Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1809

Dissertatio Medico-therapeutica Inauguralis, de Arsenici in corpore humano effectibus ejusque usu hodie celebrate Medico, praesertim ad Carcinomatis curationem, pro gradu defensa a Bernardo Fransisco Suerman. Traj. ad Rhen. ex officinis O.J. van Paddenburg et J. van Schoonhoven. 1809. 80 pp. 4to.

In den tegenwoordigen tijd, waar zoo algemeen gesproken en geschreven is over de genezing van den Kanker, was het geenszins te verwonderen, dat de een of ander der studerende Jeugd dit onderwerp, zoo zeer een opzettelijk onderzoek waardig, voor eene Akademische Verhandeling uitkoos. De Heer suerman, een Leerling van den beroemden van geuns, is het, die ons zulk eene Verhandeling levert; daarin de uitwerkselen

[p. 495]

van het Rottekruid in het menschelijk ligchaam, en deszelfs in onze dagen zoo zeer geroemd geneeskundig gebruik, in het bijzonder ter genezing van den Kanker, behandelende. De Schrijver, naar ons inzien, zeer juist oordeelende, dat de heelkrachten of de uitwerkselen van eenig geneesmiddel in den zieken toestand van het ligchaam niet volkomen kunnen gekend worden, tenzij men een juist begrip hebbe van der geneesmiddelen wijze van werking en derzelver vermogen in den gezonden staat, beschrijft, na in het 1ste Hoofdstuk over de Vergiften in het algemeen, derzelver definitie, wijze van werking en verdeeling, en over de plaats, welke het Rottekruid onder deze bekleedt, gehandeld te hebben, in het 2de het Rottekruid, als zoodanig, in zijne menging en scheikundige eigenschappen; in het 3de die gevolgen en verschijnselen, welke in een nog levend ligchaam waargenomen worden, dezelve beschouwende, zoo als zij, naarmate hetzelve door den mond, of door inademing, of eindelijk uitwendig aangewend is, zich vertoonen. Het 4de Hoofdstuk handelt over de aanwending van het Rottekruid tot genezing van sommige ziekten, zoo als die van tijd tot tijd plaats had; het 5de meer bepaaldelijk over deszelfs, reeds door vroegere en nu door latere Geneesheeren, onderscheiden gebruik ter genezing van den Kanker; waarop dan, in het 6de en laatste, de Schrijver, als bij gevolgtrekking, wil betoogen, dat het Rottekruid, als een schadelijk, verderfelijk, onzeker middel, in het bijzonder ter genezing van den Kanker, van den slechtsten stempel, het gebruik en de aanbeveling van voorzigtige Geneeskundigen onwaardig is.

Wij voor ons meenen met het grootste regt te kunnen verzekeren, dat de Schrijver zijne voorgestelde taak loffelijk en naauwkeurig volvoerd hebbe, zonder ons nu nog in te laten met de beslissing, in hoe verre de laatste stelling des Schrijvers, in het 6de Hoofdstuk, algemeen aan te nemen of te verwerpen zij. Vele daadzaken, door mannen medegedeeld, die ter goeder naam staan, en op de geloofwaardigste bewijzen rustende, verzekeren ons toch, dat het Rottekruid veel, zoo niet alles heeft bijgedragen ter genezing van den Kanker. Zal voorts de werking van het Rottekruid, als geneesmiddel, niet zeer dikwerf gelijk staan met die van zoo vele andere geneesmiddelen, even goed onder de vergiften te rang-

[p. 496]

schikken, en nogtans de heilzaamste gevolgen te weeg brengende? - Recensent wil echter geenszins gehouden zijn voor den man, die de aanwending van het Rottekruid zoo ruimschoots aanbeveelt; hij is zelfs verpligt de alleruiterste voorzigtigheid aan te prijzen, en daartoe tevens is deze Akademische Verhandeling zeer dienstbaar. Verschrikkelijk toch zijn de verschijnselen, op de uitwendige aanlegging zoo wel, als het inwendig gebrnik van het Rottekruid gevolgd, door den Schrijver met juistheid in het 3de Hoofdstuk opgegeven. In het 5de Hoofdstuk levert ons de Schrijver de geschiedenis van het Rottekruid, zoo als dit voorheen, en thans in het bijzonder, tot genezing van den Kanker aangewend is; blijkende daaruit, dat reeds in de veertiende en vijftiende eeuw hetzelve toegediend werd; gevende hij achtereenvolgend de onderscheidene wijze van bereiding op, tot dat hij eindelijk meer bepaald bij het Kankermiddel van den Warendorfschen Genees- en Heelmeester katzenberger blijft stilstaan. Het voorschrift van zijne zoogenaamde Kankerpleister is de Schrijver magtig geworden, en was van den volgenden inhoud: ℞ Cerae flavae, sevi animalis, aa dragmas vi. Ol. olivar. dr. j. Gummi Ammoniaci aceto soluti dr. iij. Thereb. venetae dr. semis. His colliquatis et refrigeratis admisce Cinnabaris dr. j. Arsenici albi pulverisati dr. iij. vel iv. m.f. emplastrum.

Het oordeel des Schrijvers, omtrent de aanwending van dit middel van katzenberger, is, blijkens pag. 77 en vervolgens, zeer ongunstig; brengende hij verscheidene voorbeelden van de noodlottigste gevolgen bij, en verzekerende, dat Mejuffrouw S., waarvan in dit Maandwerk, No. II. bladz. 94, is melding gemaakt, niet lang na hare genezing, op nieuw door een verschrikkelijk Kankergezwel aangetast, overleden is.

Wij herhalen het; men beschouwe ons toch niet als onberadene voorstanders der aanwendinge van het Rottekruid; maar wij voor ons gelooven, dat zoo wel voor- als tegenstanders in zekeren zin kunnen gelijk hebben; doch tevens, dat de genezing door middel van het Rottekruid in de wel onderscheidene gevallen van Kanker mogelijk is, wanneer daarmede de grootste omzigtigheid, met een daaraan geëvenredigd gebruik van andere gepaste geneesmiddelen, gepaard gaat.

[p. 497]

Rec. wenscht den jeugdigen Schrijver, van wiens bekwaamheden hij zich overtuigd houdt, den besten uitslag van zijnen welbesteden tijd, ter opzamelinge van alle die kundigheden, welke tot het beroep eens Geneesheers zoo zeer vereischt worden.