik houd daarom zoo veel van Petrus, omdat hij zoo vele wonderen deed.

Grootvader. Zulke wonderen waren in die dagen noodzakelijk, zou het Christendom tot stand komen. Maar indien wij anders weinig belang in de dingen stellen, of er moet zoo iets gebeuren, is het verkeerd. Gij herinnert u nog wel uit de geschiedenis van jezus, hoe deze niet hebben wilde, dat de menschen alleen uit nieuwsgierigheid, om wonderen te zien, Hem naliepen. Dat noemde Hij de spijze, die vergaat; maar de spijze, die blijft in eeuwigheid, was zijne Goddelijke leer. En bij de wonderen der Apostelen moeten wij ook wel in het oog houden, dat ze geschiedden tot bevestiging van die leer.

Te Joppe woonde eene Discipelinne, met name Tabitha Doreas, eene zeer brave, liefdadige vrouw, die heel veel goed aan de armen deed. Deze werd ziek en stierf. Het verlies van zulk eene edele weldoenster werd ongetwijfeld algemeen betreurd. Het gerucht van Petrus wonderdoende magt had zich reeds te Joppe (niet ver van Lydda gelegen) verspreid. Nadat men het lijk reeds had afgelegd,(?) liet men Petrus door twee afgezondene boden verzoeken tot de overkomst, of het ware, dat hij ook, gelijk eertijds zijn Meester, eene doode kon opwekken. Petrus bewilligde terstond in hun verzoek. Te Joppe in het sterfhuis gekomen, bragt men hem in de lijkkamer. En hier was hij getuige van een waarlijk zeer aandoenlijk tooneel. Vele weduwvrouwen, waarschijnlijk arme weduwen, die van de overledene ondersteund waren, stonden schreijende bij hem. Allen roemden al snikkende om strijd het liefdewerk der afgestorvene. “Zie hier (zeide de eene) den rok, dien zij mij gemaakt heeft. Dit geheele kleed, (eene andere) dat ik aan heb, is haar werk. O! die dierbare! hoe veel hebben wij aan haar verloren!”

Klaartje. Ik kon wel met die arme menschen schreijen.

Grootvader. Zoo, mijne kinderen! worden goede men-

[p. 180]

schen na hunnen dood betreurd en gezegend; terwijl men zich verheugt bij het sterven van den onbarmhartigen. Schreijende komt de mensch in de wereld, terwijl de omstanders juichen; o! mogten wij zoo leven, dat wij juichende de wereld kunnen verlaten, terwijl de omstanders weenen!

Gelijk voorheen zijn Meester, bij de opwekking van het dochtertje van Jaïrus, de menigte der omstanders verwijderde, zoo deed ook Petrus.

Petrus, alleen zijnde bij het lijk, bad op zijne kniën, en sprak toen het woord der almagt: Tabitha, sta op! Op hetzelfde oogenblik rees de doode overeinde, en vertoonde zich levend aan het binnengeroepen rouwdragend gezelschap.

Guurtje en Klaartje. o, Wat zullen die arme weduwvrouwen nu blijde geweest zijn!

Grootvader. Niet alleen deze, maar allen, die het hoorden in de stad. En het gevolg was ook weder, dat ook velen geloofden in den Heere jezus christus.’

Wij wenschen van harten, dat dit werkje, 't welk met een kort verslag van de lotgevallen der overige Apostelen, behalve Petrus en Paulus, en van de verwoesting der stad Jeruzalem, eindigt, en tevens met een Kaartje, overeenkomstig ons betuigd verlangen, voorzien is, door een uitgebreid gebruik, algemeen nut mag stichten.