Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

Magazijn van Afbeeldingen tot opwekking van den leeslust en aankweeking van het ontluikend redeneervermogen en gezond verstand voor de vroegste Jeugd. IV Stukjes. Te Amsterdam, bij E. Maaskamp.
Tafereelen voor Kinderen, om zich niet onbedachtzaam in gevaren te begeven, enz. Met Afbeeldingen. Bij denzelfden.
Verjaardags-geschenk. Een Leesboekje tot onderwijs en vermaak voor de leergierige Jeugd. Met Plaatjes. Bij denzelfden.

[p. 677]

Warande van vreemds Dieren, ten vervolge van het Museum van Natuurlijke Historie voor Kinderen. Met Afbeeldingen. III Deeltjes. Bij denzelfden.
Bloem-korfje voor de Jeugd, of Beschrijving en Afbeelding der Bloemen, tot eene beöefening der Natuur, in alle Jaargetijden. Bij denzelfden.

Ziet daar, Ouders! een aantal Boekjes voor uwe Lievelingen, welke wij u met ruimte kunnen aanbevelen. Gij zult, met dezelven hun te vereeren, als eene opwekking tot of belooning van betoonde vlijt en gehoorzaamheid, uwe Kinderen meer wezenlijken dienst en duurzamer genoegen verschaffen, dan met de uitgezochtste lekkernijen, die, terwijl zij het gehemelte streelen door een oogenblikkelijk genot, de ziel ledig laten, en niet zelden door een onmatig gebruik de gezondheid bederven en de teedere magen verzwakken. Gij zult, integendeel, na het dankbaar genot van de hun hier aangebodene geregten, uwe lieve Kleinen even gezond en vrolijk om u heen zien dartelen; gij zult u hartelijk verblijden over den invloed derzelven op de uitbreiding hunner denkbeelden en op hunnen zedelijken smaak; gij zult hen allengs zien hongeren naar vastere spijzen, en ook dezen edelen trek op eene gepaste wijze kunnen voldoen; gij zult, met één woord, die Kindervrienden zegenen, die het niet beneden zich achtten, hunnen tijd en vermogens te wijden aan het opkomend Geslacht, aan welks vorming de gansche Menschheid zoo wel, als de eigene Ouders en Opvoeders zoo veel gelegen ligt; gij zult, eiudelijk, ook aan den Uitgever u verpligt gevoelen, die zich op dit belangrijk vak bijzonder heeft toegelegd.

Over elk dezer Werkjes afzonderlijk in 't breede te spreken, duldt noch ons bestek, noch de inrigting van ons Maandwerk. Genoeg zij het, in 't algemeen te zeggen, dat dezelve alle, naar ons gevoelen, aan het oogmerk voldoen. - In het eerst aangekondigde is met oordeel den gelukkigen middelweg gehouden tusschen den stijl en de voorstelling voor volwassenen, en die kinderachtige taal en uitdrukking, welke den Kinderen zelve walgelijk is; de voordragt is berekend naar de onderwerpen en naar de vatbaarheid van Kleinen van zes tot acht jaren en wat ouder, voor welken dit Werkje bij uitzondering bestemd werd. De Plaatjes, in menigte voorhanden, zijn lief en uitlokkende.

Het tweede is misschien in zoo verre éénig in zijne soort, dat het de onbedachte Jeugd, die zich somtijds onnadenkend in onbekend gevaar wikkelt, waarvoor de Man zelf met huivering zou terugdeinzen, op eene zinnelijke zoo wel als verstandige

[p. 678]

wijze tracht te waarschuwen. Voor drieste Knaapjes is het dus inzonderheid geschikt; maar het stille, schroomvallige Kind, dat aansporing en opwekking behoeft tot werkzame en vlugge oefeningen, zouden wij het niet in handen geven, opdat het niet al te bloode en vreesachtig wierd: iets, dat niet zelden een ongelukkigen invloed voor het gansche leven hebben kan.

Het derde is voor Kinderen van meerdere jaren geschikt, en kan in vele opzigten derzelver kennis op de genoegelijkste wijze vermeerderen; terwijl de gekleurde Plaatjes vol verscheidenheid en lief geteekend zijn.

Bevatte het te voren uitgegeven Museum van Natuurlijke Historie geene andere dan Europeäansche Dieren, deze Warande geeft de Beschrijving en Afbeelding van het Dierenrijk (Viervoetige, Vogelen, kruipend Gedierte, Visschen en Insekten) in de overige Werelddeelen; zoodat deze beide Werkjes te zamen een' kleinen Buffon uitmaken. Dezelve, waarschijnlijk uit het Fransch vertaald, zijn alhier in twee Talen uitgegeven, zijnde het Fransch tegenover het Hollandsch gedrukt, en kunnende alzoo een dubbel oogmerk bereiken. Taal- en Natuur-kennis gaan hier hand aan hand, wandelende op het pad van onschuldig Vermaak; en voorzeker overtreft deze Menagerie, in volkomenheid, die van den grootsten Vorst. De Platen zijn fraai, doch vele niet juist gekleurd, andere wat sterk aangezet.

Eindelijk, het Bloemkorfje neemt een hoogeren rang in, en zal niet slechts der rijpere Jeugd, maar ook vooral der schoone Sekse bij het Borduur-raam en het Penseel welkom zijn. Het is eene navolging van een Fransch Kunstwerkje, te Parijs onder den titel van la Corbeille de Fleurs in 't licht gegeven. Wij vinden hier de Beschrijving en Afbeelding van de Primula Veris, het Viooltje, de Roos, (der Blumenkönigin, zegt jacobi, in zijnen fraaijen Lierzang op de Roos, door den Dichter helmers gevolgd; zie boven, bl. 602.) de Sering, de Kamperfoelie, de Winde (Convolvulus,) de Korenbloem, de Klaproos, de Laurier-roos, en de Rosmarijn. Allen zijn naar het leven gekleurd, ja schijnen als te leven; zoodat wij te regt der Kunst hier onze hulde mogen bewijzen. - Maar wij moeten ons Verslag besluiten, en doen zulks met de vermelding, dat van dit Bloemkorfje nog een tweede Stukje staat te volgen, en dat de werkzame Uitgever, door een goed vertier aangemoedigd, eerlang eene niet minder keurige Afbeelding en schilderachtige Beschrijving der Vruchten, onder den titel van het Fruitmandje, hoopt te doen volgen.