Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1813

De vreemdeling en de toovenaar.
Eene echte Anecdote.

Een Engelschman, door eene der straten gaande van de stad ....., waar hij vreemd was, deed een val en raakte van zichzelven. Weer bijgekomen, bevond hij zich in de armen eens eerbiedwaardigen grijsaards, die zich opgehouden had om hem te helpen. ‘Mijn huis,’ zeide de oude man, ‘is niet ver van hier, en ik bied mij aan, u derwaarts te geleiden, om geheel weer te bekomen.’ Het aanbod wordt omhelsd, en de Engelsche reiziger komt, met behulp van den arm des grijsaards, aan het huis van dezen, waar alles den rijkdom des meesters aankondigt. Daar het uur des middagmaals naderde, stelde de grijsaard den reiziger voor, dat hij hem de eer mogt doen van bij hem te blijven eten. Er was in zijne manieren iets zoo innemends, zoo beminnelijks, dat de Engelsche reiziger, schoon gedrongen zijnen weg te vervolgen, de uitnoodiging niet kon weerstaan. Weinige oogenblikken daarna werden van tijd tot tijd in de zaal binnengeleid zestien of zeventien gasten, wier kleeding en houding den vreemdeling in het gunstig denkbeeld bevestigden, dat hij ten aanzien van den heer des huizes had opgevat. Het gesprek begon aangeknoopt te worden, toen men aan tafel werd geroepen. Deze was even overvloedig als keurig voorzien, en opgepast door eene ruime bediening. Bij het tusschengeregt verzocht de gast, ter linkerhand van den grijsaard zittende, hem een glas wijn te schenken. ‘Neen,’ antwoordde de grijsaard op eenen plegtigen toon, ‘ik zal het u niet geven.’ Dat men zich de verbazing en de verlegenheid van den vreemdeling voorstelle over dit meer dan gestreng antwoord! Hij wist niet, hoe hetzelve overeen te brengen met die zoo

[p. 243]

vriendelijke en voorkomende manieren, welke hij tot hiertoe in den gastheer had opgemerkt. Het middagmaal voltrokken zijnde, ging het gezelschap in het zijvertrek, uitgezonderd den heer des huizes, die zich naar zijn kabinet begaf. De Engelsche reiziger peinsde nog over het gedrag, dat de heer aan tafel tegen een der gasten had gehouden, toen verscheidenen hunner hem op zijde traden, betuigende, dat zij hem opregtelijk beklaagden van in dit huis gekomen te zijn; ‘want,’ voegden zij er bij, ‘gij geraakt er niet weer uit.’ - ‘Wie zou mij dat beletten?’ vroeg de vreemdeling. ‘Dezelfde man,’ zeiden zij, ‘die ons hier terug houdt; die grijsaard, welke de behendigheid heeft gehad u herwaarts te lokken.’ - ‘Geen mensch heeft het regt,’ hernam de Engelschman, ‘mij tegen mijnen wil op te houden, ten zij uit kracht der wet.’ - ‘Weet gij dan niet, Mijnheer, dat gij bij eenen toovenaar zijt?’ - ‘Ah! ik geloof aan geene toovenaars,’ antwoordde de vreemdeling glimlagchend; ‘men mogt aan derzelver bestaan gelooven in de tijden der onwetendheid; maar thans is het niet geoorloofd daaraan geloof te slaan.’ - ‘Geoorloofd of niet, het is niettemin waar, Mijnheer, dat degenen uit ons midden, die zich hebben willen onttrekken aan het bovennatuurlijk vermogen van dezen oude, daarvoor wreedelijk gestraft zijn geworden. Sommigen hebben, op de vlugt, een been, anderen een arm verloren, en enkelen zelfs het leven.’ - ‘Wat mij betreft,’ hernam de reiziger, ‘ik vlei mij noch arm noch been te zullen verliezen.’.... Op het oogenblik dat hij deze woorden uitsprak, opende zich de deur der zijkamer, en trad een knecht binnen, die, zich tot den vreemdeling keerende, zeide, dat zijn meester hem verzocht in deszelfs kabinet te gaan. - ‘Ach! om 's hemels wil, Mijnheer,’ riep het gansche gezelschap, hem omringende, ‘ga er niet, ga er niet; want gij komt er nooit van terug! Het is het hol van den leeuw; men ziet wel, wie er ingaat, maar niet, wie er uitkomt.’ - ‘Stelt u gerust, mijne Heeren,’ antwoordde de reiziger, ‘ik vrees noch heksenmeester noch toovenaars, en ik hoop wel zeer het genoegen te hebben van u weer te zien.’ Onze man wist intusschen, bij het heengaan, niet regt, wat van al het gehoorde te denken. Was het een poets, of het uitwerksel van den wijn? - Zoo als hij het kabinet van den grijsaard binnentrad, kwam deze hem lagchende tegen, en zeide: ‘Gij moet natuur-

[p. 244]

lijk verlangend zijn om te weten, Mijnheer, bij wien, en met wie gij gegeten hebt; ik zal u uit de onzekerheid helpen. Ik ben Doctor willis; en zij, die met u aan mijne tafel waren, zijn personen, wier geest ontsteld is, schoon toch verre genoeg in hunne genezing gevorderd, om mij te vergunnen hen in gezelschap toe te laten. Ik heb uwe, buiten twijfel zeer natuurlijke, verbazing opgemerkt, toen ik, bij het tusschengeregt, op eenen eenigzins harden toon, een glas Bourdeaux-wijn weigerde aan den gast te mijner linkerhand; maar, daar deze man nog zwak van hoofd is, vreesde ik, dat een glas zuiveren wijn daar grooter verwarring zou aanrigten. Wat den toon des gezags betreft, dien ik bij mijne weigering bezigde, deze is een der middelen, van welke ik mij somtijds, en altijd overeenkomstig het karakter des voorwerps, gewoon ben te bedienen.’ - De vreemdeling, die eenige ontwikkeling van dezen aard verwachtte, was zeer in zijn schik met het gelukkig toeval, dat hem in kennis met den Doctor had gebragt; en, na hem wel bedankt te hebben voor zijne zorgen en voor zijne beleefdheden, verliet hij hem, even zeer doordrongen van erkentenis als van bewondering van zijnen persoon. Hij ging vervolgens afscheid nemen bij het gezelschap in de salon, aan hetwelk hij zich verheugde te kunnen doen zien, dat er mogelijkheid was om uit het kabinet van den toovenaar terug te komen. Iedereen stond verbaasd van hem weer te zien, en niemand twijfelde, of hij was een ander toovenaar, wiens magt die van den grijsaard had opgewogen; desniettemin waarschuwde hem het gezelschap, toen zij hem eene goede reis wenschten: dat hij toch op zijne armen en beenen zou passen!